Fixing

Fixing służy do wyznaczenia ceny poszczególnych instrumentów finansowych zgodnie ze zleceniami złożonymi przed rozpoczęciem notowań na giełdzie. Każdy papier wartościowy, który występuje w obrocie giełdowym ma ustalony jeden kurs, przy okazji każdej odbywającej się sesji giełdowej. W momencie ogłoszenia jednolitego kursu, przyjmuje on postać ceny, po której są zawierane różne transakcje na giełdzie. Ustalenie i ogłoszenie kursu oraz zawieranie transakcji giełdowych występuje tylko w dokładnie określonych momentach trwania sesji czyli na fixingu. Na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie proces fixingu odbywa się dwa razy w trakcie trwania jednej sesji

TL;DR

Fixing na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie to proces ustalania jednolitego kursu dla papierów wartościowych przed rozpoczęciem notowań. Występuje dwa razy w trakcie jednej sesji giełdowej. Zasady ustalania kursu obejmują maksymalizację wolumenu obrotu i minimalizację różnic pomiędzy liczbą papierów w zleceniach kupna i sprzedaży. W przypadku braku ustalenia jednolitego kursu, używa się kursu nietransakcyjnego. Fixing odbywa się również w systemie bankowości, a Narodowy Bank Polski wybiera najaktywniejsze banki do przeprowadzania fixingu stawek referencyjnych, takich jak WIBID® i WIBOR®.

Fixing na giełdzie papierów wartościowych

Na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie wyróżniamy dwa podstawowe systemy - system notowań ciągłych oraz system kursu jednolitego. W systemie notowań ciągłych notowane są głównie akcje spółek najbardziej płynnych. W systemie kursu jednolitego notowane są natomiast akcje spółek mniej płynnych i to właśnie w tym systemie mamy do czynienia z fixingiem.

Fazy sesji giełdowej

Jak już wcześniej było wspomniane, na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie występują notowania z dwoma fixingami. Proces fixingu tutaj odbywa się dwukrotnie w ciągu jednej sesji giełdowej. Sesja giełdowa tutaj dzieli się na kilka faz, z dokładnie określonym czasem trwania poszczególnych części:

• przed otwarciem - od godz. 8:30 do 11:00
• otwarcie - pierwszy fixing - polega na ustaleniu jednego kursu dla każdego papieru wartościowego, który występuje w obrocie przez odpowiedni system komputerowy na podstawie wcześniejszych zleceń - godz. 11:00
• dogrywka - od godz. 11:00 do 11:30
• przed otwarciem - od godz. 11:30 do 15:00
• otwarcie - drugi faxing - kolejne ustalenie jednolitego kursu - godz. 15:00
• dogrywka - od godz. 15:00 do 15:30
• przed otwarciem - w tej fazie przyjmowane są zlecenia, niezbędne do otwarcia następnej sesji - od godz. 15.30 do 17:05

Zasady ustalania kursu jednolitego

Zasady jakimi kieruje się giełda przy ustalaniu jednolitego kursu są następujące:

• maksymalizacja wolumenu obrotu
• minimalizacja różnic pomiędzy liczbą papierów wartościowych w zleceniach kupna i sprzedaży czyli wyrównanie podaży i popytu
• minimalizacja różnic pomiędzy kursami odniesienia i określanymi - jak najmniejsze wahania kursów

Kurs nietransakcyjny

W systemie jednolitego kursu wszystkie transakcje zawierane są tylko i wyłącznie zgodnie z wyznaczonym kursem czyli ceną. Jeżeli wyznaczenie jednolitego kursu jakiegoś papieru wartościowego nie jest możliwe, to w takiej sytuacji zawieranie jakichkolwiek transakcji jest niemożliwe. Wtedy zostaje wyznaczony kurs nietransakcyjny, który tym samym staje się punktem odniesienia do następnego fixingu

Fixing w systemie bankowości

Od 1996 r. Narodowy Bank Polski (NBP) dokonuje wyboru Dealerów Rynku Pieniężnego (DRP) na podstawie pewnych kryteriów, zawartych w Indeksie Aktywności Dealerskiej (IAD). Celem tego jest wybór najaktywniejszej grupy banków na rynku kapitałowym i pieniężnym. Wybrane banki tak zwane Banki-dealerzy dokonują m.in. fixingu stawek referencyjnych - WIBID® oraz WIBOR®.

Dealerzy rynku pieniężnego

Obecnie na rynku wyróżniamy 13 banków, będących dealerami rynku pieniężnego, są to:

• Alior Bank SA
• mBank SA
• ING Bank Śląski SA
• Bank Millennium SA
• Deutsche Bank Polska SA
• Bank Zachodni WBK SA
• Bank Handlowy w Warszawie SA
• Getin Noble Bank SA
• Bank Polska Kasa Opieki SA
• Bank BGŻ BNP Paribas SA
• Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski SA
• Bank Gospodarstwa Krajowego
• Raiffeisen Bank Polska SA

Stawka WIBOR®

WIBOR® (Warsaw Interbank Offered Rate) - to średnia roczna stopa procentowa, po jakiej poszczególne banki komercyjne są w stanie udzielić pożyczki] innym bankom. Innymi słowy jest to wysokość oprocentowania pożyczek na rynku międzybankowym w Polsce. Od 1993 r. na każdy dzień roboczy ustalany jest poziom stawki WIBOR® na fixingu. Obecnie stawka ta ustalana jest jako średnia arytmetyczna ze złożonych ofert przez Dealerów Rynku Pieniężnego (13 banków), po odrzuceniu czterech wielkości - dwóch najwyższych i dwóch najniższych (przy założeniu minimum 8 stawek). W przypadku gdy zgłoszono mniej stawek odrzucona zostaje jedna najwyższa i jedna najniższa wielkość. Stawka ta ustalana jest w odniesieniu do jednodniowych transakcji - O/N (overnight), T/N (tommorow/next) oraz transakcji okresowych - 1 tydzień (1SW - spot a week), 2 tygodnie (2SW - spot a week) itd

Stawka WIBID®

WIBID® (Warsaw Interbank Bid Rate) - to średnia roczna stopa procentowa, jaką poszczególne banki są w stanie zapłacić za przyjęte w depozyt środki od innych banków. Podobnie jak w WIBOR® stopa ta ustalana jest jako średnia arytmetyczna z ofert złożonych przez Dealerów Rynku Pieniężnego (DRP), po odrzuceniu dwóch najwyższych i dwóch najniższych stawek lub jeżeli zgłoszono mniej niż 8 stawek - po odrzuceniu jednej najwyższej i jednej najniższej wielkości. Stawka ta podobnie jak WIBOR® odnosi się również do transakcji jednodniowych jak i okresowych

Zgodnie z regulaminem fixingu WIBID® i WIBOR® ważne jest aby banki w ciągu 15 minut od opublikowania ustalonych stawek zawierały pomiędzy sobą transakcje zgodnie ze stawkami nie gorszymi od stawek, które zostały ogłoszone danego dnia.

Fixing — artykuły polecane

Notowania giełdowe — Kontrakt future — Opcja PUT — Arkusz zleceń — Notowania ciągłe — WIBOR® — Depozyt zabezpieczający — Zlecenie bez limitu ceny — Cena emisyjna

Bibliografia

• Banaszczak-Soroka U. (2008), Instytucje i uczestnicy rynku kapitałowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Bhide A. (1993), The hidden costs of stock market liquidity, Journal of financial economics, 34(1)
• Czekaj J. (red). (2008), Rynki Instrumenty i Instytucje Finansowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Gwizdała, J. (2013). Instrumenty pochodne w ograniczaniu ryzyka stopy procentowej w bankach komercyjnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia, (60), 437-447
• Kliber, A., Kliber, P., & Płuciennik, P. (2012). Zależności pomiędzy stopami procentowymi rynku międzybankowego w Polsce. Przegląd Statystyczny, 59(2), 149-162
• Podstawka M. (red.) (2017), Finanse, Instytucje, Instrumenty, Podmioty, Rynki, Regulacje, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Anna Klęczar