Car-sharing

Car-sharing - jest to innowacyjny system, który opiera się na korzystaniu z samochodów, będących własnością innych podmiotów takich jak: firma prywatna, miasto, grupa osób, czy też instytucja. Polega on na korzystaniu z samochodu, w ramach uzyskanego dostępu, przez określony czas, liczony najczęściej w minutach lub godzinach. W związku z takim rozwiązaniem, koszty stałe takie jak amortyzacja czy ubezpieczenie pojazdu, są dzielone między użytkowników danego samochodu. Eksploatator systemu odbiera pojazd ze specjalne przygotowanych do tego parkingów, po czym zwraca go z powrotem na parking, niekoniecznie ten sam, na którym odbierał samochód (Ł. Franek i in., 2014; A. Rudnicki i in., 2010).

"Car-sharing to zorganizowane, współdzielone użytkowanie pojazdów samochodowych" (Tamas Dombi, 2018).

Car-sharing w Polsce i na świecie

Najciekawsze dane dotyczące funkcjonowania systemu: (Instytut Keralla Research, 2017)

• usługi car-sharingu świadczy w Polsce 8 podmiotów, które mają do zaoferowania prawie 1000 samochodów,
• w 2015 roku na całym świecie z usługi korzystało ponad 7 milionów użytkowników, do 2025 roku liczna ta, według szacunków, ma wzrosnąć do ponad 36 milionów,
• Niemcy są największym europejskim rynkiem usługi car-sharing, jest tam prawie 2 miliony użytkowników systemu,
• najwięksi na świecie operatorzy systemu to: Autolib, City Car Club, Greenwheels, Stadtmobil.

Car-sharing, a wypożyczalnie samochodów

Podstawowe różnice pomiędzy systemem car-sharingu, a tradycyjnymi wypożyczalniami samochodów:

• "System car-sharing nie jest ograniczony godzinami pracy,
• Rezerwacja, odbiór i zwrot pojazdu są samoobsługowe,
• Pojazdy mogą być wypożyczane na określony czas, ale opłata uiszczana jest, w przeciwieństwie do tradycyjnych wypożyczalni, nie tylko za liczbę dób, ale za liczbę godzin użytkowania, a w przypadku niektórych operatorów, nawet minut,
• Klienci systemu muszą być jego członkami, zarejestrowanymi i dopuszczonymi do użytkowania systemu (ustalone są odpowiednie wymogi m.in. w zakresie posiadania prawa jazdy oraz mechanizmy płatności),
• Punkty odbioru/zwrotu pojazdów zlokalizowane są w obszarze działania systemu, często z dobrym dostępem do usług transportu publicznego,
• Ubezpieczenie jest wliczone w cenę usługi,
• Koszty paliwa są zazwyczaj wliczone w cenę usługi" (Ł. Franek i in., 2014).

Charakterystyka usługi car-sharingu dla klientów indywidualnych

Zasady korzystania z usługi car-sharing: (Instytut Keralla Research, 2017)

• korzystanie z usługi jest dozwolone od 18 lub 21 lat,
• konieczne jest posiadanie karty płatniczej oraz ważnego prawa jazdy,
• rezerwacja dokonywana jest poprzez dedykowaną aplikację, stronę internetową lub biuro obsługi,
• aplikacja lub karta użytkownika jest potrzebna do otwarcia samochodu,
• opłaty pobierane są za minuty jazdy, konieczne jest uiszczenie opłaty aktywacyjnej,
• zmiana rezerwacji podlega opłacie,
• wyposażenie dodatkowe takie jak fotelik czy bagażnik dachowy podlegają dodatkowej opłacie zgodnej z cennikiem,
• palenie w pojeździe jest zabronione, użytkownik może poruszać się tylko po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• samochód może zostać oddany w wyznaczonej strefie w każdym miejscu, a opłata ściągana jest bezpośrednio z karty płatniczej wskazanej przy rejestracji.

Organizacja systemu car-sharing

W związku z tym, iż car-sharing rozwijany był na całym świecie, wyróżniamy trzy podstawowe modele jego organizacji:

• "Nastawiony na zysk (for-profit) - system uruchamiany i obsługiwany jest przez prywatne podmioty działające komercyjnie. Podmiotami mogą być przedsiębiorstwa działające jedynie, jako operatorzy systemu car-sharing (np. Zipcar, StattAuto, GoGet), producenci samochodów (np. BMW, Peugeot, Daimler) lub też wypożyczalnie samochodów oferujące car-sharing, jako dodatkową usługę (np. Hertz, WeCar),
• Nie nastawiony na zysk (non-profit) - system zwykle uruchamiany jest przez lokalne organizacje lub podmioty sektora publicznego np. urzędy miast lub agencje transportowe, dla spełnienia celów społecznych związanych z dostarczaniem alternatywy dla użytkowania samochodu prywatnego i wpływaniem na zamianę zachowań komunikacyjnych,
• Spółdzielczy - system jest zarządzany przez członków, którzy przyłączają się do przedsięwzięcia wykupując udziały w organizacji" (Ł. Franek i in., 2014).

Korzyści wynikające z funkcjonowania systemu car-sharing

Do podstawowych korzyści zaliczamy: (K. Nosal, 2014)

• do korzystania z samochody nie jest konieczne jego posiadanie,
• wielu użytkowników partycypuje w kosztach stałych utrzymania samochodu,
• ograniczenie emisji zanieczyszczeń - bardzo często auta te są hybrydowe.

Car-sharing — artykuły polecane

Krajowa Izba Rozliczeniowa — Turystyka medyczna — B2B — SaaS — Franczyzodawca — Car-pooling — Handel elektroniczny — Extranet — Usługa kurierska

Bibliografia

• Dombi T. (2018), Carsharing - Alternatywa dla posiadania samochodu
• Nosal K. (2014), Stan rozwoju systemów carsharing w Polsce, CARSHARING - Warsztaty Sieci CIVITET POLSKA
• Rudnicki A. (red.) (2010), Innowacje na rzecz zrównoważonego transportu miejskiego, PiT Kraków, Kraków
• Franek Ł. (red.) (2014), Carsharing w Warszawie, Studium Koncepcyjne

Autor: Dawid Rapacz