Przedsiębiorstwo międzynarodowe

Przedsiębiorstwo międzynarodowe
Polecane artykuły
Holding Konglomerat Firma rodzinna Gospodarstwo rolne Keiretsu Specjalna Strefa Ekonomiczna Korporacja międzynarodowa Joint venture Bezpośrednie inwestycje zagraniczne

Przedsiębiorstwo międzynarodowe jest to przedsiębiorstwo, które swą siedzibę ma głównie w kraju macierzystym, lecz znaczną część swoich dochodów pozyskuje z innych krajów poprzez rozszerzenie swoich struktur organizacyjnych.

Główne cechy charakteryzujące przedsiębiorstwo międzynarodowe:

• przedsiębiorstwo dokładnie wybiera kraj, w który inwestuje (gdzie ryzyko niestabilności politycznej jest małe oraz przewidywania co do przyszłego zysku są pozytywne)
• prowadzenie działalności poza granicami kraju pochodzenia
• międzynarodowy charakter

Rodzaje

Podział przedsiębiorstw międzynarodowych: (Jarczewska - Romaniuk A. 2004)

• Ze względu na zasięg działania:
  • lokalno - sąsiedzkie (pomiędzy krajem macierzystym a sąsiadującymi z nim)
  • regionalne (ograniczające się do danego regionu, np. tylko w ramach UE)
  • globalne (działające prawie we wszystkich krajach na świecie)
• Ze względu na przedmiotowy charakter prowadzonej działalności:
  • o charakterze produkcyjnym
  • o charakterze usługowym
  • o różnorodnej działalności

• Ze względu na stopień umiędzynarodowienia działalności:
  • o wysokim wskaźniku umiędzynarodowienia działalności (przedsiębiorstwa, które większą część swoich działań prowadzą w innym kraju niż macierzysty)
  • o niskim wskaźniku umiędzynarodowienia (działalność skupiona głównie w kraju macierzystym)
• Ze względu na formy własności kapitałowej:
  • o charakterze prywatnym
  • o charakterze państwowym
  • mieszane
• Ze względu na strukturę własności aktywów spółek zależnych:
  • o strukturze jednorodnej (aktywa spółki należą wyłącznie do przedsiębiorstwa macierzystego)
  • o strukturze mieszanej (tzw. joint - ventures)
• Ze względu na zróżnicowanie form prawnych zagranicznej struktury przedsiębiorstw:
  • przedsiębiorstwa, których zagraniczne jednostki zorganizowane są w formie jednostek stowarzyszonych (10 - 50% akcji lub zasobów pod kontrolą przedsiębiorstwa macierzystego
  • przedsiębiorstwa, których zagraniczne jednostki zorganizowane są w formie jednostek zależnych (ponad 50% w rękach p.macierzystego)
  • przedsiębiorstwa, których zagraniczne jednostki zorganizowane są w formie oddziałów lub filii (pod całkowitą kontrolą p.macierzystego)
  • formy mieszane
• Ze względu na strukturę organizacyjną i modele zarządzania:
  • przedsiębiorstwa, w których dominuje przedsiębiorstwo macierzyste
  • przedsiębiorstwa, w których istotna jest rola i autonomia poszczególnych filii (holding międzynarodowy)
  • przedsiębiorstwa stosujące model zintegrowanego przedsiębiorstwa międzynarodowego

Funkcje przedsiębiorstwa międzynarodowego

• funkcje ekonomiczne (rozwój gospodarczy państw i gospodarki światowej)
• funkcje społeczne (próba likwidacji różnic społecznych oraz integracja społeczeństw)
• funkcje polityczne (umacnianie pozycji państw i stabilizacja środowiska międzynarodowego)

Największe przedsiębiorstwa międzynarodowe na świecie – Global 500

"Global 500” to coroczny, najbardziej prestiżowy ranking w jakim może znaleźć się przedsiębiorstwo, publikowany przez amerykański magazyn "Fortune”, w którym znajduje się 500 największych przedsiębiorstw na świecie pod względem przychodów.

Ich przychody w sumie wyniosły w 2016 roku 27,7 bilionów dolarów. Zatrudniają one blisko w sumie 67 milionów ludzi na całym świecie, a ich placówki są zlokalizowane w 34 różnych krajach. Wszystkie przedsiębiorstwa brane pod uwagę do rankingu, muszą publikować pełne sprawozdania finansowe, które później zostają przeanalizowane przez zespół ekspertów.

Pierwsza 10 największych przedsiębiorstw międzynarodowych w rankingu 2017:

1. Walmart (485,8 mld dol.) – branża handlowa
2. State Grid (315,2 mld dol.) – branża energetyczna
3. Sinopec Group (267,5 mld dol.) – branża petrochemiczna
4. China National Petroleum (262,5 mld dol.)
5. Toyota (254,6 mld dol.) – branża motoryzacyjna
6. Volkswagen (240,2 mld dol.) - branża motoryzacyjna
7. Royal Dutch Shell (240 mld dol.) – branża petrochemiczna
8. Berkshire Hathaway (223,6 mld dol.) - holding
9. Apple (215,6 mld dol.) – branża elektroniczna
10. Exxon Mobil (205 mld dol.) – branża petrochemiczna

Walmart jest jedyną firmą, która w rankingu "Fortune" ma przychody wynoszące ponad 400 mld dolarów rocznie. Co ciekawe, najdłużej zaś na liście - zarówno amerykańskich 500. firm, jak i globalnych - utrzymuje się General Motors, które notowane było już w pierwszej edycji rankingu z 1955 roku. Obecnie znajduje się na 18. pozycji z 9,4 mld dolarów przychodów. Global 500 jest jednym z wielu publikowanych rankingów przez branżowe magazyny. W poszczególnych rankingach, brane są pod uwagę inne wytyczne.

Polskie przedsiębiorstwa w rankingu Global 500

Do światowego rankingu zakwalifikowała się tylko jedna polska firma – PKN Orlen. W 2017 roku przedsiębiorstwo to znalazło się na 454 miejscu (co oznacza spory spadek z rokiem 2016, gdzie była notowana na 353 miejscu).

• Interaktywne materiały do rankingu Global 500

Bibliografia

• Jarczewska-Romaniuk A. (2004), Przedsiębiorstwa międzynarodowe, Oficyna Wydawnicza, Bydgoszcz.
• Rosińska-Bukowska M. (2011), Najpotężniejsze korporacje współczesnego świata, Łódź.
• Ranking Global 500, Magazyn Fortune.

Autor: Natalia Obszańska, Alicja Sobczyk