Zagospodarowanie przestrzenne: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Dodanie TL;DR) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Zagospodarowanie przestrzenne''' - wszelkie działania, zgodne z ustawą, które skutkują [[podejmowanie decyzji|podjęciem decyzji]] o kształtowaniu powierzchni, czyli o sposobie jej [[zarządzanie|zarządzania]] i przeznaczenia<ref> Skrenty Ż. (2010) ''Podstawowe [[zasady planowania]] przestrzennego - istota i [[cele]] ustanowienia'' PWSZ IPiA STUDIA LUBUSKIE Tom VII Sulechów </ref> | |||
'''Zagospodarowanie przestrzenne''' | |||
==TL;DR== | ==TL;DR== | ||
| Linia 20: | Linia 5: | ||
==Geneza i system źródeł prawa zagospodarowania przestrzennego== | ==Geneza i system źródeł prawa zagospodarowania przestrzennego== | ||
Koncepcja zagospodarowania przestrzennego ma długą historię. Silny wpływ powyższego zjawiska, można zobaczyć już '''w okresie międzywojennym''', kiedy wystąpiła [[potrzeba]] pokonania barier [[rozwój gospodarczy|rozwoju gospodarczego]] kraju, który był wtedy podzielony między trzy zabory. Działania, prowadzące do założonego celu to [[standaryzacja]] systemu drogowego i kolejowego, zapewnienie jego spójności. | Koncepcja zagospodarowania przestrzennego ma długą historię. Silny wpływ powyższego zjawiska, można zobaczyć już '''w okresie międzywojennym''', kiedy wystąpiła [[potrzeba]] pokonania barier [[rozwój gospodarczy|rozwoju gospodarczego]] kraju, który był wtedy podzielony między trzy zabory. Działania, prowadzące do założonego celu to [[standaryzacja]] systemu drogowego i kolejowego, zapewnienie jego spójności. | ||
W '''1928''' r. wydano przepisy w formie Rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej ''O prawie budowlanym i zabudowie osiedli''. Główną przesłanką tego [[rozporządzenie|rozporządzenia]] było zobligowanie do wykonywania ogólnych i szczegółowych planów zabudowy osiedli i miast. | W '''1928''' r. wydano przepisy w formie Rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej ''O prawie budowlanym i zabudowie osiedli''. Główną przesłanką tego [[rozporządzenie|rozporządzenia]] było zobligowanie do wykonywania ogólnych i szczegółowych planów zabudowy osiedli i miast. | ||
W '''1946''' r. pierwowzór systemu zagospodarowania przestrzennego uległ zmianie. Zasady planowania przestrzennego dostosowano do ustroju, zapewniono o koncentracji kompetencji i decyzji planistycznych oraz przyjęto interes państwa jako nadrzędny względem interesu obywateli. Powyższe postanowienia zostały zawarte w ''Dekrecie o planowanym zagospodarowaniu przestrzennym kraju''. | W '''1946''' r. pierwowzór systemu zagospodarowania przestrzennego uległ zmianie. Zasady planowania przestrzennego dostosowano do ustroju, zapewniono o koncentracji kompetencji i decyzji planistycznych oraz przyjęto interes państwa jako nadrzędny względem interesu obywateli. Powyższe postanowienia zostały zawarte w ''Dekrecie o planowanym zagospodarowaniu przestrzennym kraju''. | ||
Jednak po próbach znalezienia nowych rozwiązań w '''1961'''r. przyjęto ustawę ''O planowaniu przestrzennym''. Wtedy tez zagospodarowanie przestrzenne stało się składową systemu [[gospodarka planowa|gospodarki planowej]]. | Jednak po próbach znalezienia nowych rozwiązań w '''1961'''r. przyjęto ustawę ''O planowaniu przestrzennym''. Wtedy tez zagospodarowanie przestrzenne stało się składową systemu [[gospodarka planowa|gospodarki planowej]]. | ||
W '''1974'''r. przyjęto, istotne dla zagospodarowania przestrzennego ''[[Prawo]] budowlane''. Zawarto w nim szczegóły dotyczące ogólnych przepisów zagospodarowania terenu | W '''1974'''r. przyjęto, istotne dla zagospodarowania przestrzennego ''[[Prawo]] budowlane''. Zawarto w nim szczegóły dotyczące ogólnych przepisów zagospodarowania terenu<ref> Gaczek W. (2003) ''[[Zarządzanie]] w gospodarce przestrzennej'' Bydgoszcz-Poznań Oficyna Wydawnicza Branta s. 76</ref> | ||
Obecnie, podstawowym aktem prawnym dotyczącym zagospodarowania przestrzennego jest ''[[Ustawa]] z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. '' | Obecnie, podstawowym aktem prawnym dotyczącym zagospodarowania przestrzennego jest ''[[Ustawa]] z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. '' | ||
<google>n</google> | |||
==Zasady zagospodarowania przestrzennego== | ==Zasady zagospodarowania przestrzennego== | ||
# '''[[Zasada]] zbilansowanego rozwoju''' | # '''[[Zasada]] zbilansowanego rozwoju''' - polega na zachowaniu [[bilans|bilansu]] między [[kapitał|kapitałem ekonomicznym]], przyrodniczym oraz ludzkim, w celu permanentnej poprawy [[jakość|jakości]] życia dla obecnych pokoleń, a także ich potomków. | ||
# '''Zasada ochrony cennych wartości''' | # '''Zasada ochrony cennych wartości''' - do tej grupy możemy zaliczyć: zabytki, [[walory]] przyrodnicze, ekonomiczne, prawa własności, walory krajobrazowe oraz dziedzictwa kultury. | ||
# '''Zasada samodzielności planistycznej''' | # '''Zasada samodzielności planistycznej''' - podkreśla samodzielność danej jednostki przy wykonywaniu zadań planistycznych. | ||
# '''Zasada bezpieczeństwa interesu prawnego jednostek, które są powiązane z ustaleniami planistycznymi''' | # '''Zasada bezpieczeństwa interesu prawnego jednostek, które są powiązane z ustaleniami planistycznymi''' - [[właściciel]] nie ma prawa naruszać cudzego interesu prawnego przy zagospodarowaniu terenu. | ||
# '''Zasada administrowania planistycznego gminy''' - polega na przyjmowaniu planów zagospodarowania, które ewoluuje i zostaje prawem lokalnym. Działania są wykonywane przez gminę, przy jednoczesnym wykorzystaniu uprawnień władczych. | # '''Zasada administrowania planistycznego gminy''' - polega na przyjmowaniu planów zagospodarowania, które ewoluuje i zostaje prawem lokalnym. Działania są wykonywane przez gminę, przy jednoczesnym wykorzystaniu uprawnień władczych. | ||
# '''Zasada zgodności systemu planistycznego''' | # '''Zasada zgodności systemu planistycznego''' - charakteryzuje się tym, że organy na każdym poziomie (krajowym, wojewódzkim, gminnym) mają do spełnienia określone funkcje. | ||
# '''Zasada uspołeczniania planowania''' | # '''Zasada uspołeczniania planowania''' - bazuje na przydzieleniu na każdym stopniu procesu planowania relatywnego udziału społecznego<ref> Gaczek W. (2003) ''Zarządzanie w gospodarce przestrzennej'' Bydgoszcz-Poznań Oficyna Wydawnicza Branta s. 81</ref> | ||
==Organy reprezentatywne w sprawach zagospodarowania przestrzennego== | ==Organy reprezentatywne w sprawach zagospodarowania przestrzennego== | ||
* organy na poziomie krajowym | * organy na poziomie krajowym | ||
Jeżeli chodzi o skalę krajową to mamy do czynienia wyłącznie z '''organami rządowymi'''. Do ich zadań należą m.in.: | Jeżeli chodzi o skalę krajową to mamy do czynienia wyłącznie z '''organami rządowymi'''. Do ich zadań należą m.in.: | ||
**przygotowanie dokumentów definiujących społeczne i gospodarcze cele rozwoju kraju | ** przygotowanie dokumentów definiujących społeczne i gospodarcze cele rozwoju kraju | ||
**formowanie i realizacja polityki przestrzennej kraju | ** formowanie i realizacja polityki przestrzennej kraju | ||
**sporządzanie i badanie raportów dotyczących zagospodarowania przestrzennego kraju. | ** sporządzanie i badanie raportów dotyczących zagospodarowania przestrzennego kraju. | ||
'''Rządowe Centrum Studiów Strategicznych''' jest odpowiedzialne za sporządzenie koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju <ref> Kozłowski S. (2005) ''Vademecum gospodarki przestrzennej'' Kraków Instytut Rozwoju Miast s. 21</ref> | '''Rządowe Centrum Studiów Strategicznych''' jest odpowiedzialne za sporządzenie koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju <ref> Kozłowski S. (2005) ''Vademecum gospodarki przestrzennej'' Kraków Instytut Rozwoju Miast s. 21</ref> | ||
* organy na poziomie województwa | * organy na poziomie województwa | ||
W województwie tymi są to '''organy samorządowe''' (marszałek województwa) oraz rządowe ([[wojewoda]]). | W województwie tymi są to '''organy samorządowe''' (marszałek województwa) oraz rządowe ([[wojewoda]]). | ||
'''Samorząd województwa''' ma za [[zadanie]] formułowanie i [[działanie]] zgodnie z polityką przestrzenną, wydawanie decyzji dotyczących planów zagospodarowania przestrzennego. | '''Samorząd województwa''' ma za [[zadanie]] formułowanie i [[działanie]] zgodnie z polityką przestrzenną, wydawanie decyzji dotyczących planów zagospodarowania przestrzennego. | ||
W tym przypadku organy samorządowe odpowiadają za kontrolę i [[nadzór]] nad zgodnością danego planu z przepisami prawnymi | W tym przypadku organy samorządowe odpowiadają za kontrolę i [[nadzór]] nad zgodnością danego planu z przepisami prawnymi<ref> Kozłowski S. (2005) ''Vademecum gospodarki przestrzennej'' Kraków Instytut Rozwoju Miast s. 23</ref> | ||
* organy na poziomie gminy | * organy na poziomie gminy | ||
W gminie funkcjonują tylko '''organy samorządowe''' w zakresie gospodarowania przestrzenią. <ref> Kozłowski S. (2005) ''Vademecum gospodarki przestrzennej'' Kraków Instytut Rozwoju Miast s. 24</ref> | W gminie funkcjonują tylko '''organy samorządowe''' w zakresie gospodarowania przestrzenią. <ref> Kozłowski S. (2005) ''Vademecum gospodarki przestrzennej'' Kraków Instytut Rozwoju Miast s. 24</ref> | ||
==Wzorce gospodarowania przestrzenią== | ==Wzorce gospodarowania przestrzenią== | ||
*'''Łupieżca''' | * '''Łupieżca''' - postawa wyrażająca silną chęć maksymalnego spożytkowania dostępnych terenów. Łupieżcze gospodarowanie charakteryzuje się osiąganiem założonych celów w jak najszybszym czasie, nadrzędnością własnego interesu ponad interes innych, domaganiem się o bezzwłoczną nagrodę. | ||
*'''Dobry pasterz''' | * '''Dobry pasterz''' - postawa kontrastująca z łupieżcą. Charakteryzuje się gospodarowaniem w dalszej perspektywie, po ówczesnym zaplanowaniu, a także przy jednoczesnym badaniu zmian w otoczeniu i przewidywaniem przyszłości. | ||
*'''Aktualny administrator''' | * '''Aktualny administrator''' - postawa, która nastawiona jest na gospodarowaniu zgodnie ze swoimi uprawnieniami. Powyższe nastawienie uwzględnia działania zgodne z procedurami, nawet wtedy, gdy dana jednostka ma inne odczucia odnośnie prawidłowości postępowania<ref> Karwińska A. (2008) ''[[Gospodarka]] przestrzenna. Uwarunkowania społeczno-kulturowe'' Warszawa PWN s. 49 </ref> | ||
==System GIS== | ==System GIS== | ||
GIS (''ang. Geographical Information Systems'') to [[system]] informacji, którego zadaniami są przechowywanie, gromadzenie danych dotyczących powierzchni Ziemi, w odpowiednich odwzorowaniach. Jest to '''podstawowe narzędzie''' przy zagospodarowaniu przestrzennym | GIS (''ang. Geographical Information Systems'') to [[system]] informacji, którego zadaniami są przechowywanie, gromadzenie danych dotyczących powierzchni Ziemi, w odpowiednich odwzorowaniach. Jest to '''podstawowe narzędzie''' przy zagospodarowaniu przestrzennym<ref> Siemianowski L. (2016) ''Zastosowanie systemów GIS we wspomaganiu procesów planowania i zarządzania'' Problemy Nauk Stosowanych T.4 s. 41-54 </ref> | ||
==Problemy zagospodarowania przestrzennego== | ==Problemy zagospodarowania przestrzennego== | ||
* '''[[zakres]] działań''' | * '''[[zakres]] działań''' | ||
W dzisiejszych czasach w Polsce [[planowanie]] przestrzenne występuje pod postacią działań, które zamiast zmierzać do osiągnięcia zadowolenia całej społeczności poprzez kształtowanie obszaru, zmierzają do zaspokojenia potrzeb pojedynczych jednostek. | W dzisiejszych czasach w Polsce [[planowanie]] przestrzenne występuje pod postacią działań, które zamiast zmierzać do osiągnięcia zadowolenia całej społeczności poprzez kształtowanie obszaru, zmierzają do zaspokojenia potrzeb pojedynczych jednostek. | ||
*'''brak kompetencji organów odpowiadających za wydawanie opinii oraz zatwierdzających [[plan]].''' | * '''brak kompetencji organów odpowiadających za wydawanie opinii oraz zatwierdzających [[plan]].''' | ||
Kolejnym aspektem jest brak kompetencji organów ds. zagospodarowaniem przestrzennym zajmujących się wydawaniem opinii. Dotyczy to przede wszystkim obiegu dokumentów, które dotyczą danych projektów. | Kolejnym aspektem jest brak kompetencji organów ds. zagospodarowaniem przestrzennym zajmujących się wydawaniem opinii. Dotyczy to przede wszystkim obiegu dokumentów, które dotyczą danych projektów. | ||
*'''tereny zielone''' | * '''tereny zielone''' | ||
Należy także zwrócić uwagę na zagospodarowanie terenów zieleni. Planowanie dotyczące terenów zieleni są najczęściej mniej istotne niż zagospodarowanie innych składowych planu. Widnieje wyraźna dysproporcja pomiędzy terenami zielonymi, a pozostałymi składnikami planu, które wykorzystywane są pod tereny usługowe. | Należy także zwrócić uwagę na zagospodarowanie terenów zieleni. Planowanie dotyczące terenów zieleni są najczęściej mniej istotne niż zagospodarowanie innych składowych planu. Widnieje wyraźna dysproporcja pomiędzy terenami zielonymi, a pozostałymi składnikami planu, które wykorzystywane są pod tereny usługowe. | ||
*'''ściśle określony zakres zagospodarowania przestrzennego''' | * '''ściśle określony zakres zagospodarowania przestrzennego''' | ||
W planie wymagane jest spełnianie określonych wytycznych oraz parametrów, nawet wtedy gdy nie występują, niezależnie od charakteru obejmowanej przestrzeni | W planie wymagane jest spełnianie określonych wytycznych oraz parametrów, nawet wtedy gdy nie występują, niezależnie od charakteru obejmowanej przestrzeni<ref> Andrzejewska A. (2013) ''Planowanie przestrzenne - teoria a praktyka'' Space&Form nr 20 s. 206 </ref> | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Marketing terytorialny]]}} — {{i5link|a=[[Środowisko przyrodnicze]]}} — {{i5link|a=[[Gospodarka przestrzenna]]}} — {{i5link|a=[[Agenda 21]]}} — {{i5link|a=[[Instytucja kulturalna]]}} — {{i5link|a=[[Administracja samorządowa]]}} — {{i5link|a=[[Polityka turystyczna]]}} — {{i5link|a=[[Polityka bezpieczeństwa informacji]]}} — {{i5link|a=[[Decentralizacja]]}} }} | |||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
<references/> | <references /> | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Andrzejewska A. (2013) ''Planowanie przestrzenne | <noautolinks> | ||
* Gaczek W. (2003) ''Zarządzanie w gospodarce przestrzennej'' Bydgoszcz-Poznań Oficyna Wydawnicza Branta | * Andrzejewska A. (2013), ''Planowanie przestrzenne - teoria a praktyka'', Space&Form nr 20 | ||
* Karwińska A. (2008) ''Gospodarka przestrzenna. Uwarunkowania społeczno-kulturowe'' Warszawa | * Gaczek W. (2003), ''Zarządzanie w gospodarce przestrzennej'', Bydgoszcz-Poznań Oficyna Wydawnicza Branta | ||
* Kolipiński B. (2014) [ | * Karwińska A. (2008), ''Gospodarka przestrzenna. Uwarunkowania społeczno-kulturowe'', PWN, Warszawa | ||
* Kowalczyk P. (2017) [ | * Kolipiński B. (2014), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-7d43db7e-c5c1-43e5-8ab3-d5fab48181f0?q=19eab6c2-7e9a-433c-9404-5b4a13021aa3 Planowanie przestrzenne w Polsce w minionym 25-leciu]'', MAZOWSZE Studia Regionalne nr 15 | ||
* Kozłowski S. (2005) ''Vademecum gospodarki przestrzennej'' | * Kowalczyk P. (2017), ''[https://bibliotekanauki.pl/articles/162438 Planowanie przestrzenne a powodzie miejskie]'', Przegląd Budowlany r.88 nr 9 s. 25-29 | ||
* Rogatka K., Środa-Murawska S. (2015) [ | * Kozłowski S. (red.) (2005), ''Vademecum gospodarki przestrzennej'', Instytut Rozwoju Miast, Kraków | ||
* Siemianowski L. (2016) ''Zastosowanie systemów GIS we wspomaganiu procesów planowania i zarządzania'' Problemy Nauk Stosowanych | * Rogatka K., Środa-Murawska S. (2015), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-ca42d2cd-6ed4-4ddf-b9b8-ccff2004f7df?q=19eab6c2-7e9a-433c-9404-5b4a13021aa3$16&qt=IN_PAGE Środowisko przyrodnicze a planowanie przestrzenne]'', Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, nr 43 | ||
* Skrenty Ż. (2010) ''Podstawowe zasady planowania przestrzennego | * Siemianowski L. (2016), ''Zastosowanie systemów GIS we wspomaganiu procesów planowania i zarządzania'', Problemy Nauk Stosowanych | ||
* [ | * Skrenty Ż. (2010), ''Podstawowe zasady planowania przestrzennego - istota i cele ustanowienia'', PWSZ IPiA Studia Lubuskie, Tom VII Sulechów | ||
* ''Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20030800717 Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717] | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Kinga Urbaniec}} | {{a|Kinga Urbaniec}} | ||
{{msg:law}} | {{msg:law}} | ||
[[Kategoria:Rynek nieruchomości]] | |||
{{#metamaster:description|Zagospodarowanie przestrzenne - proces decyzyjny dot. planowania i zarządzania powierzchnią. Informacje o ustawowych działaniach związanych z planowaniem i przeznaczeniem terenów.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 19:46, 7 sty 2024
Zagospodarowanie przestrzenne - wszelkie działania, zgodne z ustawą, które skutkują podjęciem decyzji o kształtowaniu powierzchni, czyli o sposobie jej zarządzania i przeznaczenia[1]
TL;DR
Zagospodarowanie przestrzenne to działania związane z kształtowaniem i zarządzaniem powierzchnią. Geneza tego zagadnienia sięga okresu międzywojennego. Obecnie podstawowym aktem prawnym w tym zakresie jest Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zasady zagospodarowania przestrzennego obejmują m.in. zbilansowany rozwój, ochronę wartości, samodzielność planistyczną oraz zgodność systemu planistycznego. W sprawach zagospodarowania przestrzennego działają organy na poziomie krajowym, wojewódzkim i gminnym. Wzorce gospodarowania przestrzenią to łupieżca, dobry pasterz i aktualny administrator. System GIS jest podstawowym narzędziem w zagospodarowaniu przestrzennym. Problemy w tym zakresie to m.in. brak kompetencji organów, zaniedbywanie terenów zielonych i ściśle określony zakres zagospodarowania.
Geneza i system źródeł prawa zagospodarowania przestrzennego
Koncepcja zagospodarowania przestrzennego ma długą historię. Silny wpływ powyższego zjawiska, można zobaczyć już w okresie międzywojennym, kiedy wystąpiła potrzeba pokonania barier rozwoju gospodarczego kraju, który był wtedy podzielony między trzy zabory. Działania, prowadzące do założonego celu to standaryzacja systemu drogowego i kolejowego, zapewnienie jego spójności.
W 1928 r. wydano przepisy w formie Rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej O prawie budowlanym i zabudowie osiedli. Główną przesłanką tego rozporządzenia było zobligowanie do wykonywania ogólnych i szczegółowych planów zabudowy osiedli i miast.
W 1946 r. pierwowzór systemu zagospodarowania przestrzennego uległ zmianie. Zasady planowania przestrzennego dostosowano do ustroju, zapewniono o koncentracji kompetencji i decyzji planistycznych oraz przyjęto interes państwa jako nadrzędny względem interesu obywateli. Powyższe postanowienia zostały zawarte w Dekrecie o planowanym zagospodarowaniu przestrzennym kraju.
Jednak po próbach znalezienia nowych rozwiązań w 1961r. przyjęto ustawę O planowaniu przestrzennym. Wtedy tez zagospodarowanie przestrzenne stało się składową systemu gospodarki planowej.
W 1974r. przyjęto, istotne dla zagospodarowania przestrzennego Prawo budowlane. Zawarto w nim szczegóły dotyczące ogólnych przepisów zagospodarowania terenu[2]
Obecnie, podstawowym aktem prawnym dotyczącym zagospodarowania przestrzennego jest Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zasady zagospodarowania przestrzennego
- Zasada zbilansowanego rozwoju - polega na zachowaniu bilansu między kapitałem ekonomicznym, przyrodniczym oraz ludzkim, w celu permanentnej poprawy jakości życia dla obecnych pokoleń, a także ich potomków.
- Zasada ochrony cennych wartości - do tej grupy możemy zaliczyć: zabytki, walory przyrodnicze, ekonomiczne, prawa własności, walory krajobrazowe oraz dziedzictwa kultury.
- Zasada samodzielności planistycznej - podkreśla samodzielność danej jednostki przy wykonywaniu zadań planistycznych.
- Zasada bezpieczeństwa interesu prawnego jednostek, które są powiązane z ustaleniami planistycznymi - właściciel nie ma prawa naruszać cudzego interesu prawnego przy zagospodarowaniu terenu.
- Zasada administrowania planistycznego gminy - polega na przyjmowaniu planów zagospodarowania, które ewoluuje i zostaje prawem lokalnym. Działania są wykonywane przez gminę, przy jednoczesnym wykorzystaniu uprawnień władczych.
- Zasada zgodności systemu planistycznego - charakteryzuje się tym, że organy na każdym poziomie (krajowym, wojewódzkim, gminnym) mają do spełnienia określone funkcje.
- Zasada uspołeczniania planowania - bazuje na przydzieleniu na każdym stopniu procesu planowania relatywnego udziału społecznego[3]
Organy reprezentatywne w sprawach zagospodarowania przestrzennego
- organy na poziomie krajowym
Jeżeli chodzi o skalę krajową to mamy do czynienia wyłącznie z organami rządowymi. Do ich zadań należą m.in.:
- przygotowanie dokumentów definiujących społeczne i gospodarcze cele rozwoju kraju
- formowanie i realizacja polityki przestrzennej kraju
- sporządzanie i badanie raportów dotyczących zagospodarowania przestrzennego kraju.
Rządowe Centrum Studiów Strategicznych jest odpowiedzialne za sporządzenie koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju [4]
- organy na poziomie województwa
W województwie tymi są to organy samorządowe (marszałek województwa) oraz rządowe (wojewoda).
Samorząd województwa ma za zadanie formułowanie i działanie zgodnie z polityką przestrzenną, wydawanie decyzji dotyczących planów zagospodarowania przestrzennego. W tym przypadku organy samorządowe odpowiadają za kontrolę i nadzór nad zgodnością danego planu z przepisami prawnymi[5]
- organy na poziomie gminy
W gminie funkcjonują tylko organy samorządowe w zakresie gospodarowania przestrzenią. [6]
Wzorce gospodarowania przestrzenią
- Łupieżca - postawa wyrażająca silną chęć maksymalnego spożytkowania dostępnych terenów. Łupieżcze gospodarowanie charakteryzuje się osiąganiem założonych celów w jak najszybszym czasie, nadrzędnością własnego interesu ponad interes innych, domaganiem się o bezzwłoczną nagrodę.
- Dobry pasterz - postawa kontrastująca z łupieżcą. Charakteryzuje się gospodarowaniem w dalszej perspektywie, po ówczesnym zaplanowaniu, a także przy jednoczesnym badaniu zmian w otoczeniu i przewidywaniem przyszłości.
- Aktualny administrator - postawa, która nastawiona jest na gospodarowaniu zgodnie ze swoimi uprawnieniami. Powyższe nastawienie uwzględnia działania zgodne z procedurami, nawet wtedy, gdy dana jednostka ma inne odczucia odnośnie prawidłowości postępowania[7]
System GIS
GIS (ang. Geographical Information Systems) to system informacji, którego zadaniami są przechowywanie, gromadzenie danych dotyczących powierzchni Ziemi, w odpowiednich odwzorowaniach. Jest to podstawowe narzędzie przy zagospodarowaniu przestrzennym[8]
Problemy zagospodarowania przestrzennego
- zakres działań
W dzisiejszych czasach w Polsce planowanie przestrzenne występuje pod postacią działań, które zamiast zmierzać do osiągnięcia zadowolenia całej społeczności poprzez kształtowanie obszaru, zmierzają do zaspokojenia potrzeb pojedynczych jednostek.
- brak kompetencji organów odpowiadających za wydawanie opinii oraz zatwierdzających plan.
Kolejnym aspektem jest brak kompetencji organów ds. zagospodarowaniem przestrzennym zajmujących się wydawaniem opinii. Dotyczy to przede wszystkim obiegu dokumentów, które dotyczą danych projektów.
- tereny zielone
Należy także zwrócić uwagę na zagospodarowanie terenów zieleni. Planowanie dotyczące terenów zieleni są najczęściej mniej istotne niż zagospodarowanie innych składowych planu. Widnieje wyraźna dysproporcja pomiędzy terenami zielonymi, a pozostałymi składnikami planu, które wykorzystywane są pod tereny usługowe.
- ściśle określony zakres zagospodarowania przestrzennego
W planie wymagane jest spełnianie określonych wytycznych oraz parametrów, nawet wtedy gdy nie występują, niezależnie od charakteru obejmowanej przestrzeni[9]
| Zagospodarowanie przestrzenne — artykuły polecane |
| Marketing terytorialny — Środowisko przyrodnicze — Gospodarka przestrzenna — Agenda 21 — Instytucja kulturalna — Administracja samorządowa — Polityka turystyczna — Polityka bezpieczeństwa informacji — Decentralizacja |
Przypisy
- ↑ Skrenty Ż. (2010) Podstawowe zasady planowania przestrzennego - istota i cele ustanowienia PWSZ IPiA STUDIA LUBUSKIE Tom VII Sulechów
- ↑ Gaczek W. (2003) Zarządzanie w gospodarce przestrzennej Bydgoszcz-Poznań Oficyna Wydawnicza Branta s. 76
- ↑ Gaczek W. (2003) Zarządzanie w gospodarce przestrzennej Bydgoszcz-Poznań Oficyna Wydawnicza Branta s. 81
- ↑ Kozłowski S. (2005) Vademecum gospodarki przestrzennej Kraków Instytut Rozwoju Miast s. 21
- ↑ Kozłowski S. (2005) Vademecum gospodarki przestrzennej Kraków Instytut Rozwoju Miast s. 23
- ↑ Kozłowski S. (2005) Vademecum gospodarki przestrzennej Kraków Instytut Rozwoju Miast s. 24
- ↑ Karwińska A. (2008) Gospodarka przestrzenna. Uwarunkowania społeczno-kulturowe Warszawa PWN s. 49
- ↑ Siemianowski L. (2016) Zastosowanie systemów GIS we wspomaganiu procesów planowania i zarządzania Problemy Nauk Stosowanych T.4 s. 41-54
- ↑ Andrzejewska A. (2013) Planowanie przestrzenne - teoria a praktyka Space&Form nr 20 s. 206
Bibliografia
- Andrzejewska A. (2013), Planowanie przestrzenne - teoria a praktyka, Space&Form nr 20
- Gaczek W. (2003), Zarządzanie w gospodarce przestrzennej, Bydgoszcz-Poznań Oficyna Wydawnicza Branta
- Karwińska A. (2008), Gospodarka przestrzenna. Uwarunkowania społeczno-kulturowe, PWN, Warszawa
- Kolipiński B. (2014), Planowanie przestrzenne w Polsce w minionym 25-leciu, MAZOWSZE Studia Regionalne nr 15
- Kowalczyk P. (2017), Planowanie przestrzenne a powodzie miejskie, Przegląd Budowlany r.88 nr 9 s. 25-29
- Kozłowski S. (red.) (2005), Vademecum gospodarki przestrzennej, Instytut Rozwoju Miast, Kraków
- Rogatka K., Środa-Murawska S. (2015), Środowisko przyrodnicze a planowanie przestrzenne, Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, nr 43
- Siemianowski L. (2016), Zastosowanie systemów GIS we wspomaganiu procesów planowania i zarządzania, Problemy Nauk Stosowanych
- Skrenty Ż. (2010), Podstawowe zasady planowania przestrzennego - istota i cele ustanowienia, PWSZ IPiA Studia Lubuskie, Tom VII Sulechów
- Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717
Autor: Kinga Urbaniec
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
