Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa

Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa - z języka angielskiego value based management (VBM), koncepcja zarządzania, według której najważniejszym celem organizacji jest maksymalizacja jej wartości (W. Wielicki, R. Braum 2009, s. 239). Zarządzanie wartością firmy definiowane jest na różne sposoby, ale wszystkie odnoszą się do dążenia do osiągnięcia najwyższej wartości przedsiębiorstwa. Koncepcja VBM postrzegana jest jako filozofia zarządzania, która mówi o funkcjonowaniu firmy mającej na celu jak największy wzrost jej wartości ze względu na interesy właścicieli oraz ich kapitały. Założeniem koncepcji VBM jest więc podejmowanie różnego rodzaju decyzji, na przykład strategicznych czy też inwestycyjnych, które ułatwią maksymalizację wartości firmy. Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa uznawane jest także jako element w całościowym zarządzaniu firmą, który pozwala połączyć jej strategię z osiąganymi przez nią wynikami finansowymi (P. Waśniewski 2011, s. 117).

Koncepcja VBM pojawiła się w Stanach Zjednoczonych w latach 80. XX wieku, kiedy analizując różne cele firmy, stwierdzono, że najważniejsza jest jej wartość. Przez zarządzanie wartością przedsiębiorstwa należy rozumieć system zarządzania składający się z odpowiednich narzędzi i działań prowadzących do wzrostu wartości firmy, a także wzbogacenia się jej właścicieli. Ten rodzaj zarządzania definiowany jest jako zbiór działań, które umożliwiają zwiększenie aktywów przedsiębiorstwa, formowanie programu w zakresie restrukturyzacji, większą efektywność zużycia zasobów oraz przewagę konkurencyjną (W. Wielgórka 2012, s. 37-38).

TL;DR

Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa (VBM) to koncepcja, która ma na celu maksymalizację wartości firmy. Jest to filozofia zarządzania, która łączy strategię firmy z wynikami finansowymi. VBM składa się z różnych dziedzin zarządzania, takich jak marketing, innowacje, finanse i zasoby ludzkie. W celu skutecznego zarządzania wartością firmy konieczna jest odpowiednia strategia, korzystanie z różnych mierników oraz rozważenie ryzyka.

Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa a inne rodzaje zarządzania

Koncepcja VBM to połączenie kilku odmiennych dziedzin zarządzania bądź strategii i finansów. Jest to możliwe dzięki uniwersalnemu charakterowi tej koncepcji. Na zarządzanie wartością przedsiębiorstwa składa się między innymi zarządzanie (D. Wielgórka 2012, s. 39):

• marketingowe - polegające na podejmowaniu działań, które pozwolą zaspokoić potrzeby klienta. Istotne jest tutaj wyróżnienie firmy na tle konkurencji;
• innowacyjne oraz inwestycyjne - związane z działami zapewniającymi warunki odpowiednie do wykorzystywania możliwości podwładnych przy pracy nad wszelkimi innowacjami w przedsiębiorstwie, na przykład produktowymi, czy też organizacyjnymi;
• finansami - polega na podejmowaniu decyzji dotyczących zasobów finansowych oraz zaspokajania potrzeb związanych z finansami. Istotne w tym zarządzaniu jest takie kierowanie finansami, które zapewni najlepszą opcję relacji zachodzącej pomiędzy efektami i nakładem;
• zasobami ludzkimi - związane między innymi z odpowiednią motywacją, rekrutacją jak najlepszych pracowników, przeprowadzaniem regularnych szkoleń oraz wykorzystywaniem kapitału w przedsiębiorstwie.

Strategia zarządzania wartością przedsiębiorstwa

Zarządzanie wartością firmy, aby mogło prawidłowo funkcjonować, wymaga odpowiedniej strategii zarządzania. Tworząc ją, należy szczególnie zwrócić uwagę na poniższe aspekty (M. Jabłoński, A. Jabłoński 2007, s. 72):

• określenie nośników wartości firmy (value drivers),
• wskazanie mierników wykorzystywanych w ocenie tworzenia wartości,
• zbadanie korzyści wynikających z różnych działań przedsiębiorstwa;
• wprowadzenie między innymi menedżerów czy tez pracowników firmy w cały proces tworzenia wartości przedsiębiorstwa.

Mierniki zarządzania wartością przedsiębiorstwa

W ocenie procesu tworzenia wartości przedsiębiorstwa wykorzystywanych jest wiele mierników. Do najważniejszych z nich należą (D. Wieldórka 2012, s. 41-44):

• miernik EVA - ekonomiczna wartość dodana,
• miernik CVA - wartość dodana w kategoriach pieniężnych,
• miernik SVA - wartość dodana do akcjonariuszy,
• miernik CFROI - przepływy pieniężne pochodzące z inwestycji,
• miernik MVA - rynkowa wartość dodana,
• miernik TSR - całkowity zwrot dla akcjonariuszy,
• miernik FCR - wolne przepływy pieniężne.

Występowanie ryzyka w zarządzaniu wartością przedsiębiorstwa

Występowanie ryzyka przy tworzeniu wartości firmy tworzy, wraz z rentownością i wzrostem, triadę prowartościowego zarządzania. Istotne są tu zależności zachodzące między tymi trzema elementami. Zwiększenie wartości następuje w momencie, gdy tempo wzrostu rentowności jest większe od tego ryzyka. Ryzyko rozumiane jest jako koszt ponoszony przy uzyskiwaniu wartości. Nie daje on pewności jej uzyskania, jednak jest konieczny. Połączenie zarządzania wartością firmy i zarządzania ryzykiem w odpowiedni sposób może zapewnić w pewnym stopniu stabilność oraz ochronę wartości. W samym procesie zarządzania wartością przedsiębiorstwa możliwe jest wystąpienie ryzyka dotyczące (A. Jaki 2014, s. 748-753):

• pomiaru wartości firmy,
• wewnętrznych interesariuszy firmy,
• implementacji koncepcji,
• koncepcji VBM i doświadczenia globalnego kryzysu gospodarczego.

Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa — artykuły polecane

Analiza zwrotu z inwestycji w kapitał ludzki — Finanse przedsiębiorstwa — Zarządzanie zasobami ludzkimi — Potencjał — Controlling personalny — Kapitał intelektualny — Strategiczne zarządzanie zasobami ludzkimi — Efekt synergii — Modele zarządzania zasobami ludzkimi

Bibliografia

• Jabłoński M., Jabłoński A. (2007), Wybrane czynniki zarządzania wartością organizacji non profit, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie i Marketing, nr 1
• Jaki A. (2014), Przejawy ryzyka w zarządzaniu wartością, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 803, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 747-756
• Waśniewski P. (2011), Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa jako narzędzie sterowania jego działalnością, Studia i prace wydziału nauk ekonomicznych i zarządzania, nr 21
• Wielgórka D. (2012), Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa w globalizacji, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, nr 5
• Wielicki W., Baum R. (2009), Rola kapitału oraz wartości niematerialnych i prawnych w zarządzaniu przedsiębiorstwami rolnymi, Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G, Ekonomika Rolnictwa, t. 96, z. 4
• Ziółkowska B. (2012), Podejście zasobowe w strategicznym zarządzaniu wartością przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, nr 6

Autor: Aleksandra Kucińska