Karencja

Karencja to czas ściśle określony w umowie, podczas którego nie wszystkie warunki owej umowy obowiązują. Jedna ze stron zobowiązuje się do oczekiwania na coś bądź do powstrzymania się w pełnieniu swoich obowiązków.

Karencja, a kredyt

"Karencja jest to uzgodniony w umowie kredytu czas pomiędzy zakończeniem okresu wykorzystania kredytu, a rozpoczęciem jego spłaty" (I. Heropolitańska i in.1999, s. 92).

Instytucja ta często spotykana jest w przypadku udzielania kredytów inwestycyjnych, które ze względu na swój specyficzny charakter udzielane są na okres dłuższy niż rok. Zawarcie jej w umowie o kredyt jest fakultatywne i zależy od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Banki udzielając długoterminowych kredytów jednostkom gospodarczym, które mają wysoką pozycję na rynku, często są przychylne, aby spłaty rat kapitałowych nastąpiły po dłuższym czasie.

Kredytodawca w tej sytuacji osiąga dwie korzyści:

• ogranicza ryzyko związane z niemożnością odzyskania części swoich pieniędzy
• wypracowuje większą ilość dochodu, bowiem odsetki naliczane są od niespłaconej kwoty kredytu.

W przeciwnym wypadku, gdy pozycja na rynku jednostki gospodarczej ubiegającej się o kredyt jest niska i istnieje większe prawdopodobieństwo nieuregulowania zadłużenia, wówczas bank oczekuje szybkiego zwrotu pieniędzy oraz często nie jest przychylny karencji w spłacie kredytu (P. Gawron 2015, s. 38, 39)

Karencja a ubezpieczenie

Karencja stosowana w umowach ubezpieczenia to okres jaki musi upłynąć, aby ubezpieczyciel zaczął ponosić ryzyko związane z wcześniej ustalonymi warunkami zamieszczonymi w umowie ubezpieczenia. Karencja jest bardzo istotnym zabezpieczeniem ubezpieczyciela, ponieważ chroni go przed nieuczciwymi intencjami interesariuszy (B. Mrozowska-Bartkiewicz 2015, s. 1)

Atutami korzystania z możliwości odłożenia w czasie początku odpowiedzialności ubezpieczyciela są;

• wykluczenie sytuacji, w których wypadek wystąpił wcześniej i weryfikacja czynników tego zdarzenia była niemożliwa bądź utrudniona
• redukowanie nadużyć związanych z sytuacją, w której ubezpieczony wie,że wydarzenie niebawem nastąpi i przyniesie dotkliwe straty np. w przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia związanego ze szkodliwymi warunkami atmosferycznymi, gdy prognozowane są obfite opady deszczu bądź gradu
• eliminacje sytuacji w których ubezpieczony otrzymuje benefity w ramach ubezpieczeń grupowych, a uzyskanie ich nie byłoby możliwe w przypadku ubezpieczeń indywidualnych z powodu oszacowanego ryzyka
• minimalizowanie antyselekcji (B. Mrozowska-Bartkiewicz 2015, s. 80)

Karencja w ubezpieczeniu, a Kodeks Cywilny

Instytucje karencji w ubezpieczeniach regulują:

• art. 813. § 1. kodeksu cywilnego: Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela. W przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu na jaki została zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej.
• art. 814 § 1 kodeksu cywilnego, który stanowi, iż Jeżeli nie umówiono się inaczej, odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się od dnia następującego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż od dnia następnego po zapłaceniu składki lub jej pierwszej raty.

Zgodnie z powyższymi przepisami odpowiedzialność ubezpieczyciela następuje po podpisaniu umowy, a warunkuje ją opłacenie składki przez ubezpieczonego.Jednakże zgodnie z umową, która zawierana jest pomiędzy zainteresowanymi stronami, moment w którym powstanie odpowiedzialność ubezpieczyciela może być inny, bowiem strony określają ów termin w zawartym porozumieniu (B. Mrozowska-Bartkiewicz 2015, s. 77)

Karencja w umowach kredytowych

Zastosowanie karencji w kredytach inwestycyjnych

Karencja w umowach kredytowych jest praktyką stosowaną przez banki w celu zabezpieczenia swoich interesów w przypadku kredytów inwestycyjnych. Polega na okresie, w którym kredytobiorca nie jest zobowiązany do spłacania kapitału ani odsetek. W tym czasie, często nazywanym okresem karencji, kredytobiorca może skoncentrować się na realizacji inwestycji i generowaniu zysków, zamiast martwić się o spłacanie kredytu.

Przykłady karencji w umowach kredytowych obejmują różne branże i rodzaje inwestycji. Na przykład, w branży nieruchomości, kredytobiorcy mogą otrzymać karencję na okres budowy lub remontu nieruchomości, co daje im czas na przygotowanie obiektu do działalności i pozyskanie najemców. W przypadku branży energetycznej, karencja może być udzielana na okres instalacji i uruchomienia nowych elektrowni, dając czas na rozpoczęcie produkcji i generowanie dochodów.

Karencja w kredytach inwestycyjnych ma zarówno korzyści, jak i ryzyka zarówno dla banków, jak i dla kredytobiorców. Dla kredytobiorców, korzyścią jest możliwość skoncentrowania się na realizacji projektu inwestycyjnego, zamiast martwić się o spłatę kredytu. Pozwala im to na skuteczniejsze zarządzanie przedsięwzięciem i zwiększenie szans na sukces. Dla banków, karencja daje czas na ocenę i monitorowanie projektu inwestycyjnego, co zwiększa szanse na zwrot kredytu.

Jednak ryzyka związane z karencją również istnieją. Dla kredytobiorców, jeśli inwestycja nie osiągnie oczekiwanych wyników, może to prowadzić do trudności w spłacie kredytu po zakończeniu okresu karencji. Dla banków, istnieje ryzyko, że kredytobiorca nie będzie w stanie spłacić kredytu po zakończeniu okresu karencji, co może prowadzić do strat finansowych dla banku. Dlatego kluczowe jest dokładne ocenienie wiarygodności kredytobiorców przed udzieleniem kredytu z karencją.

Banki oceniają wiarygodność kredytobiorców przed udzieleniem kredytu z karencją. Istnieje wiele czynników, które są brane pod uwagę podczas oceny wiarygodności kredytobiorców. Przykładowo, banki analizują historię kredytową kredytobiorców, ich zdolność do generowania dochodów, stabilność finansową oraz zdolność do realizacji projektu inwestycyjnego. Im lepsza wiarygodność kredytobiorcy, tym większa jest szansa na udzielenie kredytu z karencją.

Banki mają wiele korzyści z udzielania kredytów inwestycyjnych z karencją dla kredytobiorców z wysoką pozycją na rynku. Po pierwsze, udzielenie kredytu z karencją zwiększa przyciąganie inwestorów do banku, ponieważ daje im pewność, że ich projekty inwestycyjne będą miały czas na rozwinięcie się i generowanie zysków. Po drugie, banki mogą zarabiać na odsetkach od kredytu nawet po zakończeniu okresu karencji, co przyczynia się do zwiększenia ich dochodów. Po trzecie, udzielenie kredytu z karencją dla kredytobiorców z wysoką pozycją na rynku może przynieść bankowi reputację jako instytucji, która wspiera innowacyjne projekty inwestycyjne.

Znaczenie karencji w umowach ubezpieczenia

Karencja jest jednym z kluczowych elementów umów ubezpieczeniowych. Stanowi ona okres, w którym ubezpieczyciel nie jest odpowiedzialny za wypłatę odszkodowania w przypadku zgłoszenia szkody. Jej głównym celem jest ochrona ubezpieczyciela przed nieuczciwymi intencjami interesariuszy.

Karencja ma na celu zapobieganie nadużyciom i oszustwom ze strony osób ubezpieczonych. Daje to ubezpieczycielowi czas na dokładne zbadanie zgłoszonej szkody oraz wykluczenie przypadków, w których ubezpieczony celowo stworzył szkodę w celu uzyskania odszkodowania. W ten sposób, karencja chroni interesy ubezpieczyciela i sprawia, że umowy ubezpieczeniowe są bardziej wiarygodne i uczciwe.

Karencja występuje w różnych rodzajach ubezpieczeń, takich jak ubezpieczenia komunikacyjne, zdrowotne czy majątkowe. Przykładowo, w przypadku ubezpieczenia samochodu, może istnieć karencja wynosząca 30 dni od daty zawarcia umowy, co oznacza, że ubezpieczyciel nie będzie wypłacał odszkodowania za szkody w tym okresie. Podobnie, w ubezpieczeniach zdrowotnych, karencja może obejmować okres oczekiwania na wizytę u specjalisty lub na wykonanie określonych badań.

Karencja w umowach ubezpieczeniowych jest regulowana przez Kodeks Cywilny i obejmuje szereg zasad i ograniczeń dotyczących odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Po upływie okresu karencji, ubezpieczyciel staje się odpowiedzialny za wypłatę odszkodowania w przypadku zgłoszenia szkody. Jednakże, zakres odpowiedzialności może być ograniczony przez różne czynniki, takie jak wysokość odszkodowania w stosunku do wartości ubezpieczenia czy określone wyłączenia odpowiedzialności. Warto zauważyć, że karencja nie zwalnia ubezpieczyciela od obowiązku wypłaty odszkodowania za szkody wynikłe z zdarzeń przypadkowych czy siły wyższej.

Aby skutecznie egzekwować karencję, ubezpieczyciele często korzystają z systemów monitorowania i kontroli. Przykładowo, w przypadku ubezpieczenia samochodu, mogą stosować systemy GPS do monitorowania pojazdów i sprawdzenia, czy szkoda zgłoszona przez ubezpieczonego jest zgodna z faktycznymi okolicznościami. Dodatkowo, ubezpieczyciele mogą posiadać zespoły dochodzeniowe, które badają zgłoszenia szkód i podejrzane przypadki w celu wykrycia oszustw.

Karencja — artykuły polecane

Ubezpieczenie pomostowe — Umowa kredytu — Pożyczka gotówkowa — Pożyczka hipoteczna — Faktoring odwrotny — Umowa ubezpieczenia — Gwarant — Ubezpieczenia grupowe — Pożyczka

Bibliografia

• Gawron P. (2015), Kredyt inwestycyjny jako źródło finansowania małych i średnich przedsiębiorstw, Finanse i Prawo Finansowe, nr II (3)
• Heropolitańska I. (red.) (1999), Kredyty, pożyczki i gwarancje bankowe, TWIGGER, Warszawa
• Mrozowska-Bartkiewicz B. (2015), Karencja w ubezpieczeniach w świetle orzecznictwa sądowego, Prawo asekuracyjne, nr 4
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Autor: Anita Terech

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.