Ujemna wartość firmy

Ujemna wartość firmy - to różnica między wartością godziwą przejętych aktywów netto, a niższą od niej ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części Wartość przejętych aktywów netto liczymy jako aktywa ogółem zredukowane o zobowiązania.

Jest ona tworzona przez:

• przejęcie metodą nabycia,
• zapoczątkowanie wywierania znaczącego wpływu, czyli "udział w podejmowaniu decyzji w sprawie podziału zysku lub pokrycia straty, zasiadanie w organie zarządzającym, nadzorującym lub administrującym, przeprowadzanie istotnych transakcji z tą jednostką, udostępnianie tej jednostce informacji technicznych o zasadniczym znaczeniu dla jej działalności, możliwość powoływania i odwoływania członków organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących, posiadanie nie mniej niż 20% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej jednostki"

• rozpoczęcie wywierania współkontroli, czyli "zdolność wspólnika jednostki współzależnej na równi z innymi wspólnikami, na zasadach określonych w zawartej pomiędzy nimi umowie, umowie spółki lub statucie do kierowania polityką finansową i operacyjną tej jednostki, w celu osiągania wspólnie korzyści ekonomicznych z jej działalności"
• wprowadzenie wywierania kontroli, czyli "zdolność jednostki do kierowania polityką finansową i operacyjną innej jednostki, w celu osiągania korzyści ekonomicznych z jej działalności".

TL;DR

Ujemna wartość firmy to różnica między wartością godziwą przejętych aktywów netto a ceną nabycia. Powstaje przy połączeniach spółek lub jednostek powiązanych. Rozlicza się ją na podstawie odpowiednich przepisów. Przykładowo, jeśli cena nabycia wynosi 1 500 000 zł, a aktywa netto 1 700 000 zł, to ujemna wartość firmy wynosi 200 000 zł.

Powstanie

Ujemna wartość firmy powstaje w wyniku:

• połączenia się spółek handlowych,
• połączenia się jednostek powiązanych,
• zakupu zorganizowanego majątku i przyłączeniu go do istniejącego majątku.

Nabycie możemy rozliczyć na dwa sposoby: metodą nabycia lub metodą łączenia udziałów.

Metoda nabycia

Metoda nabycia stosowana jest w momencie, gdy jest możliwe wskazanie przejmującego. "Polega ona na sumowaniu pozycji aktywów i pasywów przedsiębiorstwa przejmującego według ich wartości księgowej z odpowiednimi pozycjami aktywów i pasywów przedsiębiorstwa przyjmowanego według ich wartości godziwej w dniu przejęcia". Transakcja wykonana tą metodą jest uznawana za najbardziej wiarygodną, ponieważ w sprawozdaniu odzwierciedla treść ekonomicznego przejęcia.

Metoda łączenia udziałów

Metodę łączenia udziałów używa się wtedy, gdy nie jest możliwe wskazanie przejmującego. "Polega ona na sumowaniu odpowiednich pozycji aktywów i pasywów przedsiębiorstw, które się łączą po wcześniejszym ujednoliceniu metod wyceny z uwzględnieniem wyłączeń takich jak:

• wartość kapitału zakładowego spółki, której majątek został przeniesiony na inną spółkę, lub spółek, które w wyniku połączenia zostały wykreślone z rejestru,
• wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze łączących się spółek,
• przychody i koszty operacji gospodarczych dokonywanych w danym roku obrotowym przed połączeniem między łączącymi się spółkami;
• zyski lub straty operacji gospodarczych dokonanych przed połączeniem między łączącymi się spółkami, zawarte w wartościach podlegających łączeniu aktywów i pasywów".

Rozliczenie

Ujemną wartość firmy rozlicza się według Art. 44b ust. 11-12 Ustawy o Rachunkowości.

Do rozliczeń międzyokresowych przychodu zalicza się nadwyżkę wartości godziwej przejętych aktywów netto nad ceną nabycia do wysokości nieprzekraczającej wartości godziwej nabytych aktywów trwałych z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach przez okres będący średnią ważoną okresu ekonomicznej użyteczności nabytych i podlegających amortyzacji aktywów

Natomiast ujemna wartość firmy w wysokości przekraczającej wartość godziwą przejętych aktywów trwałych z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach zaliczana jest do przychodów na dzień nabycia

Przykład

Firma ABC nabyła 100% udziałów firmy XYZ. Cena nabycia wynosiła 1 500 000 zł. Aktywa netto na dzień nabycia są następujące:

Kapitał podstawowy	800 000 zł
Kapitał zapasowy	500 000 zł
Kapitał z aktualizacji wyceny	240 000 zł
Zysk netto	160 000 zł

Ile wynosi ujemna wartość firmy?

Aktywa netto = kapitał podstawowy + kapitał zapasowy + kapitał z aktualizacji wyceny + zysk netto

Aktywa netto = 800 000 + 500 000 + 240 000 + 160 000 = 1 700 000

Ujemna wartość firmy = aktywa netto - cena nabycia

Ujemna wartość firmy = 1 700 000-1 500 000 = 200 000

Przypisy

Ujemna wartość firmy — artykuły polecane

Metoda konsolidacji pełnej — Grupa kapitałowa — Metody konsolidacji sprawozdań finansowych — Metoda konsolidacji proporcjonalnej — Przychody finansowe — Kapitał zapasowy — Skonsolidowane sprawozdania finansowe — Sprawozdania F01 i F02 — Umorzenie

Bibliografia

• Koleśnik K. (2009) Wybrane zagadnienia dotyczące wartości firmy - rozwiązania polskie oraz międzynarodowe, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego
• Maruszewska E. (2014) Potrzeba harmonizacji regulacji polskiej ustawy o rachunkowości ze standardami międzynarodowymi w zakresie ujemnej wartości firmy, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Olchowicz I., Tłaczała A. (2015), Sprawozdawczość finansowa według krajowych i międzynarodowych standardów, Difin, Warszawa
• Pfaff J., Messner Z. (red.) (2013) Rachunkowość finansowa z uwzględnieniem MSSF, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Spigarska E. (2011) Ujęcie wartości firmy w prawie bilansowym i podatkowym, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego
• Szczypa P. (red.) (2016), Rachunkowość finansowa od teorii do praktyki, CeDeWu, Warszawa
• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Dz.U. 1994 nr 121 poz. 591
• Wędzki D. (2014), Sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa według polskiego prawa bilansowego, Wolters Kluwer, Warszawa

Autor: Małgorzata Sołtys