Syndyk masy upadłościowej

Syndyk masy upadłościowej - osoba sprawująca władzę zarządczą nad majątkiem przedsiębiorcy, który ogłosił stan upadłości. Zadaniem syndyka jest przede wszystkim podzielenie majątku między jego wierzycieli, tak aby było to zgodne z prawem upadłościowym i prawem naprawczym.

Syndyk - zarządca masy upadłości, który działa w postępowaniu w interesie wszystkich wierzycieli (A. Hrycaj 2011, s. 432)

Zgodnie z Prawem Upadłościowym aby syndyk został wyznaczony, sąd najpierw musi rozpatrzyć proces ogłoszenia upadłości, a następnie cyt. "Art. 14. § 1. Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd wyda postanowienie, w którym:

1. wymieni imię i nazwisko, firmę, miejsce zamieszkania lub siedzibę upadłego;
2. wezwie wierzycieli upadłego, aby zgłosili swe wierzytelności w oznaczonym terminie;
3. wyznaczy sędziego-komisarza oraz syndyka upadłości.

§ 2. Syndykiem może być również osoba prawna". (Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe, Art. 14 § 1. i § 2.)

TL;DR

Syndyk masy upadłościowej jest osobą odpowiedzialną za zarządzanie majątkiem przedsiębiorcy ogłaszającego upadłość. Syndyk ma za zadanie podzielić majątek między wierzycieli zgodnie z prawem upadłościowym. Proces ogłoszenia upadłości wymaga złożenia wniosku w sądzie, który powinien zawierać informacje dotyczące dłużnika, majątku, okoliczności uzasadniających wniosek oraz sprawozdania finansowego. Syndyk ma obowiązek zarządzać majątkiem upadłego, ujawniać upadłość finansową w księgach wieczystych i powiadamiać różne instytucje. Musi również regularnie sporządzać sprawozdania z działalności. Spis inwentarza jest ważnym dokumentem potwierdzającym upadłość.

Proces ogłoszenia upadłości

W momencie kiedy przedsiębiorstwo zaczyna popadać w długi i nie jest w stanie sobie z nimi poradzić, przedsiębiorca ma obowiązek w ciągu dwóch tygodni od zaprzestania opłacania długów, ogłosić upadłość w postaci należytego wniosku w sądzie. Wniosek ten powinien zawierać takie informacje jak:

1. imię i nazwisko dłużnika, nazwa firmy, miejsce zamieszkania lub siedziba,
2. miejsce, w którym znajduje się majątek dłużnika,
3. okoliczności, które wykazują, że wniosek jest zasadny i ich prawdopodobieństwo wydarzenia

W przypadku gdy wniosek o ogłoszenie upadłości jest składany przez dłużnika, wniosek powinien zawierać jeszcze:

1. sprawozdanie finansowe lub bilans sporządzony w celu postępowania (bilans tworzymy w przypadku, gdy istnieją odrębne przepisy mówiące o braku obowiązku tworzenia sprawozdania)
2. spis wierzycieli wraz z wysokością ich wierzytelności (wyszczególnione dla każdego wierzyciela odrębnie) oraz lista zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na majątku
3. oświadczenie informujące o spłacie wierzytelności (do sześciu miesięcy wstecz od dnia złożenia wniosku)
4. spis wszelkich podmiotów, które mają zobowiązania pieniężne wobec dłużnika (wraz z terminem zapłaty i określeniem wierzytelności)
5. spis tytułów egzekucyjnych przeciwko dłużnikowi

Jeśli dłużnik jest przedsiębiorcą wpisanym do rejestru, wówczas winien dołączyć do wniosku wyciąg z rejestru.

W przypadku gdy wniosek o ogłoszenie upadłości składa wierzyciel, wówczas musi on wykazać swoją wierzytelność. (Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe, Art. 5 § 1, Art. 9)

Proces ogłoszenia upadłości w przypadku dłużnika będącego spółką lub osobą prawną

W sytuacji gdy dłużnikiem jest osoba prawna bądź spółka, we wniosku należy wymienić imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników/reprezentatów spółki lub likwidatorów i osoby prawnej (jeśli są ustanowieni). W przypadku spółek komandytowych oraz jawnych, samo ogłoszenie upadłości spółki, nie jest równoznaczne z ogłoszeniem upadłości wspólnika (Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe, Art. 9)

Masa upadłościowa

Skutkiem ogłoszenia upadłości przez dłużnika, jest powstanie tak zwanej masy upadłościowej, czyli szczególnej części majątku, która jest przeznaczona na zaspokojenie wierzycieli. W skład owej masy wchodzi wszystko, co może zostać sprzedane i spieniężone. Warunkiem koniecznym do powstania masy upadłościowej jest ogłoszenie upadłości finansowej (Filipiak P., Hrycaj A., Zedler F. 2011, s. 174)

Zadania i uprawnienia syndyka

Zgodnie z rozdziałem trzecim Prawa upadłościowego, cyt. "Art. 90 § 2. Syndyk wykonuje obowiązki statystyczne, określone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o statystyce publicznej w zakresie związanym z zarządem i likwidacją masy upadłości". Z mocy prawa, syndyk obejmuje majątek upadłego, zarządza nim i przeprowadza proces jego likwidacji. Istotnym procesem jest także ujawnienie przez syndyka upadłości finansowej dłużnika, w księgach wieczystych oraz innych księgach i rejestrach, w których istnieje majątek upadłego. Kolejnym krokiem jest zawiadomienie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, izby skarbowej i wierzycieli (których adres jest znany) o upadłości. Następnie syndyk zobowiązany jest powiadomić urzędy pocztowe, kolejowe, portowe i telegraficzne o ogłoszeniu upadłości. Jeśli dotyczy ona masy upadłości lub zawiera istotne dla sprawy wiadomości wówczas syndyk ma prawo taką korespondencję zatrzymać. Syndyk musi także powiadomić banki oraz inne instytucje finansowe, w których dłużnik posiada pieniądze lub inny majątek. Syndyk ma prawo żądać istotnych wiadomości na temat majątku upadłego, od urzędów, instytucji, osób posiadających takie informacje. Art. 98 informuje nas nawet o możliwości przyjęcia upadłego do pracy za wynagrodzeniem przy prowadzeniu przedsiębiorstwa, przez syndyka (za odpowiednim pozwoleniem). Długoterminowym zadaniem syndyka jest spisywanie, przynajmniej co trzy miesiące, sprawozdania ze swoich czynności i sprawozdania rachunkowego, z należytym ich usprawiedliwieniem.

Spis inwentarza

W rozdziale trzecim, oddziale drugim Prawa upadłościowego, możemy zauważyć, że pisemne sprawozdanie nie jest wystarczającym dokumentem potwierdzającym upadłość dłużnika. Popiera się je spisem inwentarza oraz bilansem. Syndyk zobowiązany jest także spisać inwentarz, w którym szacuje poszczególne składniki majątku upadłego. Cyt. "Art. 105. § 1. Syndyk w najkrótszym czasie, nie dłużej niż w terminie miesiąca od dnia wyznaczenia syndyka, sporządzi inwentarz majątku masy upadłości i dokona jego oszacowania. Jeżeli dochowanie tego terminu nie byłoby możliwe ze względu na rozmiar majątku masy lub inne poważne trudności, sędzia - komisarz może na wniosek syndyka ustalić dłuższy termin do wykonania tych czynności. ... § 3. Do spisu inwentarza syndyk dołącza uwagi co do stanu majątku, w tym także co do stanu prawnego nieruchomości i ruchomości będących we władaniu upadłego, oraz plan prowadzenia upadłości i plan ponoszenia wydatków na koszty postępowania upadłościowego". (Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe, Oddział 2)

Syndyk masy upadłościowej — artykuły polecane

Postępowanie sanacyjne — Syndyk — Upadłość konsumencka — Sądowy tytuł egzekucyjny — Postępowanie upadłościowe — Zajęcie komornicze — Spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego — Prawa przedsiębiorców — Klauzula wykonalności

Bibliografia

• Filipiak P., Hrycaj A., Zedler F. (2011), Europejskie prawo upadłościowe, Wolters Kluwer, Warszawa
• Hrycaj A. (2006), Syndyk Masy Upadłości, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania, Wągrowice
• Hrycaj A. (2011), Jurysdykcja krajowa w sprawach o ogłoszenie upadłości: objętych zakresem zastosowania rozporządzenia rady nr 1346/2000 w sprawie postępowania upadłościowego, Wolters Kluwer, Warszawa
• Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe Dz.U. 2003 nr 60 poz. 535

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

Autor: Natalia Mazur