Ujemna wartość firmy

Z Encyklopedia Zarządzania

Ujemna wartość firmy - to różnica między wartością godziwą przejętych aktywów netto, a niższą od niej ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części[1] Wartość przejętych aktywów netto liczymy jako aktywa ogółem zredukowane o zobowiązania.

Jest ona tworzona przez:

  • przejęcie metodą nabycia,
  • zapoczątkowanie wywierania znaczącego wpływu, czyli "udział w podejmowaniu decyzji w sprawie podziału zysku lub pokrycia straty, zasiadanie w organie zarządzającym, nadzorującym lub administrującym, przeprowadzanie istotnych transakcji z tą jednostką, udostępnianie tej jednostce informacji technicznych o zasadniczym znaczeniu dla jej działalności, możliwość powoływania i odwoływania członków organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących, posiadanie nie mniej niż 20% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej jednostki"
  • rozpoczęcie wywierania współkontroli, czyli "zdolność wspólnika jednostki współzależnej na równi z innymi wspólnikami, na zasadach określonych w zawartej pomiędzy nimi umowie, umowie spółki lub statucie do kierowania polityką finansową i operacyjną tej jednostki, w celu osiągania wspólnie korzyści ekonomicznych z jej działalności"
  • wprowadzenie wywierania kontroli, czyli "zdolność jednostki do kierowania polityką finansową i operacyjną innej jednostki, w celu osiągania korzyści ekonomicznych z jej działalności".

TL;DR

Ujemna wartość firmy to różnica między wartością godziwą przejętych aktywów netto a ceną nabycia. Powstaje przy połączeniach spółek lub jednostek powiązanych. Rozlicza się ją na podstawie odpowiednich przepisów. Przykładowo, jeśli cena nabycia wynosi 1 500 000 zł, a aktywa netto 1 700 000 zł, to ujemna wartość firmy wynosi 200 000 zł.

Powstanie

Ujemna wartość firmy powstaje w wyniku:

  • połączenia się spółek handlowych,
  • połączenia się jednostek powiązanych,
  • zakupu zorganizowanego majątku i przyłączeniu go do istniejącego majątku.

Nabycie możemy rozliczyć na dwa sposoby: metodą nabycia lub metodą łączenia udziałów.

Metoda nabycia

Metoda nabycia stosowana jest w momencie, gdy jest możliwe wskazanie przejmującego. "Polega ona na sumowaniu pozycji aktywów i pasywów przedsiębiorstwa przejmującego według ich wartości księgowej z odpowiednimi pozycjami aktywów i pasywów przedsiębiorstwa przyjmowanego według ich wartości godziwej w dniu przejęcia". [2] Transakcja wykonana tą metodą jest uznawana za najbardziej wiarygodną, ponieważ w sprawozdaniu odzwierciedla treść ekonomicznego przejęcia.

Metoda łączenia udziałów

Metodę łączenia udziałów używa się wtedy, gdy nie jest możliwe wskazanie przejmującego. "Polega ona na sumowaniu odpowiednich pozycji aktywów i pasywów przedsiębiorstw, które się łączą po wcześniejszym ujednoliceniu metod wyceny z uwzględnieniem wyłączeń takich jak:

  • wartość kapitału zakładowego spółki, której majątek został przeniesiony na inną spółkę, lub spółek, które w wyniku połączenia zostały wykreślone z rejestru,
  • wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze łączących się spółek,
  • przychody i koszty operacji gospodarczych dokonywanych w danym roku obrotowym przed połączeniem między łączącymi się spółkami;
  • zyski lub straty operacji gospodarczych dokonanych przed połączeniem między łączącymi się spółkami, zawarte w wartościach podlegających łączeniu aktywów i pasywów".[3]

Rozliczenie

Ujemną wartość firmy rozlicza się według Art. 44b ust. 11-12 Ustawy o Rachunkowości.

Do rozliczeń międzyokresowych przychodu zalicza się nadwyżkę wartości godziwej przejętych aktywów netto nad ceną nabycia do wysokości nieprzekraczającej wartości godziwej nabytych aktywów trwałych z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach przez okres będący średnią ważoną okresu ekonomicznej użyteczności nabytych i podlegających amortyzacji aktywów[4]

Natomiast ujemna wartość firmy w wysokości przekraczającej wartość godziwą przejętych aktywów trwałych z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach zaliczana jest do przychodów na dzień nabycia[5]

Przykład

Firma ABC nabyła 100% udziałów firmy XYZ. Cena nabycia wynosiła 1 500 000 zł. Aktywa netto na dzień nabycia są następujące[6]:

Kapitał podstawowy 800 000 zł
Kapitał zapasowy 500 000 zł
Kapitał z aktualizacji wyceny 240 000 zł
Zysk netto 160 000 zł

Ile wynosi ujemna wartość firmy?

Aktywa netto = kapitał podstawowy + kapitał zapasowy + kapitał z aktualizacji wyceny + zysk netto

Aktywa netto = 800 000 + 500 000 + 240 000 + 160 000 = 1 700 000

Ujemna wartość firmy = aktywa netto - cena nabycia

Ujemna wartość firmy = 1 700 000-1 500 000 = 200 000


Ujemna wartość firmyartykuły polecane
Metoda konsolidacji pełnejGrupa kapitałowaMetody konsolidacji sprawozdań finansowychMetoda konsolidacji proporcjonalnejPrzychody finansoweKapitał zapasowySkonsolidowane sprawozdania finansoweSprawozdania F01 i F02Umorzenie

Przypisy

  1. Dz.U. 1994 Nr 121 poz. 591
  2. Dz.U. 1994 Nr 121 poz. 591
  3. Dz.U. 1994 Nr 121 poz. 591
  4. Olchowicz I., Tłaczała A. (2004), s. 175
  5. Olchowicz I., Tłaczała A. (2004), s. 175
  6. Szczypa P. (red.) (2016), s. 352

Bibliografia

  • Koleśnik K. (2009), Wybrane zagadnienia dotyczące wartości firmy - rozwiązania polskie oraz międzynarodowe, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego
  • Maruszewska E. (2014), Potrzeba harmonizacji regulacji polskiej ustawy o rachunkowości ze standardami międzynarodowymi w zakresie ujemnej wartości firmy, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
  • Olchowicz I., Tłaczała A. (2015), Sprawozdawczość finansowa według krajowych i międzynarodowych standardów, Difin, Warszawa
  • Pfaff J., Messner Z. (red.) (2013), Rachunkowość finansowa z uwzględnieniem MSSF, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Spigarska E. (2011), Ujęcie wartości firmy w prawie bilansowym i podatkowym, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
  • Szczypa P. (red.) (2016), Rachunkowość finansowa od teorii do praktyki, CeDeWu, Warszawa
  • Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Dz.U. 1994 nr 121 poz. 591
  • Wędzki D. (2014), Sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa według polskiego prawa bilansowego, Wolters Kluwer, Warszawa


Autor: Małgorzata Sołtys