Wąskie gardło
| Wąskie gardło |
|---|
| Polecane artykuły |
Wąskie gardło (ang. bottleneck) w zarządzaniu produkcją i projektami jest jednym z procesów w łańcuchu procesów, który ograniczona zdolność i przepustowość całego łańcucha. W wyniku wąskiego gardła powstają zastoje w produkcji, nadwyżki podaży, presja ze strony klientów czy niskie morale pracowników. Istnieją zarówno krótkie, jak i długotrwałe wąskie gardła. Krótkoterminowe wąskie gardła mają charakter tymczasowy i zwykle nie stanowią istotnego problemu. Przykładem krótkotrwałego wąskiego gardła może być wykwalifikowany pracownik, który skorzysta z kilku dni wolnego. Długoterminowe wąskie gardła występują przez cały czas i mogą znacząco spowolnić produkcję. Przykładem długotrwałego wąskiego gardła jest sytuacja, w której maszyna nie jest wystarczająco wydajna. Przykładem jest linia montażowa, która składa się z montażu składającego się z kilku lub kilkunastu operacji. Zwykle w takim wypadku stosuje się ustawienie i przesunięcie elementu wąskiego gardła pod koniec procesu, skłaniając wydajniejsze maszyny do utrzymywania stałego przepływu, nie pozwalającego na całkowite zatrzymanie produkcji przez mniej efektywne maszyny.
Identyfikacja wąskich gardeł
Prawie każdy system ma wąskie gardło, nawet gdy jest niewielkie. Jeśli każdy system działałby z pełną wydajnością to co najmniej jedna maszyna będzie gromadzić procesy. Identyfikacja wąskich gardeł ma kluczowe znaczenie dla poprawy wydajności linii produkcyjnej, ponieważ pozwala określić obszar, w którym występuje akumulacja. Maszyna lub proces, który gromadzi najdłuższą kolejkę, zwykle jest wąskim gardłem, jednak nie zawsze tak jest. Wąskie gardła można znaleźć poprzez: identyfikację obszarów, w których występuje nagromadzenie, ocenę przepustowości, ocenę, czy każda maszyna jest używana z pełną wydajnością czy znalezienie maszyny o wysokim czasie oczekiwania.
Konsekwencje wąskich gardeł w produkcji
Konsekwencją występowania wąskich gardeł w produkcji są możliwe przestoje w produkcji, nadwyżki podaży, spadek morali pracowników czy utrata klientów. Wąskie gardła mogą spowodować przeciążenie maszyny, które może doprowadzić do uszkodzenia lub zużycia maszyny, czego skutkiem mogą być potencjalne przestoje w dłuższej perspektywie.
Zarządzanie wąskim gardłem
Po zidentyfikowaniu wąskiego gardła, ocena stopnia wąskiego gardła jest kluczowa dla określenia sposobu radzenia sobie z wąskim gardłem. Wąskie gardło może być niewielkie lub poważne. Niewielkie wąskie gardła mogą nie wymagać natychmiastowej reakcji, w przeciwieństwie do poważnych , które należy natychmiast rozwiązać. Istnieje kilka sposobów na wyeliminowanie wąskich gardeł.
Oto niektóre sposoby:
- dodanie zasobów do działania np. więcej osób,
- minimalizacja przestojów,
- inwestycja w większą ilość maszyn, które wykonują te same czynności i optymalizują działanie wąskich gardeł,
- zapewnienie zapasów przed wąskim gardłem ,
- szkolenie większej ilości operatorów dla maszyny z wąskim gardłem,
- posiadanie harmonogramu produkcji w celu optymalizacji wydajności.
Planowanie zmniejsza również liczbę sytuacji, w których wstrzymuje się produkcję ze względu na brak personelu ze względu na większą organizację i planowaną produkcję. Pozwala to również na pełne wykorzystanie dostępnego czasu, aby maszyna działała przez tyle godzin, ile to możliwe w ciągu tygodnia.
Zapobieganie wąskim gardłom
Zapobieganie wąskim gardłom byłoby idealne, aby uniknąć konieczności zarządzania nimi i rozwiązywania ich w przyszłości. Są sposoby obejścia ich podczas planowania środowiska produkcyjnego. Dawanie pracownikom swobody w podejmowaniu drobnych decyzji pozwoli im podjąć decyzję, która ich zdaniem jest najskuteczniejsza, a będąc operatorami maszyny, ich doświadczenie pozwoli im wyspecjalizować się w korzystaniu z urządzenia w miarę upływu czasu. Pracownicy przekwalifikowani zwiększą zdolności adaptacyjne w linii produkcyjnej, a tym samym zredukują potencjalne przestoje w przyszłości. Zatrudnianie pracowników o wysokich osiągach zmniejszy możliwość powstawania wąskich gardeł przez nierentownych pracowników, którzy nie są wydajni w posługiwaniu się przydzielonymi maszynami. Planowanie wyższej wydajności potencjalnej podczas projektowania środowiska produkcyjnego ma kluczowe znaczenie w dłuższej perspektywie dla wystąpienia większych zamówień, gdy zachodzi potrzeba uruchomienia wszystkich maszyn. Posiadanie wszystkich maszyn pracujących z pełną wydajnością nie zawsze jest idealne ze względu na sytuacje, w których występują awarie i wstrzymanie produkcji. Posiadanie inspirujących liderów, którzy wiedzą jak utrzymać płynność produkcji, pozwolą na większą kontrolę nad wszystkimi procesami w łańcuchu produkcji. Uwzględnienie układu różnych procesów może również zwiększyć wydajność, ponieważ minimalizuje opóźnienie spowodowane na etapie transportu. Użycie odpowiedniego układu może zmniejszyć narzut maszyn i może skrócić czas obsługi materiału.
Bibliografia
- Babalska D. Planowanie procesu wytwórczego Heijunka i Bęben-Bufor-Lina, Wiedza i Praktyka, 2013
- Babalska D. Efektywne planowanie procesu wytwórczego - Heijunka i Bęben-Bufor-Lina, Wiedza i Praktyka, 2013
- Szatkowski K. Nowoczesne zarządzanie produkcją, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014
- Koliński A. (2010). Wykorzystanie koncepcji analizy wąskich gardeł w zarządzaniu produkcją, Wyższa Szkoła Logistyki
- Danilczuk W., Cechowicz R., Gola A. (2014). Analiza konfiguracji linii produkcyjnych na podstawie modeli symulacyjnych, "Informatyczne Systemy Zarządzania", Koszalin, nr 5.
Autor: Mateusz Gąsiorek
