Fixing
| Fixing |
|---|
| Polecane artykuły |
Fixing służy do wyznaczenia ceny poszczególnych instrumentów finansowych zgodnie ze zleceniami złożonymi przed rozpoczęciem notowań na giełdzie. Każdy papier wartościowy, który występuje w obrocie giełdowym ma ustalony jeden kurs, przy okazji każdej odbywającej się sesji giełdowej. W momencie ogłoszenia jednolitego kursu, przyjmuje on postać ceny, po której są zawierane różne transakcje na giełdzie. Ustalenie i ogłoszenie kursu oraz zawieranie transakcji giełdowych występuje tylko w dokładnie określonych momentach trwania sesji czyli na fixingu. Na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie proces fixingu odbywa się dwa razy w trakcie trwania jednej sesji. [1]
Fixing na giełdzie papierów wartościowych
Na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie wyróżniamy dwa podstawowe systemy – system notowań ciągłych oraz system kursu jednolitego. W systemie notowań ciągłych notowane są głównie akcje spółek najbardziej płynnych. W systemie kursu jednolitego notowane są natomiast akcje spółek mniej płynnych i to właśnie w tym systemie mamy do czynienia z fixingiem.
Fazy sesji giełdowej
Jak już wcześniej było wspomniane, na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie występują notowania z dwoma fixingami. Proces fixingu tutaj odbywa się dwukrotnie w ciągu jednej sesji giełdowej. Sesja giełdowa tutaj dzieli się na kilka faz, z dokładnie określonym czasem trwania poszczególnych części:
- przed otwarciem – od godz. 8:30 do 11:00
- otwarcie – pierwszy fixing – polega na ustaleniu jednego kursu dla każdego papieru wartościowego, który występuje w obrocie przez odpowiedni system komputerowy na podstawie wcześniejszych zleceń – godz. 11:00
- dogrywka – od godz. 11:00 do 11:30
- przed otwarciem – od godz. 11:30 do 15:00
- otwarcie – drugi faxing – kolejne ustalenie jednolitego kursu – godz. 15:00
- dogrywka – od godz. 15:00 do 15:30
- przed otwarciem – w tej fazie przyjmowane są zlecenia, niezbędne do otwarcia następnej sesji – od godz. 15.30 do 17:05 [2]
Zasady ustalania kursu jednolitego
Zasady jakimi kieruje się giełda przy ustalaniu jednolitego kursu są następujące:
- maksymalizacja wolumenu obrotu
- minimalizacja różnic pomiędzy liczbą papierów wartościowych w zleceniach kupna i sprzedaży czyli wyrównanie podaży i popytu
- minimalizacja różnic pomiędzy kursami odniesienia i określanymi – jak najmniejsze wahania kursów [3]
Kurs nietransakcyjny
W systemie jednolitego kursu wszystkie transakcje zawierane są tylko i wyłącznie zgodnie z wyznaczonym kursem czyli ceną. Jeżeli wyznaczenie jednolitego kursu jakiegoś papieru wartościowego nie jest możliwe, to w takiej sytuacji zawieranie jakichkolwiek transakcji jest niemożliwe. Wtedy zostaje wyznaczony kurs nietransakcyjny, który tym samym staje się punktem odniesienia do następnego fixingu. [4]
Fixing w systemie bankowości
Od 1996 r. Narodowy Bank Polski (NBP) dokonuje wyboru Dealerów Rynku Pieniężnego (DRP) na podstawie pewnych kryteriów, zawartych w Indeksie Aktywności Dealerskiej (IAD). Celem tego jest wybór najaktywniejszej grupy banków na rynku kapitałowym i pieniężnym. Wybrane banki tak zwane Banki-dealerzy dokonują m.in. fixingu stawek referencyjnych – WIBID oraz WIBOR. [5]
Dealerzy rynku pieniężnego
Obecnie na rynku wyróżniamy 13 banków, będących dealerami rynku pieniężnego, są to:
- Alior Bank SA
- mBank SA
- ING Bank Śląski SA
- Bank Millennium SA
- Deutsche Bank Polska SA
- Bank Zachodni WBK SA
- Bank Handlowy w Warszawie SA
- Getin Noble Bank SA
- Bank Polska Kasa Opieki SA
- Bank BGŻ BNP Paribas SA
- Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski SA
- Bank Gospodarstwa Krajowego
- Raiffeisen Bank Polska SA
Stawka WIBOR
WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) – to średnia roczna stopa procentowa, po jakiej poszczególne banki komercyjne są w stanie udzielić pożyczki] innym bankom. Innymi słowy jest to wysokość oprocentowania pożyczek na rynku międzybankowym w Polsce. Od 1993 r. na każdy dzień roboczy ustalany jest poziom stawki WIBOR na fixingu. Obecnie stawka ta ustalana jest jako średnia arytmetyczna ze złożonych ofert przez Dealerów Rynku Pieniężnego (13 banków), po odrzuceniu czterech wielkości – dwóch najwyższych i dwóch najniższych (przy założeniu minimum 8 stawek). W przypadku gdy zgłoszono mniej stawek odrzucona zostaje jedna najwyższa i jedna najniższa wielkość. Stawka ta ustalana jest w odniesieniu do jednodniowych transakcji - O/N (overnight), T/N (tommorow/next) oraz transakcji okresowych – 1 tydzień (1SW – spot a week), 2 tygodnie (2SW – spot a week) itd. [6]
Stawka WIBID
WIBID (Warsaw Interbank Bid Rate) – to średnia roczna stopa procentowa, jaką poszczególne banki są w stanie zapłacić za przyjęte w depozyt środki od innych banków. Podobnie jak w WIBOR stopa ta ustalana jest jako średnia arytmetyczna z ofert złożonych przez Dealerów Rynku Pieniężnego (DRP), po odrzuceniu dwóch najwyższych i dwóch najniższych stawek lub jeżeli zgłoszono mniej niż 8 stawek – po odrzuceniu jednej najwyższej i jednej najniższej wielkości. Stawka ta podobnie jak WIBOR odnosi się również do transakcji jednodniowych jak i okresowych. [7]
Zgodnie z regulaminem fixingu WIBID i WIBOR ważne jest aby banki w ciągu 15 minut od opublikowania ustalonych stawek zawierały pomiędzy sobą transakcje zgodnie ze stawkami nie gorszymi od stawek, które zostały ogłoszone danego dnia.
Bibliografia
- Banaszczak-Soroka U., Instytucje i uczestnicy rynku kapitałowego , PWN, Warszawa 2008r.
- Bhide, A. (1993). The hidden costs of stock market liquidity. Journal of financial economics, 34(1), 31-51
- Czekaj J., Rynki, instrumenty i instytucje finansowe, PWN, Warszawa 2008r.
- Gwizdała, J. (2013). Instrumenty pochodne w ograniczaniu ryzyka stopy procentowej w bankach komercyjnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia, (60), 437-447
- Kliber, A., Kliber, P., & Płuciennik, P. (2012). Zależności pomiędzy stopami procentowymi rynku międzybankowego w Polsce. Przegląd Statystyczny, 59(2), 149-162
- Podstawka M., Finanse, PWN, Warszawa 2017r.
- Dealerzy Rynku Pieniężnego, NBP
Przypisy
Autor: Anna Klęczar
