Efekt synergii

Efekt synergii (z greckiego “syn" oznaczające “razem", oraz “ergon" — dzieło, działanie) oznacza taki proces współdziałania dwóch albo więcej ludzi, z którym wiąże się uzyskaniem większego efektu ich łącznej interakcji niż w przypadku gdyby działali odrębnie. Pojęcie to wykorzystywane jest głównie w kręgach menedżerskich w odniesieniu do przedsiębiorstw, jak i grup pracowników, zespołów i jednostek organizacyjnych.

Efekt synergii (efekt synergistyczny) jest pojęciem używanym w różnych dziedzinach, takich jak biznes, nauka, medycyna i inne, aby opisać sytuację, w której łączne działanie dwóch lub więcej czynników jest większe niż suma ich oddzielnych działań. Innymi słowy, efekt synergii oznacza, że współdziałanie różnych elementów prowadzi do osiągnięcia wyniku, który przekracza sumę wyników, jakie mogłyby zostać osiągnięte przez te elementy działające osobno.

W biznesie, efekt synergii często jest poszukiwany podczas fuzji i przejęć, gdzie spodziewa się, że połączenie dwóch firm przyniesie korzyści, które nie byłyby osiągalne, gdyby te firmy działały niezależnie. Może to obejmować oszczędności kosztów, wzrost efektywności, zdobycie większego udziału w rynku lub synergiczne połączenie kompetencji i zasobów. Potoczną formułą na określenie efektu synergii jest równanie:

2+2=5

(choć w kontekście synergii możliwe jest także: 2+2=3)

TL;DR

Efekt synergii oznacza, że współdziałanie dwóch lub więcej czynników prowadzi do większego efektu niż działanie osobno. Może być wykorzystywany w biznesie, nauce, medycynie i innych dziedzinach. Może być dodatni, gdy współpraca prowadzi do korzyści, lub ujemny, gdy brak zrozumienia i nieskuteczna współpraca prowadzą do strat. Efekt synergii może być wykorzystywany w zarządzaniu poprzez fuzje, współpracę, łańcuchy dostaw, dzielenie się wiedzą, dywersyfikację, budowanie kultury organizacyjnej i innych metod. Przynosi to korzyści, takie jak oszczędności kosztów, zwiększenie efektywności, innowacje i wzrost konkurencyjności.

Synergia w nauce i technologii

W nauce i technologii, efekt synergii może oznaczać, że połączenie różnych dziedzin w badaniach prowadzi do nowych odkryć i innowacji. Interdyscyplinarne podejście może umożliwić wykorzystanie różnych perspektyw, technik i wiedzy, co prowadzi do twórczych rozwiązań i postępu.

W medycynie, efekt synergii może być zauważany w przypadku leków lub terapii, gdzie łączne działanie dwóch lub więcej substancji może być bardziej skuteczne niż działanie każdej substancji oddzielnie. Jest to często wykorzystywane w terapii skojarzonej, zwłaszcza w leczeniu chorób takich jak rak, zakażenia wirusowe lub choroby przewlekłe.

Synergia współpracy rynkowej

Współpraca, kooperacja oraz współdziałanie są metodami prowadzącymi do uzyskania efektu synergii. Gdy firmy decydują się na współpracę przynosi im to efekty w postaci zwiększonego zasięgu rynkowego, ale także redukuje koszty w dziedzinie badań czy rozwoju. Również wewnątrz firmy dochodzi do zmniejszenia wydatków poprzez łączenie wydziałów.

Synergia a praca zespołowa

Efekt synergii jest głównym powodem tworzenia zespołów. Sytuacją w której efekt generowany przez zespół jest większy niż suma efektów wygenerowanych przez jednostki (2+2=5) możemy identyfikować jako efekt dodatniej synergii. Wraz uzyskujemy "wartość dodaną", która wynika z połączenia starań, wiedzy, umiejętności i doświadczenia pojedynczych osób.

Grupa jest jednak w stanie osiągnąć pozytywne efekty określane jako synergiczne, jednakże wymaga to odpowiedniego doboru jej członków (głównie poprzez eliminację dominujących indywidualności) oraz właściwego kierowania zespołem. Synchronizacja pracy, odpowiedni podział ról i obowiązków umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie zespołu i uzyskanie dodatkowych efektów ze współdziałania.

Dyssynergia

Istnieje również ujemny efekt synergii (tzw. dyssynergia), sytuacja w której efekt generowany przez zespół jest mniejszy niż suma efektów wygenerowanych przez jednostki (2+2=3). Taki efekt może wynikać z nieskutecznych zespołów, jednostek organizacyjnych, które mają brak dopasowania strategicznego, źle funkcjonujących wspólnych wysiłków. Złe efekty są wynikiem braku zrozumienia między członkami zespołu. Nie są oni w stanie podjąć wspólnej decyzji, gdyż każdy chce przekonać resztę do swojej opinii. Uczestnicy zespołu podążają "własnymi ścieżkami" uznając swoją nieomylność, nie bacząc na opinie innych, przez co w zespole panuje nieład.

Synergia może mieć wymiar zarówno dodatni, jak i ujemny. Nie zawsze współdziałanie prowadzi do korzyści. Czasem odniesienie szybkich korzyści, powoduje długoterminowo straty. Np. jeśli dla szybkich korzyści współpracujemy z firmą, której ujawniamy nasze technologiczne know-how, to w długim czasie może nam wyrosnąć niebezpieczny konkurent.

Wykorzystanie efektu synergii w zarządzaniu

Wykorzystanie efektu synergii w zarządzaniu przedsiębiorstwami może przynieść wiele korzyści i wzmacniać konkurencyjność firmy. Oto kilka sposobów, w jakie można wykorzystać efekt synergii w zarządzaniu przedsiębiorstwami:

• Fuzje i przejęcia: Połączenie dwóch lub więcej firm może przynieść korzyści w postaci oszczędności kosztów, zwiększonej skali produkcji, wzrostu udziału w rynku, dostępu do nowych technologii czy zasobów. Dbałość o odpowiednie połączenie kultur i zasobów może prowadzić do efektów synergii.
• Współpraca i partnerstwa: Nawiązywanie strategicznych partnerstw i współpracy z innymi firmami, dostawcami, klientami czy instytucjami może prowadzić do synergii poprzez wzajemne wykorzystanie zasobów, komplementarne kompetencje, wspólne innowacje i wspólny rozwój produktów.
• Zintegrowane łańcuchy dostaw: Stworzenie zintegrowanego łańcucha dostaw, w którym różne ogniwa współpracują ze sobą, może prowadzić do lepszej synchronizacji, efektywności i optymalizacji procesów. Może to obejmować bliską współpracę z dostawcami, producentami, dystrybutorami i klientami w celu minimalizacji strat, kosztów i czasu.
• Dzielenie się wiedzą i zasobami: Tworzenie mechanizmów i platform umożliwiających wspólną wymianę wiedzy, doświadczeń i zasobów między różnymi działami w firmie może prowadzić do wzrostu efektywności, innowacyjności i kreatywności. Przykłady to tworzenie wewnętrznych programów mentoringowych, platform współpracy online czy organizowanie interdyscyplinarnych zespołów projektowych.
• Dywersyfikacja: Rozszerzenie działalności firmy na różne obszary, branże lub rynki może przynieść efekt synergii poprzez wykorzystanie istniejących zasobów, umiejętności i marki w nowych kontekstach. Dywersyfikacja może również zwiększyć odporność firmy na zmienne warunki rynkowe.
• Kultura organizacyjna i zespół: Budowanie synergii wewnątrz firmy wymaga stworzenia kultury organizacyjnej opartej na współpracy, zaufaniu, otwartości i innowacyjności. Wspieranie tworzenia zespołów o różnorodnych umiejętnościach i perspektywach może prowadzić do synergii wynikającej z różnorodności poglądów i kreatywnych rozwiązań.
• Synergia marketingu: występuje, gdy istniejące cena, miejsce, promocja wzajemnie się wspierają. Tworzy się zgodność istniejących już na rynku produktów z nowymi produktami.
• Synergia produkcji: występuje, gdy nowe wytwarzanie wykorzystuje możliwości, umiejętności technologiczne i zasoby ludzkie istniejących produktów.
• Synergia badania i rozwoju: występuje, gdy już istniejące ośrodki (zaplecze) badawczo-rozwojowe mogą być wykorzystane do tworzenia nowej produkcji.
• Synergia finansowa: występuje, gdy zwiększone przychody netto można uzyskać dla danego poziomu inwestycji lub spadek poziomu inwestycji jest wymagany dla danego poziomu wynagrodzenia.

Efekty synergiczne wynikają z:

• Oszczędności: ekonomia kosztów dla organizacji.
• Usunięcia środków duplikacji
• Efektywnego wykorzystania dostępnych zasobów.

Efekt synergii — artykuły polecane

Kapitał ludzki — Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa — Analiza zwrotu z inwestycji w kapitał ludzki — Behawioralna teoria przedsiębiorstwa — Priorytet — Strategia kooperacji — Wydajność — Ekonomia skali produkcji — Koncern — Syndrom Apollo

Bibliografia

• Corning P. (2000), The Synergism Hypothesis: On the Concept of Synergy and its Role in the Evolution of Complex Systems, Journal of Social and Evolutionary Systems nr 21(2)
• Griffin R. (2017), Podstawy zarządzania organizacją, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Khair Q., Saeed M. (2011), Different ways of synergistic effects of human resource management (HRM) practices on organizational performance: A method of 2+2=5, African Journal of Business Management nr 5(21)
• Kozłowska-Makóś D. (2015), Efekt synergii w procesach łączenia się kapitału (wybrane problemy). Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 3(2)
• Popławska Ż., Limański A., Goszowska O. (2012), Ocena korzyści efektu synergii w działaniach organizacji