Wykluczenie cyfrowe

Wykluczenie cyfrowe lub przepaść cyfrowa - termin stosowany do określenia różnicy między tymi osobami i społeczeństwami, które mają dostęp do technologii informacyjnych, a tymi, które takiego dostępu nie mają.

TL;DR

Wykluczenie cyfrowe to różnica w dostępie do technologii informacyjnych między osobami i społeczeństwami. Osoby niepełnosprawne muszą spełnić określone warunki, aby nie być wykluczone cyfrowo. Wykorzystywanie technologii powoduje wykluczenie społeczne osób, które nie mają do niej dostępu. Działania na rzecz e-integracji podejmowane są w Polsce, głównie dla osób starszych. Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu obejmuje programy finansowane ze środków państwowych i europejskich. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka ma na celu rozkwit gospodarki poprzez innowacyjność. Program E-Leader skupia się na budowie sieci szerokopasmowej dla osób wykluczonych cyfrowo.

Osoby niepełnosprawne

W życiu codziennym każdej grupy społecznej jak i poszczególnych jednostek, informacje stanowią ważną rolę. Warto tutaj wspomnieć o osobach niepełnosprawnych. By zostały one w pełni przypisane do społeczeństwa informacyjnego muszą spełniać określone warunki:

• posiadać dostęp do internetu
• posiadać podstawową wiedzę z zakresu jego obsługi
• posiadać trwały dostęp do komputera, który wyposażony jest w odpowiedni sprzęt i oprogramowanie rehabilitacyjne (dostosowane do stopnia niepełnosprawności).

Tylko wtedy kiedy wszystkie te warunki są spełnione, określona jednostka nie jest wykluczona cyfrowo

Wykluczenie społeczne

Wykorzystywanie technologii z każdym dniem staje się coraz bardziej powszechne. Codzienne czynności takie jak nauka, praca, dostęp do wiedzy i informacji czy też zwykła komunikacja powodują, że osoby z nich nie korzystające bądź nie mające do nich dostępu, stają się wykluczone społecznie. Nawet jeśli ktoś posiada dostęp do informacji, nie zawsze potrafi z nich odpowiednio skorzystać.

Proces ten pociąga za sobą zmniejszające się zapotrzebowanie na niektóre zawody jak również tworzenie się nowych. Mamy wówczas do czynienia ze zjawiskiem bezrobocia technologicznego. Wynika ono z niewłaściwych kompetencji osób znajdujących się na rynku pracy oraz ciągłej zmiany zapotrzebowania na nie. Większość aktualnych ofert pracy wymaga od potencjalnego pracownika umiejętności obsługi komputera, ale też zdobywania informacji i ich odpowiedniego wykorzystywania

Osoby starsze, które nie potrafią korzystać z internetu i innych technologii cyfrowych, stają się upośledzone oraz wykluczane z życia społecznego. Z tego powodu w Polsce podjęte zostały działania na rzecz e-integracji. Dedykowane są one osobom w wieku 65 lat i więcej. Budowana jest u nich świadomość cyfrowa oraz tłumaczone podstawowe korzystanie z technologii cyfrowych

Przez długi czas za główny powód takiego zachowania osoby w podeszłym wieku wskazywały ograniczenia finansowe oraz techniczne. Komputery były drogie a techniczne informacje na ich temat ograniczone. Obecnie sytuacja się zmieniła i za przyczynę tą wskazuje się brak motywacji a także bariery kompetencyjne, głównie u seniorów

Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu

Działań takich podejmują się instytucje państwowe, prywatne jak i jednostki samorządowe. Mogą być finansowane własnymi środkami lub uzyskanymi na ten cel dofinansowaniami ze źródeł zewnętrznych

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

W skrócie PO IG, jest wdrażany w całej Polsce. Został stworzony w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia a jego finansowanie częściowo pokrywane jest środkami europejskimi. W ramach tego programu wyznaczono następujące osie priorytetowe:

1. Badania i rozwój nowoczesnych technologii
2. Infrastruktura sfery B+R
3. Kapitał dla innowacji
4. Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia
5. Dyfuzja Innowacji
6. Polska gospodarka na rynku międzynarodowym
7. Społeczeństwo informacyjne - budowa elektronicznej administracji
8. Społeczeństwo informacyjne - zwiększanie innowacyjności gospodarki
9. Pomoc techniczna

Za główny cel PO IG objęto rozkwit polskiej gospodarki, który opiera się na innowacyjnych przedsiębiorstwach. Instytucje państwowe chcą aby m.in. zwiększyła się konkurencyjność polskiej nauki jak i jej rola w rozwoju gospodarczym. Dodatkowo dążą do zwiększenia zastosowania technologii informacyjnych i komunikacyjnych w gospodarce, a przede wszystkim do stworzenia lepszych i trwałych miejsc pracy

Program E-Leader

Jest podrzędnym projektem Programu Operacyjnego Innowacyjnej Gospodarki. Swoim działaniem obejmuje tylko gminy takie jak: Moszczenica, Ujazd, Będków oraz Czarnocin. Nadrzędnym celem jest tutaj zbudowanie sieci szerokopasmowej, która pozwoli osobom wykluczonym cyfrowo na dostęp do Internetu. Dedykowane jest to szczególnie:

• ubogim osobom
• dzieciom, które się uczą i korzystają ze stypendialnych świadczeń
• osobom niepełnosprawnym
• rodzinom zastępczym

Wykluczenie cyfrowe — artykuły polecane

Aktywizacja zawodowa — Urząd pracy — Program Operacyjny Kapitał Ludzki — Kurs zawodowy — Społeczeństwo informacyjne — Kształcenie ustawiczne — Dotacje na rozwój firmy — Otwarty dostęp — Doradztwo zawodowe

Bibliografia

• Fazlagić J. (red.) (2016), Pracownicy wiedzy 65 plus - nowe szanse (czy kontrowersje) wobec wyzwań współczesności, Akademia Finansów i Biznesu Vistula, Warszawa
• Grześkowiak A. (2014), Analiza wykluczenia cyfrowego w Polsce w ujęciu indywidualnym i regionalnym, Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 328, Wrocław
• Kos-Łabędowicz J. (2016), Działania Unii Europejskiej przeciwdziałające cyfrowemu wykluczeniu na przykładzie wymagań odnośnie dostępności, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 122
• Lipnicka M. (2015), Przyczyny i sposoby przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Nr 874
• Strona internetowa: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 2007-2013
• Wiktorowicz J. (2015), Wykluczenie cyfrowe pokolenia 50+ w Województwie Łódzkim, Acta Universitatis Lodziensis 4(315), Łódź
• Chęcińska U. (red.) (2012), Wyzwania rozwojowe, Gospodarka Elektroniczna, Zeszyty Naukowe nr 703, Tom II, Szczecin

Autor: Justyna Grabowska