Konceptualizacja

Konceptualizacja, (ang. case conceptualization lub case formulation) to proces obejmujący przetwarzanie gromadzonej wiedzy o przebiegach procesów organizacyjnych w pojęcia, definicje i określenia, wykorzystywane następnie do celów identyfikacyjnych i diagnostycznych. Konceptualizacja sprowadza się do precyzyjnego określenia języka, którym kierownictwo organizacji będzie posługiwać się w kontaktach z pracownikami oraz interesariuszami organizacji. W języku polskim, częściej można doszukać się się określenia konceptualizacji jako opracowania lub określenia przypadku. Konceptualizacja wymaga napisania jasnych, zwięzłych definicji dla naszych kluczowych koncepcji. W tym wczesnym etapie konceptualizacji burza mózgów na temat obrazów. Ale to dopiero pierwszy krok. Nie musi to koniecznie oznaczać, że koncepcja pojęcia została wyjaśniona przeszłość chce nam dać wyobrażenie o tym, w jaki sposób nasze konceptualizacje są porównywalne z tymi, które dominują. Zrozumienie wcześniejszych definicji kluczowych koncepcji pozwala zatem zdecydować, czy zamierza się kwestionować te konceptualizacje, czy też polegać na nich w projekcie.

Konceptualizacja - określana również jako faza inicjacji, oznacza punkt rozpoczęcia dla projektu lub pomysłu. Aby rozpocząć konceptualizację, jej strategiczne zapotrzebowanie musi być zaaprobowane przez kierownika projektu.

TL;DR

Konceptualizacja to proces przetwarzania wiedzy w pojęcia i definicje, używane w organizacji. W konceptualizacji ważne jest pisanie jasnych definicji kluczowych koncepcji. Konceptualizacja projektu to wstępny proces projektowania. Istnieją trzy podstawowe fazy przygotowania koncepcji projektu: konceptualizacja projektu, analiza ryzyka i planowanie finansowe. Mapowanie koncepcji jest innym sposobem gromadzenia wiedzy. Jest szczególnie przydatne dla grup projektowych. Konceptualizacja jest istotna w badaniach społecznych i formułowaniu projektów.

Głowne zagadnienia i pytania w procesie konceptualizacji

Do głównych pytań, które okażą się przydatne podczas konceptualizacji zaliczyć można:

• Jaki występuje problem? Co już wiadomo?
  
• Czy rozpoczęcie tego projektu, przyczyni się do rozwiązania tego problemu?
  
• Jaki jest cel projektu?
  
• Czy posiadane zasoby są wystarczające aby projekt otworzyć?
  

Konceptualizacja projektu to wstępny proces projektowania projektu, który prowadzi do powstania dokumentu koncepcyjnego projektu. Koncepcja projektu jest bardzo istotna, ponieważ zabezpiecza interesy potencjalnych współpracowników.

3 podstawowe fazy w przygotowaniu koncepcji projektu

Do przygotowania koncepcji projektu, można zaliczyć 3 podstawowe fazy, obejmujące konkretne kroki do wykonania:

Konceptualizacja projektu

• Przygotowanie analizy sytuacji
  
• Przygotowanie analizy interesariuszy i zaangażowanie interesariuszy
  
• Opracowanie teorii zmiany (analiza problemu i zaproponowanie logiki interwencji w odniesieniu do zamierzonych rezultatów i środki)
  
• Przygotowanie dokumentu koncepcyjnego projektu
  

Analiza ryzyka

• Sprawdzenie koncepcję projektu pod kątem zabezpieczeń środowiskowych i społecznych
  
• Kontrola ryzyka w sektorze prywatnym (jeśli dotyczy)
  
• Sprawdzenie potencjalnych partnerów pod kątem ryzyka
  

Planowanie finansowe

• Przygotowanie orientacyjnego budżetu
  
• Przygotowanie kosztorysu - analiza korzyści (jeśli dotyczy)
  

Wycena, zatwierdzenie i kontrakt

Mapowanie koncepcji

Opisując pojęcie konceptualizacji, warto także wspomnieć o mapach koncepcji. Jest to inny sposób na gromadzenie i identyfikacji zdobytej do tej pory wiedzy. Polega ona na opisaniu oraz identyfikacji danego tematu w formie obrazkowej. Obecnie wymienić można kilka różnych rodzajów metod, które obecnie mają nazwy takie jak "mapowanie koncepcji", "mapowanie mentalne" lub "wiązanie pojęć". Mapy koncpecji jest jednak procesem grupowym, wykorzystywany w momencie kiedy zespoły projektowe czy grupy interesariuszy współpracują ze sobą. Sam mechanizm działania wydaje się być prosty, ponieważ:

• wykorzystuje ułatwione, ustrukturyzowane podejście
• etapy realizowane są przez przeszkolonego facylitatora
• rdzeń mapowania pojęć składa się z kilku najnowocześniejszych wielowymiarowych metod statystycznych, które analizują dane wejściowe od wszystkich osób i dają zbiorczy produkt grupowy
• metoda wymaga użycia wyspecjalizowanych programów komputerowych, które mogą obsługiwać dane z tego typu procesów i przeprowadzać prawidłowe procedury analizy i mapowania

Chociaż mapowanie pomysłów jest metodą ogólną, jest szczególnie użyteczne w pomaganiu badaczom społecznym i zespołom badawczym w opracowywaniu i przedstawianiu pomysłów na badania. Jest to szczególnie cenne, gdy naukowcy chcą zaangażować odpowiednie grupy zainteresowanych stron w proces tworzenia projektu badawczego. Mimo, iż proces ten jest wykorzystywany do wielu celów - planowania strategicznego, opracowywania produktu, analizy rynku, podejmowania decyzji, opracowywania pomiarów - koncentruje się na jego potencjale pomagania badaczom w formułowaniu ich projektów.

Podsumowując pojęcie konceptualizacji, można posłużyć się cytatem R. Wójcickiego, który twierdzi, że aby uczynić przedmiotem badania jakiekolwiek zdarzenie czy jakikolwiek stan rzeczy, należy obiekt badań poddać określonej konceptualizacji, tj. zdecydowań się na wybór aparatu pojęciowego, za pomocą którego obiekt ten będzie opisywany. Konceptualizacja nie jest jednak zabiegiem całkowicie poznawczo neutralnym(Wójcicki R., Wykłady z metodologii nauk. PWN, Warszawa 1982)

Konceptualizacja — artykuły polecane

DMAIC — Zasada sukcesywności — Cykl Deminga — Wdrożenie — Ewaluacja projektu — Diagram procesu — Analiza interesariuszy w zarządzaniu projektami — Analiza danych — Planowanie

Bibliografia

• Haber A. (2007), Ewaluacja ex-post. Teoria i praktyka badawcza, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa
• Strona internetowa: Concept mapping, Research Methods Knowledge Base
• Strona internetowa: Conceptualizing, Research Methods Knowledge Base
• Strona internetowa: What is the professional services project life-cycle, Mavenlink
• Wójcicki R. (1982), Wykłady z metodologii nauk, PWN, Warszawa

Autor: Anna Węgrzyn