Wstrząs podażowy

Wstrząs podażowy
Polecane artykuły
Hipoteza Fishera Wstrząs popytowy Inflacja Szok podażowy Efekt realnych zasobów pieniądza Deflacja Nadmierna zmiana kursu Akcelerator Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego

Wstrząs podażowy (szok cenowy) przerzuca gospodarkę na inny poziom ceny. Istota szoku cenowego, czyli nagłej zmiany ogólnego poziomu cen, wiąże się z faktem, iż zmiana jednego, ale za to bardzo istotnego składnika - kosztotwórczego, pociąga za sobą znaczącą zmianę innych komponentów konstytuujących koszty w całej gospodarce, w następstwie czego rośnie ogólny poziom kosztów, a tym samym i ceny. Przykładem takiego szoku może być nagły i wysoki wzrost cen kosztotwórczych składników: surowców energetycznych (paliw, ropy naftowej, energii elektrycznej), zbóż a także płac.

Skutki wstrząsu podażowego

Nagły i znaczący wzrost cen tzw. cenotwórczych komponentów prowadzi do tego, że bieżąca równowaga osiągana jest przy niższym niż poprzednio poziomie podaży. Wynika z tego, że szok cenowy wtrącił gospodarkę w stan recesji.

Reakcja gospodarki na taki stan jest taka, że dopóki nie zadziałają siły przeciwstawne do tych, które doprowadziły do wzrostu cen, tak długo będzie trwała recesja. A to może trwać bardzo długo. Spadkowi cen będzie sprzyjać presja bezrobocia (spadek płac), a także wdrażanie innowacji, które obniżają koszty.

W tym samum kierunku oddziałuje niemała ilość bankructw, która nasila się w tym czasie. Upadłość ogłaszają bowiem najczęściej firmy mało efektywne, a ich odejście z rynku oznacza poprawę przeciętnej produktywności. Ceny, drogą obniżki kosztów, ulegają obniżeniu, czemu towarzyszy automatyczny wzrost popytu globalnego: konsumpcji - bezpośrednio przez spadek cen dóbr konsumpcyjnych; inwestycyjnego - pośrednio przez spadek stopy procentowej. Podaż stopniowo rośnie i dzięki temu gospodarka powraca do stanu równowagi w tym samym punkcie z którego została wytrącona przez szok cenowy. Powrót do równowagi dokonał się więc kosztem recesji, której skala i czas trwania zależały od tempa spadku cen.

Bibliografia

• R. E. Hall, J. B. Taylor, Makroekonomia, PWN, Warszawa 2004, s. 229-237
• L. Próchnicki, Zrozumieć gospodarkę. Makroekonomia, Zachodnipomorska Szkoła Biznesu, Szczecin 1997, s. 385-386
• Michael Burda, Charles Wyplosz, Makroekonomia Podręcznik Europejski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2000, str 421- 414

 

Autor: Marek Iwan