Logistyka zwrotów
Logistyka zwrotów (ang. reverse logistics) zwana również logistyką zwrotną czy też logistyką odpadów to proces polegający na planowaniu, wdrażaniu oraz kontroli przepływu powrotnego zużytych towarów, produktów gotowych bądź wykorzystanych materiałów, opakowań do miejsc gdzie we właściwy sposób zostaną zutylizowane lub odzyska się ich wartość[1].
Logistyka zwrotów w terminologii
Powszechnie uznany termin "reverse logistics" jest najczęściej tłumaczony w polskiej terminologii logistycznej jako logistyka zwrotna lub logistyka zwrotów. Innymi pojęciami z jakimi można się spotkać w publikacjach mogą być np. logistyka odpadów, logistyka powtórnego zagospodarowywania lub logistyka odzysku[2]. Różne nazewnictwo wynika z ciągłych zmian, zachodzących w gospodarce. Wszystkie te terminy dotyczą jednak ogółu procesów związanych z przemieszczeniem towarów, materiałów, opakowań, bądź informacji od miejsc konsumpcji do miejsc utylizacji lub odzysku[3].
Operacje w logistyce zwrotów
Logistyka zwrotna danego towaru lub materiału może przejawiać się w różnych procesach poprzez [4]:
- ponowne wprowadzenie do obiegu towaru bez jego obróbki (jedynie naprawa) i z możliwie niższą jakością,
- wprowadzenie na rynek towaru, który przywróciliśmy do stanu fabrycznego z odpowiednią jakością,
- przywrócenie starszych, zużytych towarów, w których nastąpiła wymiana części zepsutych i przestarzałych na te stosowane w nowych produktach,
- odzyskanie niektórych części produktu, które nadal można naprawić i wykorzystać,
- recykling, czyli odzyskanie materiałów ze zużytych produktów, które nadają się do ponownego wykorzystania do produkcji tych samych lub innych towarów.
Przyczyny powstania logistyki zwrotnej
Jednym z głównych powodów powstania szerokopojętej logistyki zwrotów było wprowadzanie kolejnych regulacji prawnych dotyczących ochrony środowiska oraz ekologii. Na przedsiębiorstwa zaczęto nakładać odpowiedzialność w kwestii procesów utylizacji i odzysku wytwarzanych produktów. Przełożyło się to na obniżenie kosztów związanych z m.in. utrzymywaniem składowisk odpadów. Co więcej, jednostki gospodarcze mogą dzięki temu generować zyski ze sprzedaży odzyskanych produktów na wszelakich rynkach zbytu. Do przyczyn zalicza się również świadomość konsumencką. Klienci coraz częściej, zwracają uwagę na kwestie ekologiczne związane np. z pochodzeniem produktu, a dla przedsiębiorców liczy się to jak są postrzegani przez potencjalnych kupców[5].
Korzyści z logistyki zwrotów
Efektywne zarządzanie procesami logistyki zwrotnej może przynosić korzyści na wielu płaszczyznach. Możemy do nich zaliczyć[6]:
- obniżenie kosztów poprzez ponowne wykorzystanie surowców i materiałów z odzysku zamiast kupowania nowych,
- zmniejszenie negatywnego wpływu na ochronę środowiska,
- uzyskanie przewagi konkurencyjnej i zachęcenie większej liczby klientów przez dobrą obsługę zwrotów produktów,
- pozytywne oddziaływanie na wizerunek przedsiębiorstwa wynikające z obsługi klienta.
Logistyka zwrotów a gospodarka odpadami
Zarządzanie odpadami należy do systemu logistycznego w przedsiębiorstwie. Na odpowiednie funkcjonowanie gospodarki odpadami mają wpływ np. ilość i charakter wytwarzanych odpadów oraz regularność i dynamika ich wytwarzania. Bardzo ważne jest stosowanie się do wiążących zasad ochrony środowiska[7]. Obecnie w Polsce podstawę prawną w kontekście zarządzania odpadami w przedsiębiorstwie, stanowi Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Zawarte w niej informacje dla jednostek gospodarczych dotyczą m.in. magazynowania czy ewidencji odpadów.
Przypisy
Logistyka zwrotów — artykuły polecane |
Program czystszej produkcji — Półprodukt — Produkt uboczny — Nadprodukcja — Innowacja organizacyjna — Dizajn — Surowce wtórne — E-logistyka — Logistyka międzynarodowa — Kapitał strukturalny |
Bibliografia
- Huk K., Robaszkiewicz-Ostręga J. (2018). Logistyka zwrotów na przykładzie hurtowni farmaceutycznej NEUCA-LOGISTYKA SP. Z.O.O., "Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 505
- Jeszka A. (2014) Logistyka zwrotna, potencjał, efektywność, oszczędności, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Poznań
- Lysenko-Ryba K. (2015). Logistyka zwrotna jako źródło korzyści konkurencyjnych, "Zeszyty naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", nr 249
- Mesjasz-Lech A. (2011), Makroekonomiczne aspekty logistyki zwrotnej, Logistyka, nr 2
- Puzio E. (2018). The significance of reverse logistics for the waste management system, "Zeszyty naukowe Uniwersytetu Gdańskiego", nr 78
- Sadowski A. (2006). Reverse logistics w terminologii logistycznej, "Logistyka" nr 4
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Dz.U. 2013 poz. 21
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
Autor: Konrad Kokoszka, Victoria Kapcio, Yulia Ivanitska
.