Proces gospodarowania: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
'''Proces gospodarowania''' - sposób podejmowania decyzji ekonomicznych i ich realizacji, między innymi: [[zarządzanie]], kierowanie [[gospodarka|gospodarką]] jako całością i poszczególnymi jej [[podmiot gospodarczy|podmiotami]]. Jest to zorganizowana działalność ludzi zmierzająca do zaspokajania potrzeb. | '''[[Proces]] gospodarowania''' - sposób podejmowania decyzji ekonomicznych i ich realizacji, między innymi: [[zarządzanie]], [[kierowanie]] [[gospodarka|gospodarką]] jako całością i poszczególnymi jej [[podmiot gospodarczy|podmiotami]]. Jest to zorganizowana działalność ludzi zmierzająca do zaspokajania potrzeb. | ||
Proces gospodarowania charakteryzuje się ciągłością oraz społecznym charakterem - wymaga wzajemnej współpracy ludzi w realizacji każdej z faz gospodarowania. | Proces gospodarowania charakteryzuje się ciągłością oraz społecznym charakterem - wymaga wzajemnej współpracy ludzi w realizacji każdej z faz gospodarowania. | ||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
# produkcję | # produkcję | ||
# podział | # podział | ||
# wymianę (handel) | # wymianę ([[handel]]) | ||
# konsumpcję | # konsumpcję | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
==Dychotomia procesu gospodarowania== | ==Dychotomia procesu gospodarowania== | ||
Proces gospodarowania jest procesem dychotomicznym (dwudzielnym), w tym sensie że we współczesnej [[gospodarka|gospodarce]] nie można, w zasadzie, zaspokajać potrzeb ludzkich w inny sposób niż w warunkach pieniężnych. Wyjątek od tej zasady mogą stanowić przypadki spożycia naturalnego, wciąż jeszcze spotykanego w rolnictwie (zwłaszcza w krajach mniej rozwiniętych). | Proces gospodarowania jest procesem dychotomicznym (dwudzielnym), w tym sensie że we współczesnej [[gospodarka|gospodarce]] nie można, w zasadzie, zaspokajać potrzeb ludzkich w inny sposób niż w warunkach pieniężnych. [[Wyjątek]] od tej zasady mogą stanowić przypadki spożycia naturalnego, wciąż jeszcze spotykanego w rolnictwie (zwłaszcza w krajach mniej rozwiniętych). | ||
Rzeczowo-pieniężna dychotomia procesów gospodarowania oznacza, że zaspokajanie potrzeb ludzkich w normalnych warunkach wymaga posiadania odpowiednich zasobów pieniądza. Fakt ten stanowi silny czynnik determinujący zachowania ludzi w procesach gospodarowania. Dychotomiczny przebieg procesów gospodarczych nie jest jednak pozbawiony paradoksów. [[Pieniądz]] stanowi obiektywny wytwór procesów gospodarowania. Jako taki jest więc ściśle związany z [[towar|towarami]] i [[usługa|usługami]]. Jednak mimo tego oczywistego faktu, [[pieniądz]] może wykazywać znaczną autonomię stosunku do [[towar|towarów]] ([[usługa|usług]]). Sfera pieniężna [[gospodarka|gospodarki]] żyje w pewnym stopniu "własnym życiem”. Ta cecha [[pieniądz|pieniądza]] i sfery pieniężnej gospodarki nabierała coraz większego znaczenia wraz z procesem stopniowego odrywania się [[pieniądz|pieniądza]] od zasobów kruszcowych. | Rzeczowo-pieniężna dychotomia procesów gospodarowania oznacza, że zaspokajanie potrzeb ludzkich w normalnych warunkach wymaga posiadania odpowiednich zasobów pieniądza. Fakt ten stanowi silny czynnik determinujący zachowania ludzi w procesach gospodarowania. Dychotomiczny przebieg procesów gospodarczych nie jest jednak pozbawiony paradoksów. [[Pieniądz]] stanowi obiektywny wytwór procesów gospodarowania. Jako taki jest więc ściśle związany z [[towar|towarami]] i [[usługa|usługami]]. Jednak mimo tego oczywistego faktu, [[pieniądz]] może wykazywać znaczną autonomię stosunku do [[towar|towarów]] ([[usługa|usług]]). Sfera pieniężna [[gospodarka|gospodarki]] żyje w pewnym stopniu "własnym życiem”. Ta cecha [[pieniądz|pieniądza]] i sfery pieniężnej gospodarki nabierała coraz większego znaczenia wraz z procesem stopniowego odrywania się [[pieniądz|pieniądza]] od zasobów kruszcowych. | ||
| Linia 35: | Linia 35: | ||
<google>ban728t</google> | <google>ban728t</google> | ||
Względna autonomia sfery pieniężnej wobec sfery rzeczowej powoduje, że proces zaspokajania potrzeb ludzkich może ulec pewnym zakłóceniom. Dzieje się tak np. w sytuacjach [[inflacja|inflacyjnych]], kiedy wartość realna pieniądza ulega deprecjacji, niekiedy gwałtownej. Dwoistość procesu gospodarczego nie pozostaje więc bez wpływu na zachowania podmiotów systemu ekonomicznego. W związku z tym, że moment wejścia w posiadanie [[pieniądz|pieniądza]] przez dany [[podmiot gospodarczy|podmiot]] na ogół nie pokrywa się z momentem jego wydatkowania, [[podmiot gospodarczy|podmioty gospodarcze]] obserwują zjawiska i procesy kształtujące relacje między rzeczową a pieniężna stroną procesu gospodarowania. Przedmiotem obserwacji są np. procesy kształtowania się [[cena|cen]], dostępność [[towar|towarów]] i [[usługa|usług]], stopy oprocentowania [[depozyt|depozytów]], [[realny kurs walutowy|kursy walut]]. | Względna [[autonomia]] sfery pieniężnej wobec sfery rzeczowej powoduje, że proces zaspokajania potrzeb ludzkich może ulec pewnym zakłóceniom. Dzieje się tak np. w sytuacjach [[inflacja|inflacyjnych]], kiedy [[wartość]] realna pieniądza ulega deprecjacji, niekiedy gwałtownej. Dwoistość procesu gospodarczego nie pozostaje więc bez wpływu na zachowania podmiotów systemu ekonomicznego. W związku z tym, że moment wejścia w [[posiadanie]] [[pieniądz|pieniądza]] przez dany [[podmiot gospodarczy|podmiot]] na ogół nie pokrywa się z momentem jego wydatkowania, [[podmiot gospodarczy|podmioty gospodarcze]] obserwują zjawiska i procesy kształtujące relacje między rzeczową a pieniężna stroną procesu gospodarowania. Przedmiotem obserwacji są np. procesy kształtowania się [[cena|cen]], [[dostępność]] [[towar|towarów]] i [[usługa|usług]], stopy oprocentowania [[depozyt|depozytów]], [[realny kurs walutowy|kursy walut]]. | ||
Warto zauważyć, że zmieniające się szybko pieniężne i rzeczowe warunki gospodarowania wywołują rozmaite reakcje, np. skłonność do zwiększonych zakupów, skłonność do oszczędzania. Stąd też państwo i jego instytucje, zwłaszcza [[bank centralny]], analizują zarówno obecne, jak i przyszłe zachowania ludzi oraz podejmowane przez nich decyzje związane z [[pieniądz|pieniądzem]]. [[Bank centralny|Banki centralne]] prowadzą badania nad oczekiwaniami inflacyjnymi [[gospodarstwo domowe|gospodarstw domowych]]. | Warto zauważyć, że zmieniające się szybko pieniężne i rzeczowe warunki gospodarowania wywołują rozmaite reakcje, np. skłonność do zwiększonych zakupów, [[skłonność do oszczędzania]]. Stąd też państwo i jego instytucje, zwłaszcza [[bank centralny]], analizują zarówno obecne, jak i przyszłe zachowania ludzi oraz podejmowane przez nich decyzje związane z [[pieniądz|pieniądzem]]. [[Bank centralny|Banki centralne]] prowadzą badania nad oczekiwaniami inflacyjnymi [[gospodarstwo domowe|gospodarstw domowych]]. | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Katowicach, ''[http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/oz_wskazniki_zrownowazonego_rozwoju_Polski_us_kat.pdf Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Polski]]'' (2011), Katowice | * [[Główny Urząd Statystyczny]], Urząd Statystyczny w Katowicach, ''[http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/oz_wskazniki_zrownowazonego_rozwoju_Polski_us_kat.pdf Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Polski]]'' (2011), Katowice | ||
* Musiał M., ''[http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/67-2014/FRFU-67-837.pdf Postawy finansowe Polaków w procesie gospodarowania finansami osobistymi]'' (2014), Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Nr 804, Szczecin | * Musiał M., ''[http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/67-2014/FRFU-67-837.pdf Postawy finansowe Polaków w procesie gospodarowania finansami osobistymi]'' (2014), Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Nr 804, Szczecin | ||
* Owsiak S., ''Finanse'' (2015), PWE Warszawa, s. 154-155 | * Owsiak S., ''Finanse'' (2015), PWE Warszawa, s. 154-155 | ||
Wersja z 05:51, 21 maj 2020
| Proces gospodarowania |
|---|
| Polecane artykuły |
Proces gospodarowania - sposób podejmowania decyzji ekonomicznych i ich realizacji, między innymi: zarządzanie, kierowanie gospodarką jako całością i poszczególnymi jej podmiotami. Jest to zorganizowana działalność ludzi zmierzająca do zaspokajania potrzeb. Proces gospodarowania charakteryzuje się ciągłością oraz społecznym charakterem - wymaga wzajemnej współpracy ludzi w realizacji każdej z faz gospodarowania.
Obejmuje cztery fazy:
- produkcję
- podział
- wymianę (handel)
- konsumpcję
Proces gospodarowania jest jednym z najważniejszych procesów zachodzących w gospodarce. Główną podstawę zaspokojenia potrzeb ludzkich stanowią dobra materialne i usługi, które zostają wytworzone w procesie pracy. Efekty procesu pracy (towary i usługi) mogą być przedmiotem bezpośredniej konsumpcji indywidualnej i konsumpcji zbiorowej pośredniej (np. bezpieczeństwo publiczne, obrona narodowa). O charakterze współczesnej działalności gospodarczej decydują pieniężne warunki realizacji procesu zaspokojenia potrzeb ludzkich.
Dychotomia procesu gospodarowania
Proces gospodarowania jest procesem dychotomicznym (dwudzielnym), w tym sensie że we współczesnej gospodarce nie można, w zasadzie, zaspokajać potrzeb ludzkich w inny sposób niż w warunkach pieniężnych. Wyjątek od tej zasady mogą stanowić przypadki spożycia naturalnego, wciąż jeszcze spotykanego w rolnictwie (zwłaszcza w krajach mniej rozwiniętych).
Rzeczowo-pieniężna dychotomia procesów gospodarowania oznacza, że zaspokajanie potrzeb ludzkich w normalnych warunkach wymaga posiadania odpowiednich zasobów pieniądza. Fakt ten stanowi silny czynnik determinujący zachowania ludzi w procesach gospodarowania. Dychotomiczny przebieg procesów gospodarczych nie jest jednak pozbawiony paradoksów. Pieniądz stanowi obiektywny wytwór procesów gospodarowania. Jako taki jest więc ściśle związany z towarami i usługami. Jednak mimo tego oczywistego faktu, pieniądz może wykazywać znaczną autonomię stosunku do towarów (usług). Sfera pieniężna gospodarki żyje w pewnym stopniu "własnym życiem”. Ta cecha pieniądza i sfery pieniężnej gospodarki nabierała coraz większego znaczenia wraz z procesem stopniowego odrywania się pieniądza od zasobów kruszcowych.
Względna autonomia sfery pieniężnej wobec sfery rzeczowej powoduje, że proces zaspokajania potrzeb ludzkich może ulec pewnym zakłóceniom. Dzieje się tak np. w sytuacjach inflacyjnych, kiedy wartość realna pieniądza ulega deprecjacji, niekiedy gwałtownej. Dwoistość procesu gospodarczego nie pozostaje więc bez wpływu na zachowania podmiotów systemu ekonomicznego. W związku z tym, że moment wejścia w posiadanie pieniądza przez dany podmiot na ogół nie pokrywa się z momentem jego wydatkowania, podmioty gospodarcze obserwują zjawiska i procesy kształtujące relacje między rzeczową a pieniężna stroną procesu gospodarowania. Przedmiotem obserwacji są np. procesy kształtowania się cen, dostępność towarów i usług, stopy oprocentowania depozytów, kursy walut.
Warto zauważyć, że zmieniające się szybko pieniężne i rzeczowe warunki gospodarowania wywołują rozmaite reakcje, np. skłonność do zwiększonych zakupów, skłonność do oszczędzania. Stąd też państwo i jego instytucje, zwłaszcza bank centralny, analizują zarówno obecne, jak i przyszłe zachowania ludzi oraz podejmowane przez nich decyzje związane z pieniądzem. Banki centralne prowadzą badania nad oczekiwaniami inflacyjnymi gospodarstw domowych.
Bibliografia
- Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Katowicach, Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Polski] (2011), Katowice
- Musiał M., Postawy finansowe Polaków w procesie gospodarowania finansami osobistymi (2014), Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Nr 804, Szczecin
- Owsiak S., Finanse (2015), PWE Warszawa, s. 154-155
- Puchalski J., Podstawy nauki o organizacji (2008), Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. Tadeusza Kościuszki, Wrocław, s. 196-198
- Żelazna-Blicharz A., Społeczna odpowiedzialność w procesie gospodarowania a zrównoważona produkcja i konsumpcja (2013), Politechnika Lubelska, Lublin
Autor: Karolina Krześniak
