Cechy pilota wycieczek

Pilot wycieczek: (według Ustawy o usługach turystycznych z dnia 29 sierpnia 1997 r.) jest to osoba, która towarzyszy przydzielonej przez organizatora imprezy turystycznej grupie turystów. Sprawuje nad nimi opiekę oraz dba o ich bezpieczeństwo w trakcie wyjazdu. Pilnuje również, aby w należyty sposób wykonywano na ich rzecz usługi w miejscu recepcji oraz przekazuje informacje dotyczące odwiedzanego regionu i jego atrakcji.

TL;DR

Pilot wycieczek to osoba, która towarzyszy grupie turystów, dbając o ich bezpieczeństwo i zapewniając informacje o odwiedzanym regionie. Różni się od przewodnika tym, że przebywa z grupą od początku do końca wycieczki. Aby zostać pilotem, trzeba spełnić pewne wymagania, takie jak pełnoletniość i posiadanie średniego wykształcenia. Jeśli grupa jest zagraniczna, pilot musi znać język obcy. Historia szkolenia pilotów sięga końca XIX wieku, a obecnie kursy są dobrowolne. Cechy dobrego pilota to między innymi przyjazne usposobienie, umiejętność opowiadania ciekawie i posiadanie szerokiej wiedzy. Piloci mają wiele obowiązków, w tym przestrzeganie przepisów i dbanie o bezpieczeństwo uczestników wycieczki.

Różnica pomiędzy pilotem, a przewodnikiem

Od przewodnika turystycznego wyróżnia go fakt, że przebywa z daną grupą od początku aż do końca wyjazdu, podczas gdy, przewodnik przypisany jest do konkretnego miejsca lub atrakcji, na temat którego posiada szeroką wiedzę, i zajmuje się odwiedzającymi jedynie w trakcie zwiedzania przez nich tego miejsca.

Wymagania niezbędne do wykonywania pracy pilota wycieczek

Pilot wycieczek do końca 2013 r. należał do grupy zawodów regulowanych, a jego wykonywanie możliwe było dopiero po otrzymaniu legitymacji i identyfikatora pilota wycieczek. W tym celu kandydat musiał przejść odpowiedni kurs, a następnie zdać egzamin.

Po wejściu w życie deregulacji (1 stycznia 2014 r.) pilotem może zostać każdy, kto spełnia poniższe wymagania:

• musi być pełnoletni,
• posiada co najmniej średnie wykształcenie,
• nie był karany za przestępstwo spowodowane umyślnie bądź mające związek z wykonywaniem zawodu przewodnika lub pilota.

Język obcy - wymogi

W przypadku wyjazdów zagranicznych lub grup obcojęzycznych, organizator turystyki ma obowiązek zapewnić klientom pilota, który zna język używany w miejscu recepcji.

W celu potwierdzenia znajomości języka obcego pilot musi posiadać dokument potwierdzający, np.:

• dyplom ukończenia studiów na kierunku filologicznym,
• świadectwo ukończenia zagranicznej szkoły z wykładami prowadzonymi w języku obcym,
• dokument potwierdzający znajomość języka na poziomie B2,
• certyfikaty, np. FCE, TELC, CELI, itp.

Historia kształcenia pilotów

Początki pilotażu datuje się na koniec XIX wieku, kiedy to oprowadzający po górach górale pełnili zadania, które aktualnie uważa się za obowiązki pilota. W Polsce pierwsze formy szkolenia pilotów związane były z biurem Orbis, organizującym od 1923 do 1939 kursy kierowników wycieczek. Wraz ze zmianami politycznymi w roku 1956 rozpoczęto tworzenie systemu szkolenia pilotów wycieczek. Pierwszą konferencję skupiającą się na temacie roli oraz doskonalenia funkcji pilotów zorganizowana w roku 1957 i uznawane jest to za początek formalizacji zawodu. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych opracowana materiały służące do kształcenia oraz wyznaczono jednostki służące do kształcenia przyszłych pilotów wycieczek. Do głównych zaliczano Biuro Podróży “Orbis", biura turystyki młodzieżowej oraz Polskie Towarzystwo Ekonomiczne. W latach 80 znacznie zaostrzono wymagania stawiane kandydatom, a także wprowadzono egzaminy wstępne. Aktualnie, po wejściu deregulacji zawodu pilota w roku 2014 odbywanie kursów na przewodników jest dobrowolne. Istnieje wiele podmiotów oferujących takie usługi, są to zarówno kursy wielodniowe, jak i krótkie, odbywane stacjonarnie jak i przez Internet.

Cechy dobrego pilota

Pilot jest bardzo istotną częścią wycieczki, od jego przygotowania i usposobienia w dużej mierze zależy późniejsze zadowolenie turystów z wycieczki. Do cech pożądanych przy tym zawodzie zaliczyć możemy:

• przyjazne usposobienie, aby wprowadzać uczestników w dobry nastrój,
• umiejętność opowiadania w sposób ciekawy, aby zachęcić uczestników do zainteresowania się odwiedzanym miejscem,
• zachowanie neutralności podczas opowiadania i interpretowania faktów historycznych,
• donośny, wyraźny głos, poprawną dykcję oraz stosowanie poprawności językowej,
• odpowiednia znajomość języków obcych, używanych w odwiedzanym miejscu,
• posiadanie szerokiego zakresu wiedzy, aby móc zadowalająco odpowiedzieć na pytania uczestników dotyczące nie tylko zwiedzanych atrakcji,
• umiejętność pracy w stresie i bycia elastycznym w razie potrzeby zmiany planów,
• cierpliwość i wyrozumiałość, pilot powinien w sposób uprzejmy i kulturalny radzić sobie z powstałymi konfliktami,
• umiejętność dostosowania tempa zwiedzania odpowiednio do każdej grupy.

Etyka pracy pilota

Do zadań pilota zaliczyć można trzy rodzaje obowiązków, obywatelskie, handlowe oraz opiekuńcze. Rolą pilota jest zarówno zadbanie o to aby:

• uczestnicy przestrzegali przepisów oraz norm etycznych i moralnych w danym kraju
• wykreować jak najbardziej pozytywny wizerunek biura podróży i wypełniać postawione zadania,
• zadbać o bezpieczeństwo, komfort oraz zadowolenie uczestników wycieczki.

Zatem pilot wycieczek stawiany jest w trudniej sytuacji, gdzie występuje tak zwana potrójna zależność. Musi on jednocześnie dostosować się do wymagań biura, klienta oraz prawa, które często są sprzeczne i sprawiają, że może on przekroczyć normy moralne, etyczne lub prawne. Oznacza to, że pilot sam musi zadecydować gdzie są jego granice oraz w jaki sposób zareagować na daną sytuację.

Cechy pilota wycieczek — artykuły polecane

Rezydent turystyczny — Modele certyfikacji kierowników projektów — Typologia turystów — Wymagania gości hotelowych — Kategoryzacja hoteli — Recepcjonista — Ośrodek SPA — Henri Fayol — Norma społeczna

Bibliografia

• Kruczek Z. (2010), Etyka przewodników turystycznych i pilotów wycieczek, Proksenia, Kraków
• Kruczek Z. (2011), Piloci i przewodnicy na styku kultur, Proksenia, Kraków
• Kruczek Z. (red.) (2011), Kompendium pilota wycieczek, Proksenia, Kraków
• Ryszkowski W., Ryszkowska E., Kozłowska D. (2005), W poszukiwaniu metodyk badań nad kompetencjami pilotów, Materiały z II Forum Pilotażu i Przewodnictwa, Proksenia, Kraków
• Szafranowicz-Małozięć R. (2015), Podręcznik pilota wycieczek, Wydawnictwo Kadry Turystyki, Warszawa
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych Dz.U. 1997 nr 133 poz. 884

Autor: Anna Juszczyk, Magdalena Lubaszka