Organizacja sieciowa

Organizacja sieciowa
Polecane artykuły
Struktura sieciowa Organizacja wirtualna Współpraca Koncepcje zarządzania Zarządzanie międzynarodowe Heterarchia Korporacja międzynarodowa Otwarte innowacje Przedsiębiorstwo globalne

Organizacja sieciowa (ang.: network organisation) – opiera się na wspólnych związkach przedsiębiorstw niepołączonych kapitałowo. Powiązania te polegają na współdziałaniu, najczęściej w ramach umów (średnio- i długookresowych). Tak zespajane jednostki biorą udział w strukturze wzajemnych kooperacji zgodnych z zasadami rynkowymi. (A. Piotrowicz, 2011)

Sieć może stanowić system zorganizowany przez przedsiębiorstwa niezależne kapitałowo lub skorelowane w nieznacznym stopniu, może również występować w grupie kapitałowej, a nawet w jednym przedsiębiorstwie. (P. Dwojacki i B. Nogalski, 1998)

Samodzielne podmioty tworzące organizację sieciową są powiązane technologiami informatycznymi, tworząc za każdym razem inną konfigurację. W dzisiejszych czasach struktura sieciowa wychodzi poza granice państw. Na równi z sieciami lokalnymi, regionalnymi i krajowymi można postawić sieci bardziej obszerne, rozmieszczone na większych przestrzeniach tzn. mające charakter ponad-krajowy czyli łączące kilka państw w sieci międzynarodowe. Natomiast sieć globalna spaja niemal wszystkie kraje na świecie. Takie połączenia oferują przedsiębiorstwom efekty zewnętrzne. Gdy wartość dobra wzrasta wraz z ilością sprzedaży tego dobra dla określonych kupujących, to wówczas mamy do czynienia z efektem sieci. Im większa jest liczba użytkowników, tym wyższa jest wartość produktu. (A.Stabryła, 2012).

TL;DR

Organizacja sieciowa to struktura oparta na współpracy między niezależnymi przedsiębiorstwami, które tworzą sieć w celu osiągnięcia korzyści wzajemnych. Przedsiębiorstwa sieciowe wymagają współpracy, innowacji i wykorzystania zasobów wewnątrz sieci. Organizacje sieciowe mają kluczową rolę w dynamicznym otoczeniu rynkowym i umożliwiają zjednoczenie sił w celu osiągnięcia wspólnych celów. Konstrukcja sieci opiera się na powiązaniach zewnętrznych i wewnętrznych, przyczyniając się do tworzenia wartości dodanej. Sieci organizacyjne muszą być otwarte i elastyczne, aby sprostać wyzwaniom biznesowym.

Przedsiębiorstwa sieciowe

W przedsiębiorstwie o strukturze sieciowej głównym sposobem zarządzania jest instrumentacja procesów (każdy proces biznesowy uznawany jest jako usługa sieciowa i może zwierać się także w innych procesach). Firmy stosujące podejście sieciowe muszą kłaść nacisk na współpracę wewnątrz sieci rezygnując tym samym ze skupiania się na własnym biznesie. Wielkie znaczenie ma tutaj kooperacja z otoczeniem, w kwestii potrzebnej wiedzy i wymiany informacji. Obecna technologia technologiczno-informacyjna pozwala na poszukiwanie użytecznych zasobów wewnątrz sieci. Dużo większe możliwości daje również współdziałanie na rzecz innowacji w ramach sieci, a także kreowania nowych intelektualnych zasobów. Przedsiębiorstwa sieciowe są zatem odpowiedzią na bardzo dynamicznie zmieniające się otoczenie rynkowe np.: postęp i przemiany gospodarcze, coraz większa konkurencja, szybkie tempo rozwoju techniczno-technologicznego, zmniejszający się cykl życia produktów i postępująca ich złożoność.(P.Koćwin, 2013)

Rola organizacji sieciowej

Zupełnie naturalny jest fakt, że organizacja dąży do rozrostu zarówno na płaszczyznach gospodarczej i społecznej swojego działania. Stopniowo zaczynają pojawiać się powiązania pomiędzy działaniami w ramach różnorodnych systemów i łańcuchów, na różnych poziomach w różnym zakresie. Wzrasta skala i wielopoziomowość wzajemnych zależności, które zarówno problematyzują procesy społeczno-gospodarcze jak i tworzą nowe możliwości rozwojowe opierając się na sposobności współdziałania między różnymi organizacjami na płaszczyźnie ekonomicznej, społecznej, kulturowej i środowiskowej. wskutek tych procesów powstają sieci organizacji o bardzo dużym sprzężeniu i centralnych, silnych, ale równocześnie otwartych i kompromisowych korelacjach.

Działanie sieci organizacyjnych umożliwia zjednoczenie sił na rzecz realizacji wspólnych przedsięwzięć i aktywności innowacyjnej, wykorzystanie różnych, niepowtarzalnych zdolności jak i tworzenie wyspecjalizowanych powiązań kompetencji rozmieszczonych w licznych organizacjach wchodzących w skład sieci. Współpraca w ramach struktury daje sposobność:

• dojścia do szerszej gamy wyspecjalizowanych organizacji i ich fundamentalnych procesów oraz najbardziej korzystnych praktyk*
• jak najlepszego wykorzystania z szybko rozwijających, poszerzających się korzeni i szans zaktywizowania zasobów znajdujących się poza zasięgiem organizacji
• współdziałania z podmiotami, które zapewniają naprawdę kluczową, niepowtarzalną, unikatową wartość
• dostępu do nowych zasobów wiedzy poprzez rozwój procesów uczenia się od innych członków organizacji, a także zyskiwanie lepszych kompetencji zespołowego rozwiązywania skomplikowanych problemów społecznych, biznesowych również dzięki lepszemu zrozumieniu wyzwań czekających na organizację
• efektywnego połączenia sił w budowaniu możliwości sieci poprzez skupienie pomysłowych, odpowiednio wykwalifikowanych, kreatywnych ludzi, łatwo radzących sobie z rozwiązywaniem problemów (A. Tubielewicz, 2013)

Konstrukcja sieci

Wraz z transformacją organizacji w sieć współdziałających wzajemnie przedsiębiorstw lub zaspół przedsiębiorstw o nadrzędno-korporacyjnej budowie, rodzi się nowa jakościowo konstrukcja sieci (konstrukcja korporacyjna) określana jako powiązania zewnętrzne i wewnętrzne tworzące podstawę wyprodukowania wartości dodanej. Kreuje ona nową jakość podpisywanych umów i kontraktów (wewnętrznych i zewnętrznych) i tworzy podwaliny pod istotne kompetencje w ramach powstających, rozwijających się sieciowych struktur organizacyjnych. Architektura sieci daje bowiem możliwość całkowitej harmonizacji wewnętrznej i zewnętrznej zbioru wielu organizacji i międzyorganizacyjnych korelacji, wprowadzenia nowego kodeksu postępowania, utrzymywanie i rozbudowy układu stałych kontraktów międzyludzkich, w których ma miejsce wymiana informacji jak i umiejętności związanych z siecią wyspecjalizowanych autopsji i kompetencji oraz budowania nowej wiedzy. Poprzez powiązania konstrukcji z działaniem silnie zespajanej organizacji sieciowej wspieranej najnowocześniejszymi technologicznie strumieniami komunikacyjnymi oraz systemami poszerzania wiedzy i dzielenia się nią zyskuje nowe znaczenie elementów i procesów składających się na łańcuch wartości sieci oraz łańcuch dostaw od dostawcy do ostatecznego klienta. Widoczna jest silna potrzeba tworzenia konstrukcji sieci o charakterze otwartym, wrażliwym na zmiany i gotowym sprostać wyzwaniom otoczenia biznesowego. (A. Tubielewicz, 2013)

Bibliografia

• Koćwin, P. (2013). Organizacja sieciowa. Perspektywa semantyczna. "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu", (49), 103-117
• Stabryła A. (2012), Podstawy organizacji i zarządzania, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków, s. 62
• Tubielewicz, A. (2013) Koncepcja tworzenia organizacji sieciowej "Efektywność, produktywność i organizacja przedsiębiorstw. Zarządzanie przedsiębiorstwem" (36), 387-397

Autor: Marek Wrzoszczyk