Sport zimowy

Sport zimowy to dyscyplina sportowa rozgrywana w okresie zimowym. Do jej przeprowadzenia niezbędne są warunki takie jak mróz, śnieg czy lód. W dobie nowoczesnych technologii wiele z dyscyplin zaliczanych jako zimowe można uprawiać przez cały rok, np. hokej na lodzie. Sezon rozgrywek dyscyplin zimowych w większości przypadków trwa od listopada do marca. Cieszące się największą popularnością dyscypliny należą do grupy tzw. narciarstwa klasycznego. Są to skoki narciarskie, biegi narciarskie i kombinacja norweska. Sporty zimowe największym zainteresowaniem cieszą się w Europie, Azji oraz Ameryce Północnej. Pod względem ilości zdobytych medali olimpijskich najbardziej utytułowanymi nacjami w sportach zimowych są kolejno: Niemcy, Norwegia, Rosja, Stany Zjednoczone, Austria, Kanada, Finlandia, Szwecja i Szwajcaria.

TL;DR

Artykuł opisuje sporty zimowe i ich popularność na świecie. Przedstawione są najpopularniejsze dyscypliny zimowe oraz ich konkurencje. Omówiono również wpływ sportów zimowych na gospodarkę, turystykę oraz rozwój lokalny. Przedstawiono ośrodki narciarskie w Polsce, w tym najpopularniejszy - Białka Tatrzańska.

Najpopularniejsze dyscypliny zimowe i konkurencje w ich obrębie

Do najbardziej popularnych zimowych sportów należą:

• skoki narciarskie: konkursy indywidualne na skoczni dużej lub normalnej, konkursy drużynowe na skoczni dużej lub normalnej, konkurs drużynowy drużyn mieszanych
• biegi narciarskie: sprint techniką dowolną, bieg łączony na 15/30 km, sprint drużynowy techniką klasyczną, bieg na 10/15 km techniką klasyczną, sztafeta 4x5/10 km, bieg masowy na 30/50 km techniką dowolną
• narciarstwo alpejskie: slalom, slalom gigant, supergigant, zjazd, kombinacja, superkombinacja, slalom równoległy, carving, slalom carving, speed carving, zawody drużynowe
• snowboarding: freestyle, slalom gigant równoległy, snowboard cross, slopestyle, slalom równoległy, big air
• łyżwiarstwo figurowe: jazda indywidualna, pary sportowe, pary taneczne, łyżwiarstwo synchroniczne,
• łyżwiarstwo szybkie: 500 m, 1000 m, 1500 m, 3000 m, 5000 m, 10 000 m, biegi drużynowe
• biathlon: bieg indywidualny, bieg sprinterski, bieg pościgowy, bieg ze startu wspólnego, bieg sztafetowy, bieg sztafetowy mieszany, pojedyncza sztafeta mieszana
• hokej na lodzie

Sporty zimowe z gospodarczego punktu widzenia

W okresie zmiany polskiego modelu społecznego, przemian ekonomicznych, technologicznych oraz kulturowych coraz wyraźniej można zaobserwować wpływ aktywności sportowej na sposób spędzania wolnego czasu. Cechą wypoczynku i rekreacji dzisiejszego społeczeństwa jest zróżnicowana aktywność sportowa na świeżym powietrzu. Cechę tą można również określić jako kierunek rozwoju współczesnej turystyki. Do znacznego wzrostu zainteresowania uprawianiem sportów zimowych przyczyniły się przede wszystkim zwiększająca się potrzeba aktywności ruchowej, postęp w rozwoju sprzętu sportowego czy nowe style sportowe [Mika M. i in. 2007, s. 63-77].

Obecnie turystyka jest jedną z prężniej rozwijających się gałęzi gospodarek wielu krajów świata oraz charakteryzuje się coraz większym wpływem na kreowanie rozwoju lokalnego przez zwiększanie zatrudnienia i wzrost gospodarczy [Dorocki S. i in. 2014, s. 59-77]. Natomiast turystyka narciarska to jeden z głównych czynników rozwoju społeczno-gospodarczego wielu miejscowości położonych na górskich obszarach [Mika M. i in. 2007, s. 63-77]. Odgrywa ona również ważną rolę w procesie kształtowania się wolnorynkowego modelu turystyki.

Na fali popularyzacji aktywnego wypoczynku w Polsce można zaobserwować rosnące zainteresowanie przede wszystkim sportami zimowymi. Według obserwacji, spośród osób które zimą wyjeżdżają w góry, około połowa uprawia tam sporty zimowe. Odpowiedzią na rosnący popyt jest powstawanie coraz większej liczby ośrodków narciarskich oraz ich rozwój. Duża konkurencja oraz wzmożony ruch turystyczny w okresie zimowym są podstawowymi determinantami do nowych inwestycji w istniejące już ośrodki narciarskie celem zaspokojenia rosnących potrzeb ich użytkowników [Dorocki S. i in. 2014, s. 59-77]. Doświadczenia dowodzą temu, że takie inwestycje przynoszą stosunkowo szybki zwrot poniesionych nakładów finansowych. Podstawowymi aspektami konkurencyjności ośrodków narciarskich jest z jednej strony nowoczesne wyposażenie nowych ośrodków, z drugiej zaś ranga i tradycja ośrodków z wieloletnią historią. Rozwój technologii, jak również znacząca gospodarcza i społeczna rola, przyczyniły się również do rozwoju turystyki narciarskiej nie tylko w obszarach górskich, posiadających sprzyjające warunki naturalne, lecz również w strefach podmiejskich czy w obrębach aglomeracji. Ten nowy trend przyczynia się jeszcze bardziej do popularyzacji aktywnej sportowo turystyki zimowej poprawiając w ten sposób dostępność terenów narciarskich [Mika M. i in. 2007, s. 63-77].

Turystyka oraz wszelkiego rodzaju związane z nią usługi to pojęcie wielopłaszczyznowe. Rozwój infrastruktury sportowej to także wzrost w branżach: budowlanej, przemysłowej, transportowej. Jest czynnikiem rozwoju kulturalnego i społecznego, a co za tym idzie zmniejszenia emigracji ludności z regionów turystycznych. Infrastruktura narciarska wpływa także rozwój szeregu usług komplementarnych. Trudno bowiem wyobrazić sobie sezon narciarski bez usług hotelarskich, gastronomicznych, wypożyczalni sprzętu sportowego, handlu czy usług rozrywkowych. Dysponowanie odpowiednio rozwiniętą infrastrukturą stwarza również możliwość organizowania imprez sportowych, będących dodatkowym czynnikiem przyciągającym turystów [Dorocki S. i in. 2014, s. 59-77]. Ogólną wartość ekonomiczną dla gospodarki dzięki funkcjonowaniu ośrodków narciarskich można określić jako sumę wydatków turystów poniesionych w związku z przyjazdem do ośrodka, wydatków ośrodków narciarskich (pośrednich i bezpośrednich) oraz wydatków lokalnych przedsiębiorców, obsługujących te ośrodki, na zakupy w innych sektorach gospodarki [Berbeka J. 2014, s. 1-50].

Ośrodki narciarskie w Polsce

Głównymi rejonami zimowych ośrodków narciarskich w Europie są alpejskie kurorty we Włoszech i Austrii. W Polsce zaś, ze względu na ukształtowanie geograficzne kraju, najbardziej popularnymi regionami pod względem obecności ośrodków narciarskich są województwa dolnośląskie, śląskie, małopolskie i podkarpackie. Według badań z 2014 r. na tych terenach funkcjonowało 181 wyciągów narciarskich, z których większość znajduje się na Małopolsce. Jako główny i najbardziej popularny region należy wskazać Podhale [Dorocki S. i in. 2014, s. 59-77]. W badaniu ankietowym z 2016 r. turyści z Polski wśród ulubionych ośrodków na terenie naszego kraju najczęściej wymieniali Białkę Tatrzańską, Zakopane, Szczyrk, Bukowinę Tatrzańską, Wisłę, Szklarską Porębę oraz Krynicę [Węglarczyk J. Zientalska D. 2017, s. 1-26].

Od kilku lat liderem w rankingu najlepszych polskich ośrodków narciarskich jest Białka Tatrzańska. Nowoczesny, rokrocznie inwestujący w rozwój, przyjazny całej rodzinie ośrodek składający się z trzech sąsiadujących stacji narciarskich: Kotelnica, Bania i Kaniówka, objętych wspólnym karnetem TatrySki, które są ze sobą połączone wyciągiem orczykowym. Karnet TatrySki oprócz stoków w Białce Tatrzańskiej obejmuje jeszcze kilka innych w Polsce i na Słowacji, m.in. Jurgów Ski, Koziniec Ski, Czorsztyn-Ski. Przepustowość całego białczańskiego kompleksu to prawie 26 tysięcy osób na godzinę. Do dyspozycji turystów jest około 42 ha powierzchni tras narciarskich, 22 oświetlone i sztucznie naśnieżane trasy o łącznej długości prawie 20 km, 10 kolejek krzesełkowych oraz liczne orczyki. Wspólny karnet łączący te elementy pozwala na swobodne przemieszczanie się między nimi. Białka Tatrzańska charakteryzuje się głównie trasami łatwymi i bardzo łatwymi o małym zróżnicowaniu wysokości, ale dostępne są również trasy średnie lub trudne. Ponadto do dyspozycji jest 5 tras biegowych. U podnóży Kotelnicy znajduje się nowoczesny obiekt Hotel Bania Thermal & Ski łączący hotel z kompleksem basenów termalnych Terma Bania. Region obfituje również w bazę gastronomiczną, noclegową, wypożyczalnie sprzętu sportowego.

Sport zimowy — artykuły polecane

Turystyka rowerowa — Determinanty popytu turystycznego — Turystyka morska — Funkcje turystyki — Konsekwencje rozwoju turystyki — Ruch turystyczny — Turystyka miejska — Turystyka biznesowa — Infrastruktura drogowa

Bibliografia

• Berbeka J. (2014), Strategiczne znaczenie ośrodków narciarskich i turystycznych dla gospodarki narodowej, Katedra Turystyki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków
• Dorocki S., Raźniak P., Obirek D. (2014), Rozwój infrastruktury narciarskiej w Polsce i na terenie Podhala w świetle badań ankietowych, Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Krasicki S. (2008), Sporty zimowe - nabór i selekcja, Wydawnictwo AWF, Kraków
• Mika M., Krzesiwo K., Krzesiwo P. (2007), Współczesne problemy rozwoju ośrodków narciarskich w Polsce - przykład Szczyrku, Prace Geograficzne Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ zeszyt 117, Kraków
• Węglarczyk J., Zientalska D. (2017), Turystyka zimowa w Polsce 2016 / 2017. Raport z badań, Departament Strategii Polskiej Organizacji Turystycznej, Warszawa
• Zieleśkiewicz W. (2002), Encyklopedia sportów zimowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Sylwia Jałowiec