Praktyka zawodowa: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
</ul> | </ul> | ||
}} | }} | ||
'''Praktyka zawodowa''' – jedna z form praktycznego wdrożenia ucznia technikum, szkoły zawodowej lub studenta w życie zawodowe związane z kierunkiem studiów lub profilem szkoły średniej. Przygotowanie do [[zawód|zawodu]] może się odbywać na terenie szkoły, uczelni, w gospodarstwie rolnym albo w miejscu organizowanym przez pracodawcę. Celem praktyki zawodowej jest zwiększenie [[wiedza|wiedzy]] i umiejętności przy podejmowanej [[praca|pracy]] przez ucznia lub studenta, które są niezbędne do wykonywania profesji<ref>"Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie praktycznej nauki zawodu" 2010, s. 1</ref><ref>"Ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce" 2018, s. 31</ref>. | '''Praktyka zawodowa''' – jedna z form praktycznego wdrożenia ucznia technikum, szkoły zawodowej lub studenta w życie zawodowe związane z kierunkiem studiów lub profilem szkoły średniej. Przygotowanie do [[zawód|zawodu]] może się odbywać na terenie szkoły, uczelni, w gospodarstwie rolnym albo w miejscu organizowanym przez pracodawcę. Celem praktyki zawodowej jest zwiększenie [[wiedza|wiedzy]] i [[umiejętności]] przy podejmowanej [[praca|pracy]] przez ucznia lub studenta, które są niezbędne do wykonywania profesji<ref>"[[Rozporządzenie]] Ministra Edukacji Narodowej w sprawie praktycznej nauki zawodu" 2010, s. 1</ref><ref>"[[Ustawa]] - [[Prawo]] o szkolnictwie wyższym i nauce" 2018, s. 31</ref>. | ||
==Cele i efekty kształcenia zawodowego== | ==Cele i efekty kształcenia zawodowego== | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
Podstawą edukacji zawodowej jest wypracowanie oczekiwanych efektów, uzyskiwane po przepracowaniu przez praktykanta wyznaczonej liczby godzin. | Podstawą edukacji zawodowej jest wypracowanie oczekiwanych efektów, uzyskiwane po przepracowaniu przez praktykanta wyznaczonej liczby godzin. | ||
'''Tematyka rezultatów nauczania dotyczy'''<ref>D. Dziewulak 2013, s. 3</ref>: | '''Tematyka rezultatów nauczania dotyczy'''<ref>D. Dziewulak 2013, s. 3</ref>: | ||
* efektów edukacji potrzebnych do każdego zawodu: [[Bezpieczeństwo i higiena pracy|BHP]], rozpoczynanie i zarządzanie działalności gospodarczej, język obcy – biznesowy, przygotowanie personalne i społeczne, struktura pracy małych grup zawodowych, | * efektów edukacji potrzebnych do każdego zawodu: [[Bezpieczeństwo i higiena pracy|BHP]], rozpoczynanie i [[zarządzanie]] działalności gospodarczej, język obcy – biznesowy, przygotowanie personalne i społeczne, struktura pracy małych grup zawodowych, | ||
* efektów edukacji potrzebnych do zawodów obejmujących podstawy nauczania pod daną dziedziną profesji lub grup profesji, | * efektów edukacji potrzebnych do zawodów obejmujących podstawy nauczania pod daną dziedziną profesji lub grup profesji, | ||
* efektów edukacji odpowiednich [[kompetencje|kwalifikacji]] w danym fachu. | * efektów edukacji odpowiednich [[kompetencje|kwalifikacji]] w danym fachu. | ||
Linia 28: | Linia 28: | ||
==Praktyka zawodowa a rynek pracy== | ==Praktyka zawodowa a rynek pracy== | ||
<google>t</google> | <google>t</google> | ||
Na [[rynek pracy|rynku pracy]] stale występuje popyt na fachowców w danym zawodzie. Takie zapotrzebowanie przyczynia się do uruchamiania nowych programów kształcenia zawodowego. Wpływ na proces edukacji zawodowej posiada w większości określony samorząd. Natomiast coraz częściej przedsiębiorstwa ingerują w praktyki zawodowe na uczelniach oraz w szkołach, finansując technologie, czy też tworząc miejsca pracy dla praktykantów. Formowanie nowych kierunków kształcenia i przekształcanie obecnych powinno opierać się na analizie przyszłych zmian na lokalnym i globalnym rynku pracy<ref>M. Samujło 2014, s. 181</ref>. | Na [[rynek pracy|rynku pracy]] stale występuje [[popyt]] na fachowców w danym zawodzie. Takie [[zapotrzebowanie]] przyczynia się do uruchamiania nowych programów kształcenia zawodowego. Wpływ na [[proces]] edukacji zawodowej posiada w większości określony samorząd. Natomiast coraz częściej przedsiębiorstwa ingerują w praktyki zawodowe na uczelniach oraz w szkołach, finansując technologie, czy też tworząc miejsca pracy dla praktykantów. Formowanie nowych kierunków kształcenia i przekształcanie obecnych powinno opierać się na analizie przyszłych zmian na lokalnym i globalnym rynku pracy<ref>M. Samujło 2014, s. 181</ref>. | ||
Do odmierzania efektywności kształcenia zawodowego uczelni służy badanie dotyczące tego jak absolwent szkoły wyższej poradził sobie na rynku pracy. Sprawdzane jest czy zatrudnienie pokrywa się z osiągniętym wykształceniem i w jakim czasie została podjęta praca<ref>A. Kuźnik 2014, s. 306</ref>. | Do odmierzania efektywności kształcenia zawodowego uczelni służy badanie dotyczące tego jak absolwent szkoły wyższej poradził sobie na rynku pracy. Sprawdzane jest czy [[zatrudnienie]] pokrywa się z osiągniętym wykształceniem i w jakim czasie została podjęta [[praca]]<ref>A. Kuźnik 2014, s. 306</ref>. | ||
Praktyka zawodowa umożliwia zastosowanie wiedzy nabytej w czasie studiowania, co powoduje zdobycie odpowiednich kwalifikacji potrzebnych w konkretnym przedsiębiorstwie. Pracodawcy spodziewają się, że absolwent szkoły wyższej po wkroczeniu na rynek pracy, oprócz posiadanego dyplomu ukończenia szkoły wyższej będzie posiadał odpowiednie umiejętności zdobyte poprzez praktykę zawodową<ref>A. Suchorab 2010, s. 115</ref>. | Praktyka zawodowa umożliwia zastosowanie wiedzy nabytej w czasie studiowania, co powoduje zdobycie odpowiednich kwalifikacji potrzebnych w konkretnym przedsiębiorstwie. Pracodawcy spodziewają się, że absolwent szkoły wyższej po wkroczeniu na [[rynek]] pracy, oprócz posiadanego dyplomu ukończenia szkoły wyższej będzie posiadał odpowiednie umiejętności zdobyte poprzez praktykę zawodową<ref>A. Suchorab 2010, s. 115</ref>. | ||
==Praktyka zawodowa a koszty przedsiębiorstwa== | ==Praktyka zawodowa a koszty przedsiębiorstwa== | ||
Zarządzanie przedsiębiorstwem wiąże się między innymi z ponoszeniem kosztów. Pracodawcy, aby zminimalizować je, podejmują działania profilaktyczne. Do zapobiegania lub zmniejszania się niektórych kosztów, przyczyniają się właśnie praktyki zawodowe. | [[Zarządzanie przedsiębiorstwem]] wiąże się między innymi z ponoszeniem kosztów. Pracodawcy, aby zminimalizować je, podejmują działania profilaktyczne. Do zapobiegania lub zmniejszania się niektórych kosztów, przyczyniają się właśnie praktyki zawodowe. | ||
'''Student lub uczeń po odbyciu praktyki podejmując się pracy w przedsiębiorstwie, w którym uczył się zawodu, przyczyni się do redukcji'''<ref>M. Szafrański 2015, s. 33</ref>: | '''Student lub uczeń po odbyciu praktyki podejmując się pracy w przedsiębiorstwie, w którym uczył się zawodu, przyczyni się do redukcji'''<ref>M. Szafrański 2015, s. 33</ref>: | ||
* kosztów rekrutacji | * kosztów rekrutacji | ||
Linia 43: | Linia 43: | ||
==Kształcenie zawodowe w rzemiośle== | ==Kształcenie zawodowe w rzemiośle== | ||
Znaczącą alternatywą edukacji zawodowej jest '''kształcenie w rzemiośle'''. Ustawa z dnia 22 marca 1989 roku reguluje zakres działalności gospodarczej nazywanej rzemiosłem. Wykonywana jest ona przez osobę fizyczną lub współwłaścicieli spółki cywilnej posiadających odpowiednie kwalifikacje (potwierdzone zaświadczeniami), dyplomy mistrza, ukończenia szkoły bądź świadectwo czeladnicze<ref>''Ustawa o rzemiośle'' 1989</ref>. | Znaczącą alternatywą edukacji zawodowej jest '''[[kształcenie]] w rzemiośle'''. Ustawa z dnia 22 marca 1989 roku reguluje [[zakres]] działalności gospodarczej nazywanej rzemiosłem. Wykonywana jest ona przez osobę fizyczną lub współwłaścicieli spółki cywilnej posiadających odpowiednie [[kwalifikacje]] (potwierdzone zaświadczeniami), dyplomy mistrza, ukończenia szkoły bądź świadectwo czeladnicze<ref>''Ustawa o rzemiośle'' 1989</ref>. | ||
Przysposobieniem uczniów w rzemiośle zajmują się rzemieślnicy, którzy posiadają przeważnie tytuł mistrza, odpowiednie kompetencje oraz wiedzę dydaktyczną. Edukacja danej profesji jest prowadzona na dwóch płaszczyznach: praktycznej (na terenie zakładu rzemieślniczego) oraz teoretycznej (w placówce dydaktycznej). | Przysposobieniem uczniów w rzemiośle zajmują się rzemieślnicy, którzy posiadają przeważnie tytuł mistrza, odpowiednie [[kompetencje]] oraz wiedzę dydaktyczną. Edukacja danej profesji jest prowadzona na dwóch płaszczyznach: praktycznej (na terenie zakładu rzemieślniczego) oraz teoretycznej (w placówce dydaktycznej). | ||
Całość kształcenia zawodu jest finalizowana poprzez egzamin czeladniczy, do którego uczeń może podejść. Po zdaniu egzaminu pozytywnie, uczeń otrzymuje świadectwo czeladnicze oraz dodatkowo dyplom mistrzowski<ref>D. Dziewulak 2013, s. 4</ref>. | Całość kształcenia zawodu jest finalizowana poprzez egzamin czeladniczy, do którego uczeń może podejść. Po zdaniu egzaminu pozytywnie, uczeń otrzymuje świadectwo czeladnicze oraz dodatkowo dyplom mistrzowski<ref>D. Dziewulak 2013, s. 4</ref>. | ||
Linia 55: | Linia 55: | ||
* Dziewulak D. (2013), [http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/9BAF4B83D07F5123C1257B5F002E884F/$file/Analiza_BAS_2013_95.pdf ''Kształcenie zawodowe w Polsce i w wybranych państwach Unii Europejskiej''], "Analizy BAS", nr 6 | * Dziewulak D. (2013), [http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/9BAF4B83D07F5123C1257B5F002E884F/$file/Analiza_BAS_2013_95.pdf ''Kształcenie zawodowe w Polsce i w wybranych państwach Unii Europejskiej''], "Analizy BAS", nr 6 | ||
* Kuźnik A. (2014), [https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/RP/article/viewFile/RP.2014.021/4770 ''Praktyki zawodowe jako źródło informacji o rynku pracy i usług z zakresu tłumaczeń prawniczych w Barcelonie''], "Rocznik Przekładoznawczy", nr 9 | * Kuźnik A. (2014), [https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/RP/article/viewFile/RP.2014.021/4770 ''Praktyki zawodowe jako źródło informacji o rynku pracy i usług z zakresu tłumaczeń prawniczych w Barcelonie''], "Rocznik Przekładoznawczy", nr 9 | ||
* Sajmuło M. (2014), [http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-5e63e7ac-2508-40a8-8a6e-d0641499e3e0 ''Kształcenie zawodowe – oczekiwania i potrzeby''], "Edukacja-Technika-Informatyka", nr 5 | * Sajmuło M. (2014), [http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-5e63e7ac-2508-40a8-8a6e-d0641499e3e0 ''Kształcenie zawodowe – oczekiwania i potrzeby''], "Edukacja-[[Technika]]-[[Informatyka]]", nr 5 | ||
* Suchorab A. (2010), [https://dspace.ukw.edu.pl/bitstream/handle/item/3330/Anna%20Suchorab%20Studenckie%20praktyki%20zawodowe%20koniecznosc%20formalna%20czy%20szansa%20na%20efektywniejsze%20funkcjonowanie%20na%20rynku%20pracy.pdf?sequence=1&isAllowed=y ''Studenckie praktyki zawodowe - konieczność formalna czy szansa na efektywniejsze funkcjonowanie na rynku pracy?''], "Szkoła - Zawód - Praca", nr 1 | * Suchorab A. (2010), [https://dspace.ukw.edu.pl/bitstream/handle/item/3330/Anna%20Suchorab%20Studenckie%20praktyki%20zawodowe%20koniecznosc%20formalna%20czy%20szansa%20na%20efektywniejsze%20funkcjonowanie%20na%20rynku%20pracy.pdf?sequence=1&isAllowed=y ''Studenckie praktyki zawodowe - konieczność formalna czy szansa na efektywniejsze funkcjonowanie na rynku pracy?''], "Szkoła - Zawód - Praca", nr 1 | ||
* Szafrański M. (2015), [https://przegladorganizacji.pl/artykul/2015/10.33141po.2015.01.05 ''Praktyki zawodowe - narzędzie zarządzania wiedzą wspomagające obniżanie kosztów w przedsiębiorstwach''], "Przegląd Organizacji", nr 1, s. 33 | * Szafrański M. (2015), [https://przegladorganizacji.pl/artykul/2015/10.33141po.2015.01.05 ''Praktyki zawodowe - narzędzie zarządzania wiedzą wspomagające obniżanie kosztów w przedsiębiorstwach''], "[[Przegląd]] Organizacji", nr 1, s. 33 | ||
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20102441626 ''Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia w sprawie praktycznej nauki zawodu''] (2010), Dz.U. nr 244 poz. 1626 | * [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20102441626 ''Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia w sprawie praktycznej nauki zawodu''] (2010), Dz.U. nr 244 poz. 1626 | ||
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19890170092 ''Ustawa o rzemiośle''] (1989), Dz.U. 1989 nr 17 poz. 92 | * [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19890170092 ''Ustawa o rzemiośle''] (1989), Dz.U. 1989 nr 17 poz. 92 |
Wersja z 03:58, 21 maj 2020
Praktyka zawodowa |
---|
Polecane artykuły |
Praktyka zawodowa – jedna z form praktycznego wdrożenia ucznia technikum, szkoły zawodowej lub studenta w życie zawodowe związane z kierunkiem studiów lub profilem szkoły średniej. Przygotowanie do zawodu może się odbywać na terenie szkoły, uczelni, w gospodarstwie rolnym albo w miejscu organizowanym przez pracodawcę. Celem praktyki zawodowej jest zwiększenie wiedzy i umiejętności przy podejmowanej pracy przez ucznia lub studenta, które są niezbędne do wykonywania profesji[1][2].
Cele i efekty kształcenia zawodowego
Aby przysposobić ucznia lub studenta do życia zawodowego, konieczne jest osiągnięcie przez niego określonych celów[3]:
- wiedzy z zakresu danej specjalności, którą opanuje w ramach praktyki zawodu,
- umiejętności potrzebnych do realizowania zawodu w przyszłości.
Podstawą edukacji zawodowej jest wypracowanie oczekiwanych efektów, uzyskiwane po przepracowaniu przez praktykanta wyznaczonej liczby godzin. Tematyka rezultatów nauczania dotyczy[4]:
- efektów edukacji potrzebnych do każdego zawodu: BHP, rozpoczynanie i zarządzanie działalności gospodarczej, język obcy – biznesowy, przygotowanie personalne i społeczne, struktura pracy małych grup zawodowych,
- efektów edukacji potrzebnych do zawodów obejmujących podstawy nauczania pod daną dziedziną profesji lub grup profesji,
- efektów edukacji odpowiednich kwalifikacji w danym fachu.
Praktyka zawodowa a rynek pracy
Na rynku pracy stale występuje popyt na fachowców w danym zawodzie. Takie zapotrzebowanie przyczynia się do uruchamiania nowych programów kształcenia zawodowego. Wpływ na proces edukacji zawodowej posiada w większości określony samorząd. Natomiast coraz częściej przedsiębiorstwa ingerują w praktyki zawodowe na uczelniach oraz w szkołach, finansując technologie, czy też tworząc miejsca pracy dla praktykantów. Formowanie nowych kierunków kształcenia i przekształcanie obecnych powinno opierać się na analizie przyszłych zmian na lokalnym i globalnym rynku pracy[5].
Do odmierzania efektywności kształcenia zawodowego uczelni służy badanie dotyczące tego jak absolwent szkoły wyższej poradził sobie na rynku pracy. Sprawdzane jest czy zatrudnienie pokrywa się z osiągniętym wykształceniem i w jakim czasie została podjęta praca[6].
Praktyka zawodowa umożliwia zastosowanie wiedzy nabytej w czasie studiowania, co powoduje zdobycie odpowiednich kwalifikacji potrzebnych w konkretnym przedsiębiorstwie. Pracodawcy spodziewają się, że absolwent szkoły wyższej po wkroczeniu na rynek pracy, oprócz posiadanego dyplomu ukończenia szkoły wyższej będzie posiadał odpowiednie umiejętności zdobyte poprzez praktykę zawodową[7].
Praktyka zawodowa a koszty przedsiębiorstwa
Zarządzanie przedsiębiorstwem wiąże się między innymi z ponoszeniem kosztów. Pracodawcy, aby zminimalizować je, podejmują działania profilaktyczne. Do zapobiegania lub zmniejszania się niektórych kosztów, przyczyniają się właśnie praktyki zawodowe. Student lub uczeń po odbyciu praktyki podejmując się pracy w przedsiębiorstwie, w którym uczył się zawodu, przyczyni się do redukcji[8]:
- kosztów rekrutacji
- kosztów szkolenia i aklimatyzacji na stanowisku pracy,
- kosztów związanych z kształtowaniem się stosunków z potencjalnymi pracownikami,
- kosztów związanych z wizerunkiem firmy (zatrudnianie absolwentów szkół jako promowanie odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstwa).
Kształcenie zawodowe w rzemiośle
Znaczącą alternatywą edukacji zawodowej jest kształcenie w rzemiośle. Ustawa z dnia 22 marca 1989 roku reguluje zakres działalności gospodarczej nazywanej rzemiosłem. Wykonywana jest ona przez osobę fizyczną lub współwłaścicieli spółki cywilnej posiadających odpowiednie kwalifikacje (potwierdzone zaświadczeniami), dyplomy mistrza, ukończenia szkoły bądź świadectwo czeladnicze[9].
Przysposobieniem uczniów w rzemiośle zajmują się rzemieślnicy, którzy posiadają przeważnie tytuł mistrza, odpowiednie kompetencje oraz wiedzę dydaktyczną. Edukacja danej profesji jest prowadzona na dwóch płaszczyznach: praktycznej (na terenie zakładu rzemieślniczego) oraz teoretycznej (w placówce dydaktycznej).
Całość kształcenia zawodu jest finalizowana poprzez egzamin czeladniczy, do którego uczeń może podejść. Po zdaniu egzaminu pozytywnie, uczeń otrzymuje świadectwo czeladnicze oraz dodatkowo dyplom mistrzowski[10].
Przypisy
- ↑ "Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie praktycznej nauki zawodu" 2010, s. 1
- ↑ "Ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce" 2018, s. 31
- ↑ D. Dziewulak 2013, s. 1
- ↑ D. Dziewulak 2013, s. 3
- ↑ M. Samujło 2014, s. 181
- ↑ A. Kuźnik 2014, s. 306
- ↑ A. Suchorab 2010, s. 115
- ↑ M. Szafrański 2015, s. 33
- ↑ Ustawa o rzemiośle 1989
- ↑ D. Dziewulak 2013, s. 4
Bibliografia
- Dziewulak D. (2013), Kształcenie zawodowe w Polsce i w wybranych państwach Unii Europejskiej, "Analizy BAS", nr 6
- Kuźnik A. (2014), Praktyki zawodowe jako źródło informacji o rynku pracy i usług z zakresu tłumaczeń prawniczych w Barcelonie, "Rocznik Przekładoznawczy", nr 9
- Sajmuło M. (2014), Kształcenie zawodowe – oczekiwania i potrzeby, "Edukacja-Technika-Informatyka", nr 5
- Suchorab A. (2010), Studenckie praktyki zawodowe - konieczność formalna czy szansa na efektywniejsze funkcjonowanie na rynku pracy?, "Szkoła - Zawód - Praca", nr 1
- Szafrański M. (2015), Praktyki zawodowe - narzędzie zarządzania wiedzą wspomagające obniżanie kosztów w przedsiębiorstwach, "Przegląd Organizacji", nr 1, s. 33
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia w sprawie praktycznej nauki zawodu (2010), Dz.U. nr 244 poz. 1626
- Ustawa o rzemiośle (1989), Dz.U. 1989 nr 17 poz. 92
- Ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (2018), Dz.U. 2018 poz. 1668
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
Autor: Tomasz Sowiński