Umowa ubezpieczenia

Umowa ubezpieczenia
Polecane artykuły
Umowa składu Cedent Dochodzenie roszczeń Dłużnik Regres Pełnomocnictwo Umowa użyczenia Rękojmia Zakaz konkurencji

Umowa ubezpieczenia jest regulowana przepisami kodeksu cywilnego. Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. (Kodeks cywilny, Księga trzecia, Tytuł XXVII, art. 805 § 1)

Strony umowy ubezpieczenia:

• ubezpieczyciel
• ubezpieczający

Podmioty stosunku prawnego umowy ubezpieczenia:

• ubezpieczyciel
• ubezpieczający
• ubezpieczony
• uposażony
• uprawniony/poszkodowany

Prawa i obowiązki ubezpieczyciela i ubezpieczającego

Ubezpieczyciel:

• dostarczenie ogólnych warunków ubezpieczenia
• otrzymanie ustalonej wcześniej składki
• wystawienie dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy
• poinformowanie ubezpieczającego o co najmniej 7 dniowym terminie na złożenie sprzeciwu dotyczącego umowy
• prawo żądania zmiany składki, przy zmianie prawdopodobieństwa wystąpienia wypadku
• wypłatę świadczenia

Ubezpieczający:

• obowiązek złożenia deklaracji
• obowiązek zapłaty składki
• notyfikacja
• prawo do zmiany wysokości składki, gdy zmieni się prawdopodobieństwo wypadku
• obowiązek ratowania mienia
• otrzymanie świadczenia w przypadku zajścia zdarzenia

Świadczenie

Świadczenie zakładu ubezpieczeń polega na zapłacie:

• przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku,
• przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

Zawarcie umowy

Zawarcie umowy następuje wówczas, gdy mamy co najmniej 2 strony ubezpieczenia (ubezpieczającego i zakład ubezpieczeń), które składają zgodne oświadczenie woli w kwestiach dotyczących istoty ubezpieczenia (określenie świadczenia, które spełni zakład ubezpieczeń w razie zajścia przewidzianego u umowie wypadku, oraz określenie składki ubezpieczeniowej). Umowa ubezpieczenia może zostać zawarta w trybie ofertowym, rokowaniowym lub przetargowym.

Najczęściej jednak przybiera formę trybu ofertowego gdzie: zostanie złożony wniosek przez ubezpieczonego przedstawiający skierowaną do zakładu ubezpieczeń ofertę. Zakład ubezpieczeń przyjmuje ofertę poprzez stosowne oświadczenie woli lub, jeśli takiej woli zakład ubezpieczeń nie wyraził w 15 dniu od otrzymania oferty następuje tzw. milczący akcept zakładu ubezpieczeń i oferta zostaje przyjęta.

Tryb rokowaniowy występuje wtedy, gdy strony umowy negocjują poszczególne warunki umowy.

Tryb przetargowy wychodzi z inicjatywy ubezpieczającego, który domagając się najkorzystniejszych warunków ubezpieczenia konkretnych ryzyk ogłasza przetarg. Umowa powinna mieć swoją formę pisemną, tzw. dokument ubezpieczenia, ale nie jest to uregulowane przepisami. Również umowy ubezpieczenia zawarte ustnie są ważne i rodzą pełne konsekwencje cywilno - prawne.

Umowa ubezpieczenia majątkowego

Przedmiotem umowy ubezpieczenia jest "każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu” (art. 821 kc) Np.: samochody, maszyny, sprzęty kopmuterowe, kredyty, umowa zatrudnienia, odpowiedzialność cywilna

Suma ubezpieczenia ustalona wcześniej w umowie odpowiada górnej granicy odpowiedzialności ubezpieczyciela gdy: (art. 824 § 1 kc)

• wartość przedmiotu ubezpieczenia uległa zmniejszeniu, można żądać zmniejszenia sumy ubezpieczenia i składki
• ubezpieczyciel może jednostronnie zmniejszyć sumę ubezpieczenia

Wysokość odszkodowania wypłaconego przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody (o ile wcześniej nie zostało to dopracowane w OWU - ogólnych warunkach odszkodowania).

W przypadku wystąpienia rażącego niedbalstwa odszkodowanie się nie należy, chyba że umowa bądź ogólne warunki ubezpieczenia mówią inaczej lub odszkodowanie jest zgodne z względami słuszności.

Bibliografia

• Kufel J., Siuda W. (1998). Prawo gospodarcze dla ekonomistów, SCRIPTUM, Poznań
• Kodeks cywilny z dn. 23 kwietnia 1964r. (Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93), Tytuł XXVII – art. 805-834
• Monkiewicz J. (red.) (2010). Ubezpieczenia. Podręcznik akademicki. Poltext, Warszawa
• Orlicki M. (2011). Kilka uwag o technice tworzenia ogólnych warunków ubezpieczenia. Wiadomości Ubezpieczeniowe, 75-89
• Zhu Y., Ghosh S.K., Goodwin B.K. (2008). Modeling Dependence in the Design of Whole Farm Insurance Contract. American Agricultural Economics Association Annual Meeting

Autor: Aleksandra Nikiel, Pamela Rzepka

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.