Spread

Spread
Polecane artykuły
Transakcja SWAP Ryzyko stopy procentowej Stopa procentowa Tabela kursów Stopa lombardowa Kontrakt FRA Nominalna stopa procentowa Ryzyko kursowe Stopa wolna od ryzyka

Spread (inaczej marża kursowa) to różnica pomiędzy kursem zakupu a kursem sprzedaży waluty. Najczęściej występuje w rozliczeniu kredytów udzielanych w walutach obcych (zaciągnięcie kredytu jest po kursie zakupu, a spłata po kursie sprzedaży) przez banki komercyjne. Jest to zatem marża jaką otrzymują pośrednicy w ramach wymiany.

Jak obliczyć Spread?

$Spread=cena\ sprzedazy-cena\ zakupu$

Jest to podstawowy wzór na wyliczenie Spreadu wyrażony w jednostkach walutowych (złotówkach, funtach).

$Spread={\frac {cena\ sprzedazy-cena\ zakupu}{0.5\cdot (cena\ sprzedazy+cena\ zakupu)}}\cdot 100$

Wzór na wylicznie Spreadu wyrażony w procentach, stosowany głównie przez instytucje finansowe.

Od czego zależy Spread?

Najważniejsze czynniki wpływające na Spread:

• Aktualna polityka monetarna państwa emitującego walutę. Polityka ta ma wpływ na aktualne stopy procentowe, a w rezultacie na wysokość cen kredytów udzielanych przez banki komercyjne. W przypadku dokonywania przez zagraniczny bank centralny relatywnie dużych jednorazowych podwyżek stóp procentowych kredytobiorca będzie narażony na ryzyko nagłych znaczących zmian (wzrostu) kosztów kredytu (M.Buszko, 2010).
• Aktualna pozycja na rynku banku udzielającego kredytu. Należy zauważyć,że banki same decydują o wysokości kursu. Bank o słabszej kondycji może zwiększyć wewnętrzny kurs walutowy (za pomocą którego banki obliczają wartość kredytu), zwiększając przez to również wysokość raty kredytowej.
• Sytuacja danej waluty na rynku. Waluty rzadsze, a więc słabsze (np. Bat tajlandzki czy Peso filipińskie), często będą miały wyższe różnie kursowe. Wpływa to na marże, powodując że za kredyty na takie waluty banki będą mogły chcieć wyższe marże. Za to różnice przy najpopularniejszych i najbardziej stabilnych będą niższe ze względu na dużą konkurencję między bankami.

Spread jako element ryzyka walutowego

Ryzyko walutowe jest to "bieżąca pozycja lub pozycja przyszłych okresów bądź też przewidywany przyszły składnik aktywów lub pasywów, denominowany w walucie obcej, który – czy to z przyczyn handlowych (rachunek zysków i strat), czy też bilansowych – musi być przeliczony na inną walutę według kursu, który jeszcze nie został określony" (D.Bennett, 2000). Najważniejszą cechą tego ryzyka jest zmiana (często nieoczekiwana) kursu walutowego. A Spread jest właśnie różnicą za pomocą której opisujemy zmiany. Spready walutowe stanowią z jednej strony element zwiększający poziom ryzyka walutowego kredytobiorcy. Z drugiej strony banki w okresie braku stabilności na rynku walutowym szacują dodatkowe ryzyko związane z kredytami walutowymi i próbują wypracować zyski na pokrycie ew. strat związanych z niespłacanymi kredytami walutowymi (M.Kalinowski, 2011).

Problematyka Spreadu

W sytuacji, gdy klient zaciąga kredyt w obcej walucie, bank musi wypłacić mu pieniądze w złotówkach, przeliczając wartość kredytu po kursie skupu. Za to w momencie spłaty rat kredytu, bank będzie musiał przeliczyć wartość raty w walucie obcej i pobrać jej równowartość w złotówkach przeliczoną po kursie sprzedaży. Skutkiem takiego sposobu jest poniesiony dodatkowy koszt przez bank, związany z transakcją "kupno-sprzedaż" waluty. Dlatego instytucje finansowe wobec pogarszającej się sytuacji na rynku finansowym zaczęły poszukiwać nowych źródeł zarobku. Nowym sposobem zarobienia stał się Spread walutowy. Kredytobiorcy skuszeni niższym oprocentowaniem kredytów walutowych w stosunku do złotego, często nie zdają sobie sprawy z dodatkowych kosztów ponoszonych przez nich przy zaciąganiu kredytu w walucie obcej. Nie ma żadnych regulacji dotyczących wysokości spreadów walutowych stosowanych przez banki (M.Kalinowski, 2011). Dlatego 26 sierpnia 2011 roku weszła wżycie tzw. "ustawa antyspreadowa". Ustawa ta umożliwiła klientom spłatę kredytów (bez poniesienia dodatkowych opłat) bezpośrednio w walucie zaciągniętego kredytu oraz uregulowała zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego wyliczana jest kwota kredytu, jego transze, raty kapitałowo-odsetkowe oraz zasady przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu (M.Grudziński, 2016).

Bibliografia

• Bennett D. (2000), Ryzyko walutowe – instrumenty i strategie zabezpieczające, Wydawnictwo ABC, Warszawa
• Buszko M. (2010), Ryzyko kredytów walutowych i metody jego ograniczania na polskim rynku finansowym, "Międzynarodowe stosunki ekonomiczne NR 1 (3)", Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń
• Grudziński M. (2017), Marże stosowane w transakcjach walutowych z klientami indywidualnymi przez wybrane banki działające w Polsce w latach 2009–2016, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 5/2017 (89) cz. 2
• Kalinowski M. (2011), Spread walutowy jako element ryzyka walutowego kredytobiorców w Polsce, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 37
• Kowalewska E. (2017), Spłata kredytów denominowanych lub indeksowanych w walucie innej niż waluta polska, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 5/2017 (89) cz.1
• Mastalerz-Kodzis A. Pośpiech E. (2016), Ekonomiczne skutki zmian kursów walut – analiza ryzyka kredytów walutowych, Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance Vol. 14, No. 3/1/2016

Autor: Michał Oleksy