Zarządzanie strategiczne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Dodanie MetaData Description)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
'''[[Zarządzanie]] strategiczne''' według klasycznej definicji Alfreda Chandlera oznacza określanie długookresowych celów, kierunków rozwoju i metod działania przedsiębiorstwa w kontekście alokacji jego zasobów (Nasierowski W. 2018, s. 13)
|list1=
'''Zarządzanie strategiczne''' to także [[proces]] informacyjno-decyzyjny, który jest wspierany przez takie funkcje przedsiębiorstwa jak [[planowanie]], [[organizacja]], [[motywacja]] i [[kontrola]]. Ma wspomagać rozwiązywanie problemów dotyczących jego rozwoju i przetrwania, uwzględniając przy tym wpływ otoczenia (Sołtysik M. 2016, s. 224)
<ul>
<li>[[Analiza scenariuszy]]</li>
<li>[[Planowanie strategiczne]]</li>
<li>[[Controlling strategiczny]]</li>
<li>[[Analiza SWOT]]</li>
<li>[[Projektowanie systemów informatycznych]]</li>
<li>[[Plan zarządzania interesariuszami]]</li>
<li>[[Metodyka społeczna Checklanda]]</li>
<li>[[Prognozowanie przychodów i kosztów]]</li>
<li>[[Plan marketingowy]]</li>
</ul>
}}
 
 
 
'''[[Zarządzanie]] strategiczne''' według klasycznej definicji Alfreda Chandlera oznacza określanie długookresowych celów, kierunków rozwoju i metod działania przedsiębiorstwa w kontekście alokacji jego zasobów. (Nasierowski W. 2018, s. 13)
'''Zarządzanie strategiczne''' to także [[proces]] informacyjno-decyzyjny, który jest wspierany przez takie funkcje przedsiębiorstwa jak [[planowanie]], [[organizacja]], [[motywacja]] i [[kontrola]]. Ma wspomagać rozwiązywanie problemów dotyczących jego rozwoju i przetrwania, uwzględniając przy tym wpływ otoczenia. (Sołtysik M. 2016, s. 224)


==TL;DR==
==TL;DR==
Linia 24: Linia 7:
==Cechy charakterystyczne==
==Cechy charakterystyczne==
Zarządzanie strategiczne posiada kilka cech charakterystycznych, które wyróżniają go na tle innych koncepcji zarządzania (Nasierowski W. 2018, s. 14,):
Zarządzanie strategiczne posiada kilka cech charakterystycznych, które wyróżniają go na tle innych koncepcji zarządzania (Nasierowski W. 2018, s. 14,):
* zarządzanie strategiczne bazuje na danych ilościowych,  
* zarządzanie strategiczne bazuje na danych ilościowych,
* [[niepewność]] odnosząca się do wyników planowania jest dość wysoka
* [[niepewność]] odnosząca się do wyników planowania jest dość wysoka
* strategie zarządzania można opierać na różnych przykładach, regułach i teoriach
* strategie zarządzania można opierać na różnych przykładach, regułach i teoriach
* nie ma jednego, najlepszego sposobu opracowywania strategii
* nie ma jednego, najlepszego sposobu opracowywania strategii
* opracowana [[strategia]] powinna uwzględniać ilościowe jak i jakościowe podejście, a także metody dedukcyjne czy empiryczne.
* opracowana [[strategia]] powinna uwzględniać ilościowe jak i jakościowe podejście, a także metody dedukcyjne czy empiryczne.
<google>t</google>


==Podział koncepcji zarządzania strategicznego==
==Podział koncepcji zarządzania strategicznego==
{{#ev:youtube|IcH9OZ_28v0|480|right|System zarządzania strategicznego - model (Sławomir Wawak)|frame}}
Podstawowy podział koncepcji zarządzania strategicznego wyróżnia: (Lisiński M. 2011 s. 13, Pierścionek Z. 2011, s. 31-32)
Podstawowy podział koncepcji zarządzania strategicznego wyróżnia: (Lisiński M. 2011 s. 13, Pierścionek Z. 2011, s. 31-32)
# '''koncepcje oparte na paradygmacie racjonalności strategicznej''', które opierają się na założeniu, że za pomocą strategii można statecznie zarządzać przedsiębiorstwem i zakładają, że można przewidzieć przyszłe warunki otoczenia. Proces przygotowania, wdrażania i nadzoru jest bardzo sformalizowany. W ramach tej grupy koncepcji wyróżnia się: szkołę ilościową, szkołę planowania strategicznego, szkołę harwardzką i szkołę pozycjonowania macierzowego.
# '''koncepcje oparte na paradygmacie racjonalności strategicznej''', które opierają się na założeniu, że za pomocą strategii można statecznie zarządzać przedsiębiorstwem i zakładają, że można przewidzieć przyszłe warunki otoczenia. Proces przygotowania, wdrażania i nadzoru jest bardzo sformalizowany. W ramach tej grupy koncepcji wyróżnia się: szkołę ilościową, szkołę planowania strategicznego, szkołę harwardzką i szkołę pozycjonowania macierzowego.
# '''koncepcje oparte na paradygmacie zachowań strategicznych''', które bazują na doświadczeniu i sprawdzonych, praktycznych metodach. Nie wykorzystują przyjętych, teoretycznych technik. Do grupy tych koncepcji należą: [[szkoła behawioralna]], szkoła ewolucyjna.
# '''koncepcje oparte na paradygmacie zachowań strategicznych''', które bazują na doświadczeniu i sprawdzonych, praktycznych metodach. Nie wykorzystują przyjętych, teoretycznych technik. Do grupy tych koncepcji należą: [[szkoła behawioralna]], szkoła ewolucyjna.
<google>n</google>


==Cykl organizacyjny zarządzania strategicznego==
==Cykl organizacyjny zarządzania strategicznego==
Zarządzanie strategiczne jest cyklem organizacyjnym złożonym z trzech etapów (Żółtowska I. 2009, Romanowska M. 2017, 23-25):
Zarządzanie strategiczne jest cyklem organizacyjnym złożonym z trzech etapów (Żółtowska I. 2009, Romanowska M. 2017, 23-25):
# '''Planowanie Strategiczne''' w pierwszej kolejności ustala się [[cele]], które są oparte na analizie przeszłych i teraźniejszych działań przedsiębiorstwa, następnie przygotowuje się [[plan]] działania. Etap I w zarządzaniu strategicznym jest częścią konceptualną, która wykorzystuje liczne techniki i sposoby, by wybrać jak najlepszą strategię działania przedsiębiorstwa
# '''Planowanie Strategiczne''' - w pierwszej kolejności ustala się [[cele]], które są oparte na analizie przeszłych i teraźniejszych działań przedsiębiorstwa, następnie przygotowuje się [[plan]] działania. Etap I w zarządzaniu strategicznym jest częścią konceptualną, która wykorzystuje liczne techniki i sposoby, by wybrać jak najlepszą strategię działania przedsiębiorstwa
# '''Wdrażanie strategiczne''' jest to etap, który koncentruje się na wprowadzeniu przyjętej koncepcji i realizacji jej założeń, plan powinien być wdrażany przy uwzględnieniu rzeczywistych możliwościach i warunkach. W tym etapie przeprowadza się operacjonalizację celów, tworzy się sprawny [[system]] zarządzania i ustala się [[budżet]] potrzebny do realizacji strategii
# '''Wdrażanie strategiczne''' - jest to etap, który koncentruje się na wprowadzeniu przyjętej koncepcji i realizacji jej założeń, plan powinien być wdrażany przy uwzględnieniu rzeczywistych możliwościach i warunkach. W tym etapie przeprowadza się operacjonalizację celów, tworzy się sprawny [[system]] zarządzania i ustala się [[budżet]] potrzebny do realizacji strategii
# '''[[Nadzór]] strategiczny''' bardzo ważny etap, który pozwala określić stopień realizacji przyjętych założeń oraz reagowania na błędy i odchylenia. W sprawowaniu kontroli pomaga System Wczesnego Ostrzegania.
# '''[[Nadzór]] strategiczny''' - bardzo ważny etap, który pozwala określić stopień realizacji przyjętych założeń oraz reagowania na błędy i odchylenia. W sprawowaniu kontroli pomaga System Wczesnego Ostrzegania.


==Czynniki skuteczności==
==Czynniki skuteczności==
W każdym przedsiębiorstwie o skuteczności zarządzania strategicznego mogą decydować różne czynniki. Przyjmuje się jednak, że [[skuteczność]] w głównej mierze zależy od (Janasz K., Janasz W., Kozioł K., Szopik-Depczyńska K. 2010, s. 30-31):
W każdym przedsiębiorstwie o skuteczności zarządzania strategicznego mogą decydować różne czynniki. Przyjmuje się jednak, że [[skuteczność]] w głównej mierze zależy od (Janasz K., Janasz W., Kozioł K., Szopik-Depczyńska K. 2010, s. 30-31):
* procesu wymiany informacji pomiędzy wszystkimi szczeblami decyzyjnymi  
* procesu wymiany informacji pomiędzy wszystkimi szczeblami decyzyjnymi
* skoordynowanej współpracy poszczególnych szczebli
* skoordynowanej współpracy poszczególnych szczebli
* wzajemnego darzenia się zaufaniem  
* wzajemnego darzenia się zaufaniem
* współudziału w procesie ustalania metod wspomagających realizację zamierzonych celów
* współudziału w procesie ustalania metod wspomagających realizację zamierzonych celów
* zaangażowania w przygotowanie i wypełnienie strategii.
* zaangażowania w przygotowanie i wypełnienie strategii.


==Ewolucja zarządzania strategicznego==
==Ewolucja zarządzania strategicznego==
Zarządzanie strategiczne wciąż się rozwija, jednak coraz częściej rodzą się wątpliwości czy w obecnie szybko rozwijającym się świecie jest szansa przewidzieć przyszłe warunki rynku i na ich podstawie oprzeć strategię działania firmy. Coraz częściej przedsiębiorstwa wybierają zamiast zarządzania strategicznego koncepcję zarządzania operacyjnego, który zakłada wykorzystywanie bieżących sytuacji i szybkość działania.  
Zarządzanie strategiczne wciąż się rozwija, jednak coraz częściej rodzą się wątpliwości czy w obecnie szybko rozwijającym się świecie jest szansa przewidzieć przyszłe warunki rynku i na ich podstawie oprzeć strategię działania firmy. Coraz częściej przedsiębiorstwa wybierają zamiast zarządzania strategicznego koncepcję zarządzania operacyjnego, który zakłada wykorzystywanie bieżących sytuacji i szybkość działania.
Warto jednak zauważyć, że coraz częściej pojawiają się liczne problemy i komplikacje, które pokazują, że konieczne jest [[działanie]] "z wyprzedzeniem”, na przykład przewidzenie wprowadzenia nowego produktu, który w danym okresie będzie najbardziej opłacalny.  
Warto jednak zauważyć, że coraz częściej pojawiają się liczne problemy i komplikacje, które pokazują, że konieczne jest [[działanie]] "z wyprzedzeniem", na przykład przewidzenie wprowadzenia nowego produktu, który w danym okresie będzie najbardziej opłacalny.
Zarządzanie strategiczne ma zatem rację bytu, jednak potrzebne są zmiany, które pozwolą dostosować się do obecnych wymagań. Ewolucja powinna dotyczyć czterech wymienionych niżej obszarów:  
Zarządzanie strategiczne ma zatem rację bytu, jednak potrzebne są zmiany, które pozwolą dostosować się do obecnych wymagań. Ewolucja powinna dotyczyć czterech wymienionych niżej obszarów:
# '''procesu zarządzania strategicznego''', gdzie konieczne jest znalezienie złotego środka pomiędzy uporządkowanymi regułami działania, a elastycznością
# '''procesu zarządzania strategicznego''', gdzie konieczne jest znalezienie złotego środka pomiędzy uporządkowanymi regułami działania, a elastycznością
# '''podmiotów zarządzania strategicznego''', czyli umożliwienie uczestnictwa w procesie zarządzania większemu gronu uczestników
# '''podmiotów zarządzania strategicznego''', czyli umożliwienie uczestnictwa w procesie zarządzania większemu gronu uczestników
# '''formy strategii''', której [[zapis]] będzie prosty, uniwersalny i elastyczny
# '''formy strategii''', której [[zapis]] będzie prosty, uniwersalny i elastyczny
# '''treści strategii''', czyli podejmowanie jasnych i konkretnych wyborów strategii uwzględniając [[kompromis]] z przeciwstawnymi rozwiązaniami. (Kaleta A. 2017, s. 41-42)
# '''treści strategii''', czyli podejmowanie jasnych i konkretnych wyborów strategii uwzględniając [[kompromis]] z przeciwstawnymi rozwiązaniami (Kaleta A. 2017, s. 41-42)
 
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Analiza scenariuszy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Planowanie strategiczne]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Controlling strategiczny]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Analiza SWOT]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Projektowanie systemów informatycznych]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Plan zarządzania interesariuszami]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Metodyka społeczna Checklanda]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Prognozowanie przychodów i kosztów]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Plan marketingowy]]}} }}


==Bibliografia==
==Bibliografia==
* Janusz K., Janusz W., Kozioł K., Szosik-Depczyńska K. (2010). ''Zarządzanie strategiczne. Koncepcje. Metody. Strategie'', Difin, Warszawa.
<noautolinks>
* Kaleta A. (red.) (2011). ''Ewolucja zarządzania strategicznego w trakcie rozwoju przedsiębiorstw'', C.H.Beck, Warszawa.
* Janusz K., Janusz W., Kozioł K., Szosik-Depczyńska K. (2010), ''Zarządzanie strategiczne. Koncepcje. Metody. Strategie'', Difin, Warszawa
* Lisiński M. (2011). ''[http://r.uek.krakow.pl/jspui/bitstream/123456789/993/1/171189895.pdf Przegląd paradygmatów zarządzania strategicznego]'', "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie" nr 856, Kraków.
* Kaleta A. (red.) (2011), ''Ewolucja zarządzania strategicznego w trakcie rozwoju przedsiębiorstw'', C.H.Beck, Warszawa
* Nasierowski W. (2018). ''Formułowanie strategii przedsiębiorstwa. Klasyka'', Difin, Warszawa.
* Lisiński M. (2011), ''Przegląd paradygmatów zarządzania strategicznego'', Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 856
* Pierścionek M. (2011). ''Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie'', PWN, Warszawa.
* Nasierowski W. (2018), ''Formułowanie strategii przedsiębiorstwa. Klasyka'', Difin, Warszawa
* Romanowska M. (2017). ''Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
* Pierścionek Z. (2011), ''Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Sołtysik M. (2016). ''[https://bg.uek.krakow.pl//e-zasoby/djvu/index.php?kat=1200003231&col=doktoraty_full Specyfika zarządzania strategicznego]'' [[Metodyka]] projektowania strategii organizacyjnych przedsiębiorstwa. [[Praca]] doktorska, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków.
* Romanowska M. (2017), ''Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
* Żółtowska M. (2009). ''[http://home.elka.pw.edu.pl/~imilenko/zs_konspekt.pdf Zarządzanie Strategiczne.] '' (Konspekt wykładu ZAH).
* Sołtysik M. (2016), ''Metodyka projektowania strategii organizacyjnych przedsiębiorstwa'', rozprawa doktorska, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków
* Żółtowska M. (2009), ''[https://home.elka.pw.edu.pl/~imilenko/zs_konspekt.pdf Zarządzanie Strategiczne]''Konspekt wykładu ZAH
</noautolinks>


{{a|Dominika Skura}}
{{a|Dominika Skura}}

Aktualna wersja na dzień 00:48, 15 gru 2023

Zarządzanie strategiczne według klasycznej definicji Alfreda Chandlera oznacza określanie długookresowych celów, kierunków rozwoju i metod działania przedsiębiorstwa w kontekście alokacji jego zasobów (Nasierowski W. 2018, s. 13) Zarządzanie strategiczne to także proces informacyjno-decyzyjny, który jest wspierany przez takie funkcje przedsiębiorstwa jak planowanie, organizacja, motywacja i kontrola. Ma wspomagać rozwiązywanie problemów dotyczących jego rozwoju i przetrwania, uwzględniając przy tym wpływ otoczenia (Sołtysik M. 2016, s. 224)

TL;DR

Zarządzanie strategiczne to określanie celów i kierunków rozwoju przedsiębiorstwa oraz proces informacyjno-decyzyjny. Ma wiele cech charakterystycznych i można je podzielić na koncepcje oparte na racjonalności strategicznej i zachowaniach strategicznych. Cykl organizacyjny zarządzania strategicznego składa się z planowania, wdrażania i nadzoru. Skuteczność zarządzania zależy od wymiany informacji, współpracy, zaufania i zaangażowania. Zarządzanie strategiczne ewoluuje, ale wciąż jest potrzebne w dynamicznym świecie biznesu. Wymaga jednak dostosowania do nowych wymagań w procesie zarządzania, podmiotach zarządzania, formach strategii i treściach strategii.

Cechy charakterystyczne

Zarządzanie strategiczne posiada kilka cech charakterystycznych, które wyróżniają go na tle innych koncepcji zarządzania (Nasierowski W. 2018, s. 14,):

  • zarządzanie strategiczne bazuje na danych ilościowych,
  • niepewność odnosząca się do wyników planowania jest dość wysoka
  • strategie zarządzania można opierać na różnych przykładach, regułach i teoriach
  • nie ma jednego, najlepszego sposobu opracowywania strategii
  • opracowana strategia powinna uwzględniać ilościowe jak i jakościowe podejście, a także metody dedukcyjne czy empiryczne.

Podział koncepcji zarządzania strategicznego

Podstawowy podział koncepcji zarządzania strategicznego wyróżnia: (Lisiński M. 2011 s. 13, Pierścionek Z. 2011, s. 31-32)

  1. koncepcje oparte na paradygmacie racjonalności strategicznej, które opierają się na założeniu, że za pomocą strategii można statecznie zarządzać przedsiębiorstwem i zakładają, że można przewidzieć przyszłe warunki otoczenia. Proces przygotowania, wdrażania i nadzoru jest bardzo sformalizowany. W ramach tej grupy koncepcji wyróżnia się: szkołę ilościową, szkołę planowania strategicznego, szkołę harwardzką i szkołę pozycjonowania macierzowego.
  2. koncepcje oparte na paradygmacie zachowań strategicznych, które bazują na doświadczeniu i sprawdzonych, praktycznych metodach. Nie wykorzystują przyjętych, teoretycznych technik. Do grupy tych koncepcji należą: szkoła behawioralna, szkoła ewolucyjna.

Cykl organizacyjny zarządzania strategicznego

Zarządzanie strategiczne jest cyklem organizacyjnym złożonym z trzech etapów (Żółtowska I. 2009, Romanowska M. 2017, 23-25):

  1. Planowanie Strategiczne - w pierwszej kolejności ustala się cele, które są oparte na analizie przeszłych i teraźniejszych działań przedsiębiorstwa, następnie przygotowuje się plan działania. Etap I w zarządzaniu strategicznym jest częścią konceptualną, która wykorzystuje liczne techniki i sposoby, by wybrać jak najlepszą strategię działania przedsiębiorstwa
  2. Wdrażanie strategiczne - jest to etap, który koncentruje się na wprowadzeniu przyjętej koncepcji i realizacji jej założeń, plan powinien być wdrażany przy uwzględnieniu rzeczywistych możliwościach i warunkach. W tym etapie przeprowadza się operacjonalizację celów, tworzy się sprawny system zarządzania i ustala się budżet potrzebny do realizacji strategii
  3. Nadzór strategiczny - bardzo ważny etap, który pozwala określić stopień realizacji przyjętych założeń oraz reagowania na błędy i odchylenia. W sprawowaniu kontroli pomaga System Wczesnego Ostrzegania.

Czynniki skuteczności

W każdym przedsiębiorstwie o skuteczności zarządzania strategicznego mogą decydować różne czynniki. Przyjmuje się jednak, że skuteczność w głównej mierze zależy od (Janasz K., Janasz W., Kozioł K., Szopik-Depczyńska K. 2010, s. 30-31):

  • procesu wymiany informacji pomiędzy wszystkimi szczeblami decyzyjnymi
  • skoordynowanej współpracy poszczególnych szczebli
  • wzajemnego darzenia się zaufaniem
  • współudziału w procesie ustalania metod wspomagających realizację zamierzonych celów
  • zaangażowania w przygotowanie i wypełnienie strategii.

Ewolucja zarządzania strategicznego

Zarządzanie strategiczne wciąż się rozwija, jednak coraz częściej rodzą się wątpliwości czy w obecnie szybko rozwijającym się świecie jest szansa przewidzieć przyszłe warunki rynku i na ich podstawie oprzeć strategię działania firmy. Coraz częściej przedsiębiorstwa wybierają zamiast zarządzania strategicznego koncepcję zarządzania operacyjnego, który zakłada wykorzystywanie bieżących sytuacji i szybkość działania. Warto jednak zauważyć, że coraz częściej pojawiają się liczne problemy i komplikacje, które pokazują, że konieczne jest działanie "z wyprzedzeniem", na przykład przewidzenie wprowadzenia nowego produktu, który w danym okresie będzie najbardziej opłacalny. Zarządzanie strategiczne ma zatem rację bytu, jednak potrzebne są zmiany, które pozwolą dostosować się do obecnych wymagań. Ewolucja powinna dotyczyć czterech wymienionych niżej obszarów:

  1. procesu zarządzania strategicznego, gdzie konieczne jest znalezienie złotego środka pomiędzy uporządkowanymi regułami działania, a elastycznością
  2. podmiotów zarządzania strategicznego, czyli umożliwienie uczestnictwa w procesie zarządzania większemu gronu uczestników
  3. formy strategii, której zapis będzie prosty, uniwersalny i elastyczny
  4. treści strategii, czyli podejmowanie jasnych i konkretnych wyborów strategii uwzględniając kompromis z przeciwstawnymi rozwiązaniami (Kaleta A. 2017, s. 41-42)


Zarządzanie strategiczneartykuły polecane
Analiza scenariuszyPlanowanie strategiczneControlling strategicznyAnaliza SWOTProjektowanie systemów informatycznychPlan zarządzania interesariuszamiMetodyka społeczna ChecklandaPrognozowanie przychodów i kosztówPlan marketingowy

Bibliografia

  • Janusz K., Janusz W., Kozioł K., Szosik-Depczyńska K. (2010), Zarządzanie strategiczne. Koncepcje. Metody. Strategie, Difin, Warszawa
  • Kaleta A. (red.) (2011), Ewolucja zarządzania strategicznego w trakcie rozwoju przedsiębiorstw, C.H.Beck, Warszawa
  • Lisiński M. (2011), Przegląd paradygmatów zarządzania strategicznego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 856
  • Nasierowski W. (2018), Formułowanie strategii przedsiębiorstwa. Klasyka, Difin, Warszawa
  • Pierścionek Z. (2011), Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Romanowska M. (2017), Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Sołtysik M. (2016), Metodyka projektowania strategii organizacyjnych przedsiębiorstwa, rozprawa doktorska, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków
  • Żółtowska M. (2009), Zarządzanie Strategiczne, Konspekt wykładu ZAH


Autor: Dominika Skura