G5

G5, czyli Group of Five, jest jednym z nieformalnych ugrupowań, działającym w strukturach Unii Europejskiej, zrzeszającym najbardziej zaludnione Państwa Europy. Inicjatywa została podjęta przez Hiszpanię w 2003 roku (K. Wojtaszczyk 2004, s. 56). W 2006 roku grupa powiększyła się o Polskę i stała się G6 (Group of Six). Pod taką nazwą funkcjonuje do dziś.

G5 (również będąca skrótem od Group of Five) to także inicjatywa powstała w 2005 skupiająca, tzw. kraje wschodzące (Brazylię, Chiny, Indie, Meksyk, Republikę Południowej Afryki) - inaczej: państwa rozwijające się. Głównym celem organizacji jest wspieranie dialogu między krajami rozwiniętymi ekonomicznie oraz państwami rozwijającymi się (czyli członków G5 i G8).

Historia G5

Początkowo skrótowiec G5 oznaczał grupę pięciu najbogatszych gospodarczo państw świata. Zaliczały się do nich: Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Republika Federalna Niemiec, Japonia i Francja. Inicjatywa powstała po kryzysie gospodarczym w 1973 (tzw. kryzysie naftowym) i związanej z nim globalnej recesji. W 1975 grupa przekształciła się w G6 (dołączyły do niej Włochy), w 1975 - G7 (razem z Kanadą), w 1997 zaś w G8 (wraz z Rosją). Celem tych struktur było każdorazowo wspieranie międzynarodowego dialogu przyczyniającego się do wielostronnego i wzajemnego ekonomicznego wzrostu oraz wzrostu internacjonalnej współpracy.

W 2005 w takcie szczytu G8 w Gleneagles Wielka Brytania wyszła z inicjatywą zaproszenia do dialogu państw rozwiniętych z krajami rozwijającymi się, postulując prawdziwie międzynarodową współpracę, niewykluczającą ze względu na PKB, otwartą na propozycje transformacji (N. Bayne 2000, s. 230).

Członkowie G5 (G6) w Unii Europejskiej

Do europejskiego G5 (G6) należą: Francja, Hiszpania, Niemcy, Polska, Wielka Brytania (do czasu oficjalnego wyjścia z Unii Europejskiej, tzw. Brexitu) oraz Włochy. W obrębie wymienionych państw zgromadzonych jest około siedemdziesięciu procent wszystkich obywatel Unii Europejskiej.

Cel działania G5 (G6) w Unii Europejskiej

Do głównych celów europejskiej grupy należą ponadto wspomaganie państw Unii Europejskiej w walce z terroryzmem, zwalczanie nielegalnych migracji, skuteczna kontrola granic, zapobieganie przestępczości związanej z przemytem między granicami poszczególnych państw. Działania G5 (G6) koncentrują się także na kwestiach demograficznych, propagowaniu polityki prorodzinnej oraz zachowywaniu narodowej tożsamości danych krajów. Jednocześnie skupia się na łagodzeniu problemów związanych z masowymi falami imigracji, asymilacji lokalnej ludności z migrantami, walce z ksenofobią oraz rasizmem (W. Szymborski 2009, s. 156).

G5 (G6) realizuje zadania stawiane jednemu z trzech filarów Unii Europejskiej - "Współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych", czyli Police and Judicial Co-operation in Criminal Matters (P. de Hert, 2004, 426-427).

Obecni członkowie G5 (G6) w Unii Europejskiej

Spośród obecnych członków G5 (G6) na pierwszym miejscu pod względem zaludnienia sytuuje się Francja (66 661 621 z powierzchnią 675 417 km²), na drugim Hiszpania (46 438 422 z powierzchnią 504 645 km²), następnie Niemcy (82 162 000 z powierzchnią 357 114 km²), Polska (37 967 209 z powierzchnią 322 575 km²), Wielka Brytania (65 382 556 z powierzchnią 244 820 km²) oraz Włochy (60 665 551 z powierzchnią 301 300 km²). Do strefy Schengen należą wszystkie państwa (Wielka Brytania w zakresie III filaru UE). Do strefy euro nie należy jedynie Polska oraz Wielka Brytania. Najwyższe PKP per capita mają Niemcy (34 700 €, co stanowi 129% średniej unijnej), najniższe Polska (11 200 €, czyli 41% średniej unijnej).

Możliwości ekspansyjne G5 (G6) w Unii Europejskiej

W najbliższych latach planowane jest rozszerzenie składu G5 (G6) poprzez dołączenie do grupy Rumunii (sygnatariusza układu z Schengen, nienależącego do strefy euro, z liczbą ludności 19 759 968, powierzchnią 238 391 km² oraz PKP per capita 7 700 €, co stanowi 29% średniej unijnej). W 2019 Rumunia sprawować będzie prezydencję w Unii Europejskiej, co może być jedną ze sprzyjających okazji przystąpienia tego kraju do G5 (G6).

Cele i obszary działania grupy G5

G5 (Grupa Pięciu) jest inicjatywą, która powstała w celu wspierania współpracy między pięcioma krajami Unii Europejskiej: Polską, Czechami, Węgrami, Słowacją i Austrią. Grupa G5 ma na celu realizację wspólnych inicjatyw i działań w różnych obszarach, które są istotne dla tych państw. Poniżej przedstawione są główne cele tej grupy w UE:

Walka z terroryzmem i przestępczością transgraniczną

Jednym z kluczowych celów grupy G5 jest skuteczna walka z terroryzmem oraz przestępczością transgraniczną. Współpraca w zakresie zwalczania terroryzmu jest niezwykle istotna, ponieważ zagrożenia terrorystyczne nie kończą się na granicach państw. G5 dąży do wzmacniania współpracy między odpowiednimi służbami bezpieczeństwa oraz wymiany informacji w celu zapobiegania atakom terrorystycznym i zwalczania przestępczości związanej z przemytem.

Zwalczanie nielegalnej migracji

Kolejnym ważnym celem G5 jest zwalczanie nielegalnej migracji, która stanowi poważne wyzwanie dla krajów europejskich. Grupa G5 współpracuje w celu opracowania skutecznych mechanizmów kontroli migracji, w tym ścisłej współpracy na granicach oraz wymiany informacji dotyczących nielegalnych szlaków migracyjnych. Celem jest zabezpieczenie granic i zapewnienie bezpieczeństwa zarówno dla obywateli państw Grupy Pięciu, jak i dla innych krajów UE.

Kontrola granic

Kontrola granic jest kluczowym obszarem działania grupy G5. W ramach tej współpracy, państwa członkowskie G5 dążą do wzmocnienia kontroli granicznej, w tym poprzez zwiększenie efektywności i skuteczności działań służb granicznych. Współpraca w zakresie kontroli granic ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa, zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego, oraz ochronę przed nielegalnym przemytem towarów i narkotyków.

Kwestie demograficzne i polityka prorodzinna

Grupa G5 przykłada również dużą wagę do kwestii demograficznych i polityki prorodzinnej. W obliczu starzenia się społeczeństw, państwa członkowskie G5 podejmują działania mające na celu promowanie prorodzinnych polityk społecznych, w tym poprzez wsparcie rodzin i tworzenie odpowiednich programów społecznych. Celem jest zwiększenie dzietności oraz poprawa warunków życia rodzin.

Współpraca gospodarcza i inwestycyjna

Współpraca gospodarcza i inwestycyjna jest kolejnym obszarem, na którym skupia się grupa G5. Państwa członkowskie G5 dążą do wzmacniania współpracy handlowej, promocji inwestycji zagranicznych oraz rozwijania wspólnych projektów gospodarczych. Celem jest stymulowanie wzrostu gospodarczego, tworzenie nowych miejsc pracy oraz zwiększenie konkurencyjności regionu.

Grupa G5 angażuje się również w wspieranie rozwoju infrastruktury i inwestycji w regionach mniej rozwiniętych. Państwa członkowskie G5 podejmują działania mające na celu poprawę dostępności infrastruktury, rozwój transportu, edukacji oraz inwestycje w sektorach strategicznych. Celem jest zwiększenie zrównoważonego rozwoju regionów i redukcja różnic rozwojowych między nimi.

Wszystkie te cele i obszary działania grupy G5 mają na celu wzmocnienie współpracy między państwami członkowskimi, poprawę bezpieczeństwa i warunków życia obywateli oraz zwiększenie konkurencyjności regionu. Grupa G5 jest przykładem skutecznej współpracy między państwami UE, która ma na celu osiągnięcie wspólnych interesów i celów.

Rola grupy G5 w polityce bezpieczeństwa Unii Europejskiej

Grupa G5, składająca się z pięciu państw członkowskich Unii Europejskiej - Francji, Niemiec, Włoch, Hiszpanii i Polski, odgrywa istotną rolę w polityce bezpieczeństwa i obrony UE. Współpraca tych państw w dziedzinie wojskowej i operacji pokojowych ma na celu wzmocnienie zdolności obronnych i zapewnienie stabilności w regionie oraz poza nim.

G5 angażuje się w różnego rodzaju operacje pokojowe, takie jak misje ONZ, NATO czy Unii Afrykańskiej. Grupa ta współpracuje również w zakresie szkolenia wojskowego i wymiany doświadczeń, co przyczynia się do podniesienia poziomu gotowości sił zbrojnych i ich zdolności do prowadzenia skutecznych działań na rzecz utrzymania pokoju.

W ramach G5 prowadzone są również wspólne inicjatywy na rzecz rozwoju technologii wojskowych, takich jak programy modernizacji uzbrojenia czy badania nad nowymi technologiami obronnymi. Dzięki temu państwa członkowskie G5 mają możliwość wzajemnego wsparcia technologicznego oraz tworzenia spójnej i zintegrowanej polityki obronnej na poziomie UE.

Współpraca G5 ma również istotny wpływ na politykę zarządzania kryzysowego i konfliktów w ramach Unii Europejskiej. Państwa G5 angażują się w działania mające na celu zapobieganie konfliktom, stabilizację sytuacji kryzysowych oraz budowanie pokoju.

Grupa ta jest zaangażowana w wspólne analizy sytuacji kryzysowych, wymianę informacji oraz koordynację działań w przypadku wystąpienia konfliktu lub zagrożeń dla bezpieczeństwa UE. G5 współpracuje również z innymi organizacjami międzynarodowymi, takimi jak NATO czy ONZ, w celu skutecznego reagowania na kryzysy i konflikty na świecie.

W ramach G5 prowadzone są również inicjatywy na rzecz budowania zdolności cywilnych w zakresie zarządzania kryzysowego, takie jak szkolenia dla ekspertów ds. pomocy humanitarnej czy zarządzania sytuacjami kryzysowymi. Dzięki temu państwa G5 mają możliwość współpracy i wymiany doświadczeń w zakresie zarządzania kryzysowego, co przyczynia się do efektywnego reagowania na sytuacje kryzysowe i konflikty na szczeblu UE.

G5 — artykuły polecane

Traktat Rzymski — Unia Europejska — OECD — Traktat z Maastricht — G-20 — Wspólnoty europejskie — G10 — Traktat Paryski — Cefta

Bibliografia

• Bayne N. (2000), Hanging in There, Ashgate
• Boughton J. (2017), Southern Accents, The Voice of Developing Countries in International Financial Governance, Centre for International Governance Innovation, No. 141
• De Hert P. (2014), European Police and Judical Information-sharing Cooperation: Incorporation into the Community, Bypassing and Extension of Schengen, ERA - Forum, nr 3
• Navarrete J. (2008), G8 and The Other Five: Creating a Constructive Relationship - The Role of Mexico
• Stępień-Kuczyńska A. (2008), Unia Europejska a państwa Europy Wschodniej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa
• Szymborski W. (2009), Unia Europejska: zagadnienia systemowe, Wydawnictwo Edukacyjne Wers, Bydgoszcz
• Wnukowska A. (2004), Unia Europejska: słownik terminów i pojęć, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa
• Wojtaszczyk K. (2004), Encyklopedia Unii Europejskiej, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa

Autor: Aleksandra Wołoszyn