Fordowsko-Marksowska teoria przedsiębiorstwa

Z Encyklopedia Zarządzania
Fordowsko-Marksowska teoria przedsiębiorstwa
Polecane artykuły

Teoria, w której podstawową kwestią okazuje się społeczna, klasowa relacja między kapitałem a pracą; regulowana nie tylko w przedsiębiorstwie, lecz w całej gospodarce. W teorii tej dostrzega się również koniecznośc włączenie w ten proces regulacji państwa. Przedsiębiorstwo jest silnie "formowane" w relacji państwo-kapitał.

Elementem budowy tej teorii jest praca. Granice instytucjonalne i organizacyjne, między przedsiębiorstwem, rynkiem i gospodarstwami domowymi kształtuje optymalizacja porozumień między kapitałem i pracą. Przedsiębiorstwo jest to organizacja i instytucja koncentrująca pracowników, miejsce tworzenia nadwyżki, wartości dodanej przez pracę. Przedsiębiorstwo jest cząstką ogólnogospodarczej, makroekonomicznej rywalizacji praca-kapitał, która reguluje gospodarkę(doprowadza do ekspansji, recesji, kryzysów. Regulacja wewnątrz przedsiębiorstwa jest efektem regulacji ogólnogospodarczej. Odbywa się przez negocjacje pracy i kapitału. zarówno ze strony pracy i kapitału istnieją tendencje do powiększania przedsiębiorstwa. Cel przedsiębiorstwa kształtuje się w wyniku kompromisu między płacami i zyskami, a warunkiem brzegowym jest akumulacja kapitału zapewniająca rozwój przedsiebiorstwa. Przedsiębiorstwo zakłada się w celu przechwycenia wartości dodanej. Utrzymywanie się przedsiębiorstwa w gospodarce wymaga ciągłej akumulacji zysków, rozwoju przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo w konkurencji oraz w organizacji gospodarki

Rola zwycięstwa w konkurencji przedsiębiorstwa w stosunku do relacji ogólnogospodarczych, wyznaczających relacje mikroekonomiczne kapitału i pracy jest wtórna i podporządkowana. Zwycięstwo w konkurencji to zysk nadzwyczajny przedsiębiorstwa, podział w ramach kapitału, mający mniejsze znaczenie niż makroekonomiczny podział między zyskami a płacami.

Rola właściciela, przedsiębiorcy, menedżera i klienta w przedsiębiorstwie.

Menedżer i przedsiębiorca są silnie podporządkowani właścicielowi. Klient masowy, anonimowy ma mały wpływ na przedsiębiorstwo - traci swoją suwerenność. Niemniej jednak w ramach tej teorii pojawiła się ciekawa koncepcja inwestowania w konsumenta, bardzo opłacalna dla przedsiębiorstw, stwarzająca im możliwość ambitniejszego zbytu. Teoria wyjaśnia korzyści dla właścicieli przedsiębiorstw z wprowadzenia fordyzmu i tayloryzmu oraz innych naukowych organizacji pracy, dzięki którym jest możliwe osiąganie wzrostu wydajności pracy.

Związki przedsiębiorstwa z makroekonomicznymi zmianami i polityką makroekonomiczną

Przedsiębiorstwo uczestniczy w ogólnopolskich relacjach kapitał-praca, podporządkowuje się makroekonomicznej krzywej podaży pracy przesuniętej w lewo tzn. usztywnionemu rynkowi pracy. Praca jest oferowana za wyższą płacę niż wynikałoby to z indywidualnej podaży pracy. Teoria ma pewien wpływ na keynsowskie i nierównowagowe teorie makroekonomiczne, na ich sposób wyjaśniania zjawisk recesji i ekspansji. Przedsiębiorstwo jest motorem wzrostu i rozwoju gospodarczego a niezrównoważony wzrost i rozwój są wynikiem sprzeczności między interesami pracy i kapitału. W większej ochronie interesów pracy dostrzega się bardziej zrównoważony wzrost i rozwój.

Zobacz także inne: Teorie przedsiębiorstwa

Bibliografia

  • "Teoria przedsiębiorstw" Adam Noga. PWE W-wa 2009r

Autor: Patrycja Celej