Jakość produkcji

Jakość produkcji
Polecane artykuły
Strategia projakościowa a produktywność Zdolność produkcyjna Muda Controlling produkcji Produkcja masowa Heijunka Nadprodukcja Lean production Niezawodność

Jakość produkcji jest związana z definicją jakości jako zgodności ze specyfikacją. Zgodność można uzyskać przez wykonanie wszystkich operacji technologicznych lub operacji kluczowych zgodnie z dokumentacją, w której zawarte są dane jaki powinien być wyrób. Jakość produkcji jest weryfikowana przez kontrolerów międzyoperacyjnych. Możliwe błędy lub uchybienia, w większości przypadków, można poprawić w trakcie trwania procesu produkcji. Jednak bardzo rzadko jest to możliwe po zakończeniu procesu. W związku, z tym kontrola jakości produkcji, na poszczególnych etapach wytwarzania jest potrzebna. Dzięki temu zdecydowanie zmniejsza się ilość wybrakowanych produktów, ale jednocześnie podnoszą się koszty produkcji (koszt naprawy braków, złomowania, prowadzenia kontroli). (Ewa Grandys 2013, s. 173)

TL;DR

Kontrola jakości produkcji na poszczególnych etapach wytwarzania jest niezbędna, aby zmniejszyć ilość wybrakowanych produktów. Jakość wykonania wyrobu zależy od zgodności z projektem i granicami tolerancji. Powstawanie odchyleń może być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak błędnie działające maszyny, niedbała praca robotników lub nieodpowiednie warunki środowiska pracy. Systemy zapewnienia jakości mają na celu wytwarzanie bezbłędnych produktów. Poprawa jakości produkcji wiąże się z niewielkim wzrostem kosztów, ale może przynieść konkurencyjność na rynku. Jednak zbyt wysoka cena może wpływać na zmniejszenie sprzedaży.

Jakość wykonania

W praktycznej działalności produkcyjnej wytworzenie wyrobu, który osiąga doskonałą zgodność z projektem wzoru utrwalonego w dokumentacji, zdarza się dość rzadko. Z tego względu, należy określić w projekcie granice tolerancji, tzn. maksymalne dopuszczalne odchylenie. Te odchylenia nie mogą dyskwalifikować gotowego produktu i muszą pozwalać uznać go za odpowiadający wymaganiom. Jeżeli odchylenia od wzorca nie mieszczą się w granicach tolerancji, (ich wielkość jest zależna od branży) taki wyrób należy potraktować jako wybrakowany oraz niezdatny do użytku zgodnego z przeznaczeniem, lub zakwalifikować go do kategorii niższego gatunku, jako wyrób jakościowo gorszy. W ocenianiu wyrobów gotowych niezbędne jest pojęcie jakości wykonania znaczące stopień zgodności wytworzonego wyrobu z parametrami jego udokumentowanego wzoru.

Przyczyny powstania odchyleń mogą być różne. Najczęściej są one spowodowane czynnikami produkcji, takimi jak źle wyregulowana maszyna, wyszczerbione narzędzia krojące, zanieczyszczony surowiec, niedbały lub niedoświadczony robotnik. Nie oznacza to jednak, że tylko te czynniki wpływają na powstanie odchyleń. Również niezapewnienie właściwych warunków środowiska pracy może przyczynić się do powstania wad wyrobu. Błędy w organizacji i kierowaniu procesem produkcji często wymuszają wykonywanie pracy w pośpiechu, po to aby nadrobić opóźnienia, przyczynia się do powstawania usterek. Nieodpowiednie działanie kontroli technicznej powoduje, że wadliwie wykonane wyroby nie zostają zauważone w odpowiednim momencie i są przekazane do puli produktów uznanych za dobre, często sprzyja to rozluźnieniu dyscypliny pracy w dziale produkcyjnym oraz nie przestrzeganie wymagań jakościowych, przez co jakość wyrobów spada poniżej poziomu, który mógłby być wyjaśniony działaniem innych czynników.

Jakość wzoru i jakoś wykonania razem określają poziom jakości wyrobu opuszczającego wytwórnię. Nadanie wyrobowi cech podczas procesu produkcyjnego, stanowi o tym, jakie potrzeby klienta i w jakim stopniu jest w stanie zaspokoić. Dopóki nie możemy jednoznacznie określić czy istniejące warunki pozwolą zaspokoić te potrzeby, do tego momentu możemy mówić o jakości potencjalnej.

Systemy zapewnienia jakości

W związku z rozwojem automatyzacji produkcji zmniejszył się bezpośredni wpływ operatora na działanie maszyny, a sterowanie tym działaniem zostało przejęte przez układy techniczne, co spowodowało zwiększenie i ustabilizowanie powtarzalność uzyskiwanych wyników. Konsekwencją tego jest upowszechnienie podejścia do zagadnienia jakości produkcji, mówiące, że istnieje możliwość wytwarzania produktów w pełni bezbłędnych. Pojawienie się wyrobu wadliwego świadczy o tym, że popełniono błąd, że zadanie w procesie produkcyjnym zostało wykonane inaczej, niż należało je wykonać. Zgodnie z tym podejściem w działaniach projakościowych powinno się odejść od zasady dzielenia wyrobów na dobre i złe w kierunku zapewnienia takich warunków, w których nie będzie mógł powstać wyrób z wadami. Ten sposób myślenia, został w rozwinięty w system kompleksowego zarządzania jakością (total quality management, TQM).

Poprawa jakości produkcji

Jeżeli przedsiębiorstwo zdecyduje się na poprawę jakości wytwarzanych produktów, w początkowym okresie, powoduje to niewielki wzrost kosztów. Dział produkcji korzysta w tym okresie z tzw. rezerw prostych, co oznacza, że przedsiębiorstwa nie ponosi żadnych kosztów na poprawę jakości wytwarzanych produktów lub są one bardzo niskie. Działania, które można wykorzystać to zwiększenie kontroli podczas produkcji, spowoduje to wzmożone zdyscyplinowanie wśród pracowników produkcyjnych. Można również połączyć premie zadaniowa z jakością wytwarzanych produktów. Te procesy wpłyną na nieznaczny wzrost ceny produktu na rynku, związany z poprawa jakości produktu. Nie oznacza to jednak spadku popytu na ten produkt, gdyż wzrost ceny jest niewielki a przez wyższą jakości jest on konkurencyjny na rynku. Podtrzymując proces wzrostu jakości produktu, wpłynie to na to, że koszty mogą osiągnąć wartość krytyczną (jest wysokość zależy od produkowanego wyrobu). Oznacza to, że po przekroczeniu pewnej wielkości kosztów, spowodowanej poprawą jakości produkty, wielkość sprzedawanych produktów zmniejszy się. Istnieje możliwość, że klient nie kupi produktu ze względu na zbyt wysoką cenę, pomimo że wiąże się to z wyższą jakością. (Ewa Grandys 2013, s. 163)

Bibliografia

• Bielawa A., 2011, Postrzeganie i rozumienie jakość
• Grandys E. 2013, Podstawy zarządzania produkcją, Difin, Warszawa
• Krystosiak K., Cieśluk-Krystosiak A., 2016, Wskaźniki jakościowe w zarządzaniu produkcją , AGH, Kraków
• Liwowski B., Kozłowski R., 2011, Podstawowe zagadnienia zarządzania produkcją, Oficyna a Wolters Kluwer, Warszawa
• Pająk E., Klimkiewicz M., Kosieradzka A., 2014, Zarządzanie produkcją i usługami, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa

Autor: Małgorzata Cisak