Masa upadłościowa: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
(LinkTitles.) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Masa upadłościowa''' jest to [[majątek]] ([[Aktywa|aktywa]]) upadłego, który ma służyć do zaspokojenia roszczeń [[Wierzyciel|wierzycieli]] upadłego, bez względu na to, czy nastąpi to w drodze ogłoszenia [[Upadłość|upadłości]] przez likwidację majątku upadłego, czy przez upadłość z możliwością zawarcia układu. | |||
Do masy [[Upadłość|upadłościowej]] wchodzi '''cały majątek przedsiębiorstwa''' bez względu na to gdzie się ono znajduje, a [[Dłużnik|dłużnik]] traci możliwość zarządu, korzystania i rozporządzania majątkiem. Oprócz majątku, który należał do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości, w skład masy upadłości wchodzi też majątek nabyty w toku [[Postępowanie upadłościowe|postępowania upadłościowego]]. | |||
==TL;DR== | |||
Masa upadłościowa to majątek upadłego przedsiębiorstwa, który służy do zaspokajania wierzycieli w postępowaniu upadłościowym. Skład masy upadłościowej obejmuje cały majątek przedsiębiorstwa, a Dłużnik traci możliwość zarządzania nim. Masa upadłościowa może zawierać nieruchomości, ruchomości, wierzytelności i inne prawa majątkowe. Zakaz obciążeń dotyczy niezbywalnego majątku. Likwidacja masy upadłościowej polega na sprzedaży jej aktywów. Czynności związane z likwidacją to sporządzenie spisu inwentarza i planu likwidacyjnego. Wierzytelności i należności są zaspokajane z funduszy masy upadłościowej w różnych kategoriach. | |||
==Podstawa prawna== | ==Podstawa prawna== | ||
Podstawy prawne, służące uregulowaniom zagadnień dotyczących masy upadłościowej znajdują się w: | Podstawy prawne, służące uregulowaniom zagadnień dotyczących masy upadłościowej znajdują się w: | ||
* [[ustawa]] z dnia 28 lutego 2003 r. | * [[ustawa]] z dnia 28 lutego 2003 r. - Art. 61-74, [[Prawo]] upadłościowe i naprawcze (Dz.U. nr 60, poz. 535 z późn. zm.). <ref>Dz.U. 2003 nr 60 poz. 535</ref> | ||
* ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. | * ustawa z dnia 17 listopada 1964 r.-Art. 829 i 831 [[Kodeks]] postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.). <ref>Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296</ref> | ||
==Charakter prawny masy upadłościowej== | ==Charakter prawny masy upadłościowej== | ||
* Jest to majątek upadłego przedsiębiorstwa służąca do zaspokojenia wierzycieli w postępowaniu upadłościowym. | * Jest to majątek upadłego przedsiębiorstwa służąca do zaspokojenia wierzycieli w postępowaniu upadłościowym. | ||
* Masa nie posiada ani [[Osoba prawna|osobowości prawnej]] ani '''[[zdolności]] prawnej'''. | * Masa nie posiada ani [[Osoba prawna|osobowości prawnej]] ani '''[[zdolności]] prawnej'''. | ||
<google>n</google> | |||
==Ustalenie składu masy upadłości== | ==Ustalenie składu masy upadłości== | ||
[[Obowiązek]] dokonania ustalenia masy upadłościowej spoczywa na: | [[Obowiązek]] dokonania ustalenia masy upadłościowej spoczywa na: | ||
*'''[[syndyk]]u'''- w przypadku upadłości likwidacyjnej, | * '''[[syndyk]]u''' - w przypadku upadłości likwidacyjnej, | ||
*'''nadzorcy sądowemu'''- w przypadku upadłości układowej z zarządem własnym dłużnika | * '''nadzorcy sądowemu''' - w przypadku upadłości układowej z zarządem własnym dłużnika | ||
*'''zarządcy'''- w przypadku upadłości układowej, gdy [[dłużnik]] został pozbawiony prawa zarządu masą upadłości. | * '''zarządcy''' - w przypadku upadłości układowej, gdy [[dłużnik]] został pozbawiony prawa zarządu masą upadłości. | ||
==Skład masy== | ==Skład masy== | ||
Skład masy upadłości ustala się poprzez sporządzenie '''spisu inwentarza''' oraz '''oszacowanie majątku''' wchodzącego w skład masy. | |||
Skład masy upadłości ustala się poprzez sporządzenie '''spisu inwentarza''' oraz '''oszacowanie majątku''' wchodzącego w skład masy. | |||
'''Majątkiem masy''' upadłości jest ogół zbywalnych praw majątkowych ([[aktywa]]) przysługujących upadłemu (majątek sensu stricto). | '''Majątkiem masy''' upadłości jest ogół zbywalnych praw majątkowych ([[aktywa]]) przysługujących upadłemu (majątek sensu stricto). | ||
Majątkiem tym będzie więc wszystko, co jest mieniem w rozumowaniu art. 44 [[Kodeks cywilny|Kodeksu cywilnego]] <ref> | Majątkiem tym będzie więc wszystko, co jest mieniem w rozumowaniu art. 44 [[Kodeks cywilny|Kodeksu cywilnego]] <ref>Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93]</ref> | ||
A więc majątek masy upadłości mogą stanowić: | A więc majątek masy upadłości mogą stanowić: | ||
* [[Nieruchomość|nieruchomości]] | |||
*[[Nieruchomość|nieruchomości]] | |||
* ruchomości | * ruchomości | ||
*[[Wierzytelność|wierzytelności]] | * [[Wierzytelność|wierzytelności]] | ||
oraz inne prawa majątkowe w postaci np: | oraz inne prawa majątkowe w postaci np: | ||
* [[Akcje|akcji]] i udziałów w spółkach prawa handlowego | |||
*[[Akcje|akcji]] i udziałów w spółkach prawa handlowego | * [[Prawa autorskie|prawa autorskie]] | ||
*[[Prawa autorskie|prawa autorskie]] | |||
* prawa wynikające z przepisów o własności przemysłowej | * prawa wynikające z przepisów o własności przemysłowej | ||
* prawa [[Obligacje|obligacyjne]], jak [[najem]] czy [[dzierżawa]] | * prawa [[Obligacje|obligacyjne]], jak [[najem]] czy [[dzierżawa]] | ||
==Zakaz obciążeń== | ==Zakaz obciążeń== | ||
W skład masy '''nie wchodzi''' majątek niezbywalny w rozumieniu przepisów bezwzględnie obowiązujących. W związku z czym nie dotyczy to niezbywalności wynikającej z czynności prawnej, oraz prawa osobiste. '''Do tej kategorii zaliczyć można''' m.in.: | W skład masy '''nie wchodzi''' majątek niezbywalny w rozumieniu przepisów bezwzględnie obowiązujących. W związku z czym nie dotyczy to niezbywalności wynikającej z czynności prawnej, oraz prawa osobiste. '''Do tej kategorii zaliczyć można''' m.in.: | ||
* użytkowanie | * użytkowanie | ||
* służebności osobiste (pościel, ubrania, opał, [[zapas]] żywności, urządzenia domowego użytku, przedmioty niezbędne do nauki, świadczenia z ubezpieczeń osobistych itp.) | * służebności osobiste (pościel, ubrania, opał, [[zapas]] żywności, urządzenia domowego użytku, przedmioty niezbędne do nauki, świadczenia z ubezpieczeń osobistych itp.) | ||
* roszczenia z czynów niedozwolonych, chyba że są już wymagalne i zostały uznane na piśmie albo przyznane prawomocnym orzeczeniem | * roszczenia z czynów niedozwolonych, chyba że są już wymagalne i zostały uznane na piśmie albo przyznane prawomocnym orzeczeniem | ||
* prawo odkupu | * prawo odkupu | ||
* [[prawo pierwokupu]] | * [[prawo pierwokupu]] | ||
* prawo dożywocia | * prawo dożywocia | ||
* roszczenia alimentacyjne | * roszczenia alimentacyjne | ||
* prawo do firmy, w której mieści się nazwisko upadłego | * prawo do firmy, w której mieści się nazwisko upadłego | ||
* [[autorskie prawa osobiste]] | * [[autorskie prawa osobiste]] | ||
* [[uprawnienia]] osobiste akcjonariusza spółki akcyjnej | * [[uprawnienia]] osobiste akcjonariusza spółki akcyjnej | ||
* imienne świadectwa założycielskie w celu wynagrodzenia usług świadczonych przy powstaniu spółki akcyjnej | * imienne świadectwa założycielskie w celu wynagrodzenia usług świadczonych przy powstaniu spółki akcyjnej<ref> Witosz A., Witosz A. J., 2012</ref> | ||
==Likwidacja masy upadłościowej== | ==Likwidacja masy upadłościowej== | ||
[[Likwidacja]] masy upadłościowej to [[Sprzedaż|spieniężenie]] jej aktywów poprzez [[sprzedaż]] '''całości''' lub '''części przedsiębiorstwa''', sprzedaż nieruchomości, ruchomości i innych zbywalnych praw oraz poprzez ściąganie wierzytelności od dłużników. | |||
[[Likwidacja]] masy upadłościowej to [[Sprzedaż|spieniężenie]] jej aktywów poprzez [[sprzedaż]] '''całości''' lub '''części przedsiębiorstwa''', sprzedaż nieruchomości, ruchomości i innych zbywalnych praw oraz poprzez ściąganie wierzytelności od dłużników. | |||
==Czynności związane z likwidacją masy upadłościowej== | ==Czynności związane z likwidacją masy upadłościowej== | ||
Po ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, syndyk niezwłocznie przystępuje do sporządzenia: | Po ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, syndyk niezwłocznie przystępuje do sporządzenia: | ||
* spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości | * spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości | ||
* sporządzenia planu likwidacyjnego | * sporządzenia planu likwidacyjnego | ||
'''[[Spis inwentarza]]''' | '''[[Spis inwentarza]]''' - pełni funkcje informacyjne i dowodowe. Spis inwentarza jest źródłem wiedzy o rozmiarach masy upadłości nie tylko dla syndyka ale także dla sądu, sędziego-komisarza, rady wierzycieli i upadłego, wraz z wyceną i oszacowaniem danego majątku. | ||
'''[[Plan]] likwidacyjny'''- obligatoryjnie opracowany przez syndyka zawiera następujące elementy: | '''[[Plan]] likwidacyjny''' - obligatoryjnie opracowany przez syndyka zawiera następujące elementy: | ||
* termin sprzedaży | * termin sprzedaży | ||
* preliminarz wydatków | * preliminarz wydatków | ||
* ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej. | * ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej. | ||
(W planie likwidacyjnym można umieścić także inne treści w zależności od potrzeb konkretnego postępowania upadłościowego) | (W planie likwidacyjnym można umieścić także inne treści w zależności od potrzeb konkretnego postępowania upadłościowego) | ||
==Kategorie wierzytelności i należności zaspokajanych z funduszów masy upadłościowej== | ==Kategorie wierzytelności i należności zaspokajanych z funduszów masy upadłościowej== | ||
* '''[[Kategoria]] I''': | * '''[[Kategoria]] I''': | ||
[[Koszt|Koszty]] postępowania upadłościowego, [[należności]] z tytułu składek ubezpieczeniowych pracowników, wynagrodzenia pracowników | [[Koszt|Koszty]] postępowania upadłościowego, [[należności]] z tytułu składek ubezpieczeniowych pracowników, wynagrodzenia pracowników | ||
* '''Kategoria II''': | * '''Kategoria II''': | ||
[[Podatek|Podatki]] i inne daniny | [[Podatek|Podatki]] i inne daniny | ||
* '''Kategoria III''': | * '''Kategoria III''': | ||
Wierzytelności (wraz z odsetkami za rok przed ogłoszeniem upadłości, oraz kosztami procesowymi) | Wierzytelności (wraz z odsetkami za rok przed ogłoszeniem upadłości, oraz kosztami procesowymi) | ||
*'''Kategoria IV''': | * '''Kategoria IV''': | ||
Inne [[Odsetki|odsetki]], [[Kary i nagrody|kary]], grzywny, należności z tytułu zapisów lub darowizn. | Inne [[Odsetki|odsetki]], [[Kary i nagrody|kary]], grzywny, należności z tytułu zapisów lub darowizn. | ||
== | {{infobox5|list1={{i5link|a=[[Aport]]}} — {{i5link|a=[[Podatek od czynności cywilnoprawnych]]}} — {{i5link|a=[[Jednoosobowa spółka skarbu państwa]]}} — {{i5link|a=[[Spółka komandytowo-akcyjna]]}} — {{i5link|a=[[Spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego]]}} — {{i5link|a=[[Hipoteka przymusowa]]}} — {{i5link|a=[[Upadłość]]}} — {{i5link|a=[[Spółka osobowa]]}} — {{i5link|a=[[Rejestr klauzul niedozwolonych]]}} }} | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
<references/> | <references /> | ||
==Bibliografia== | |||
<noautolinks> | |||
* Adamus R. (2014), ''Likwidacja masy upadłości'', Difin, Warszawa | |||
* Brudkiewicz R., Jaraczewski J. (2012), ''[https://srmww.pl/images/biuletyny/2012/SRMWW%20Biuletyn%20nr32-33%202-3-2012.pdf Bezskuteczność sprzedaży nieruchomości przez upadłego, a obowiązek jej przekazania do masy upadłości i sprzedaż tej nieruchomości przez syndyka masy upadłości]'', Biuletyn Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych Województwa Wielkopolskiego, nr 2-3 | |||
* Cyman D. (2009), ''Prawo upadłościowe i naprawcze'', Wydawnictwo Park Prawo, Warszawa - Bielsko-Biała | |||
* Działocha-Świetlikowska A., Kowalski A., Kućmin B., Talarek U. (2003), ''Upadłość i likwidacja przedsiębiorstw osób fizycznych i spółek osobowych w aspekcie prawnym i praktyce podatkowej oraz księgowej'', Warszawa | |||
* Gurgul S. (2010), ''Prawo upadłościowe i naprawcze'', C.H. Beck Warszawa | |||
* Tokarski A. (2011), ''[http://wneiz.pl//nauka_wneiz/frfu/41-2011/FRFU-41-311.pdf Czynności syndyka dotyczące rachunkowości w procesie upadłości przedsiębiorstwa]'', Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia, nr 41 | |||
* Witosz A., Witosz A.J. (2012), ''Prawo upadłościowe i naprawcze'', Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa | |||
* Zedler F. (2003), ''Prawo upadłościowe i naprawcze'', Zakamycze, Kraków | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Jakub Jarosz, Aneta Zaręba}} | {{a|Jakub Jarosz, Aneta Zaręba}} | ||
[[Kategoria:Prawo]] | [[Kategoria:Prawo spółek]] | ||
{{#metamaster:description|Masa upadłościowa to majątek upadłego, przeznaczony na zaspokojenie roszczeń wierzycieli. Wchodzą do niej wszystkie aktywa przedsiębiorstwa, a dłużnik traci kontrolę nad majątkiem.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 23:45, 13 sty 2024
Masa upadłościowa jest to majątek (aktywa) upadłego, który ma służyć do zaspokojenia roszczeń wierzycieli upadłego, bez względu na to, czy nastąpi to w drodze ogłoszenia upadłości przez likwidację majątku upadłego, czy przez upadłość z możliwością zawarcia układu.
Do masy upadłościowej wchodzi cały majątek przedsiębiorstwa bez względu na to gdzie się ono znajduje, a dłużnik traci możliwość zarządu, korzystania i rozporządzania majątkiem. Oprócz majątku, który należał do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości, w skład masy upadłości wchodzi też majątek nabyty w toku postępowania upadłościowego.
TL;DR
Masa upadłościowa to majątek upadłego przedsiębiorstwa, który służy do zaspokajania wierzycieli w postępowaniu upadłościowym. Skład masy upadłościowej obejmuje cały majątek przedsiębiorstwa, a Dłużnik traci możliwość zarządzania nim. Masa upadłościowa może zawierać nieruchomości, ruchomości, wierzytelności i inne prawa majątkowe. Zakaz obciążeń dotyczy niezbywalnego majątku. Likwidacja masy upadłościowej polega na sprzedaży jej aktywów. Czynności związane z likwidacją to sporządzenie spisu inwentarza i planu likwidacyjnego. Wierzytelności i należności są zaspokajane z funduszy masy upadłościowej w różnych kategoriach.
Podstawa prawna
Podstawy prawne, służące uregulowaniom zagadnień dotyczących masy upadłościowej znajdują się w:
- ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. - Art. 61-74, Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. nr 60, poz. 535 z późn. zm.). [1]
- ustawa z dnia 17 listopada 1964 r.-Art. 829 i 831 Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.). [2]
Charakter prawny masy upadłościowej
- Jest to majątek upadłego przedsiębiorstwa służąca do zaspokojenia wierzycieli w postępowaniu upadłościowym.
- Masa nie posiada ani osobowości prawnej ani zdolności prawnej.
Ustalenie składu masy upadłości
Obowiązek dokonania ustalenia masy upadłościowej spoczywa na:
- syndyku - w przypadku upadłości likwidacyjnej,
- nadzorcy sądowemu - w przypadku upadłości układowej z zarządem własnym dłużnika
- zarządcy - w przypadku upadłości układowej, gdy dłużnik został pozbawiony prawa zarządu masą upadłości.
Skład masy
Skład masy upadłości ustala się poprzez sporządzenie spisu inwentarza oraz oszacowanie majątku wchodzącego w skład masy.
Majątkiem masy upadłości jest ogół zbywalnych praw majątkowych (aktywa) przysługujących upadłemu (majątek sensu stricto). Majątkiem tym będzie więc wszystko, co jest mieniem w rozumowaniu art. 44 Kodeksu cywilnego [3]
A więc majątek masy upadłości mogą stanowić:
- nieruchomości
- ruchomości
- wierzytelności
oraz inne prawa majątkowe w postaci np:
- akcji i udziałów w spółkach prawa handlowego
- prawa autorskie
- prawa wynikające z przepisów o własności przemysłowej
- prawa obligacyjne, jak najem czy dzierżawa
Zakaz obciążeń
W skład masy nie wchodzi majątek niezbywalny w rozumieniu przepisów bezwzględnie obowiązujących. W związku z czym nie dotyczy to niezbywalności wynikającej z czynności prawnej, oraz prawa osobiste. Do tej kategorii zaliczyć można m.in.:
- użytkowanie
- służebności osobiste (pościel, ubrania, opał, zapas żywności, urządzenia domowego użytku, przedmioty niezbędne do nauki, świadczenia z ubezpieczeń osobistych itp.)
- roszczenia z czynów niedozwolonych, chyba że są już wymagalne i zostały uznane na piśmie albo przyznane prawomocnym orzeczeniem
- prawo odkupu
- prawo pierwokupu
- prawo dożywocia
- roszczenia alimentacyjne
- prawo do firmy, w której mieści się nazwisko upadłego
- autorskie prawa osobiste
- uprawnienia osobiste akcjonariusza spółki akcyjnej
- imienne świadectwa założycielskie w celu wynagrodzenia usług świadczonych przy powstaniu spółki akcyjnej[4]
Likwidacja masy upadłościowej
Likwidacja masy upadłościowej to spieniężenie jej aktywów poprzez sprzedaż całości lub części przedsiębiorstwa, sprzedaż nieruchomości, ruchomości i innych zbywalnych praw oraz poprzez ściąganie wierzytelności od dłużników.
Czynności związane z likwidacją masy upadłościowej
Po ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, syndyk niezwłocznie przystępuje do sporządzenia:
- spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości
- sporządzenia planu likwidacyjnego
Spis inwentarza - pełni funkcje informacyjne i dowodowe. Spis inwentarza jest źródłem wiedzy o rozmiarach masy upadłości nie tylko dla syndyka ale także dla sądu, sędziego-komisarza, rady wierzycieli i upadłego, wraz z wyceną i oszacowaniem danego majątku.
Plan likwidacyjny - obligatoryjnie opracowany przez syndyka zawiera następujące elementy:
- termin sprzedaży
- preliminarz wydatków
- ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.
(W planie likwidacyjnym można umieścić także inne treści w zależności od potrzeb konkretnego postępowania upadłościowego)
Kategorie wierzytelności i należności zaspokajanych z funduszów masy upadłościowej
- Kategoria I:
Koszty postępowania upadłościowego, należności z tytułu składek ubezpieczeniowych pracowników, wynagrodzenia pracowników
- Kategoria II:
Podatki i inne daniny
- Kategoria III:
Wierzytelności (wraz z odsetkami za rok przed ogłoszeniem upadłości, oraz kosztami procesowymi)
- Kategoria IV:
Inne odsetki, kary, grzywny, należności z tytułu zapisów lub darowizn.
| Masa upadłościowa — artykuły polecane |
| Aport — Podatek od czynności cywilnoprawnych — Jednoosobowa spółka skarbu państwa — Spółka komandytowo-akcyjna — Spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego — Hipoteka przymusowa — Upadłość — Spółka osobowa — Rejestr klauzul niedozwolonych |
Przypisy
Bibliografia
- Adamus R. (2014), Likwidacja masy upadłości, Difin, Warszawa
- Brudkiewicz R., Jaraczewski J. (2012), Bezskuteczność sprzedaży nieruchomości przez upadłego, a obowiązek jej przekazania do masy upadłości i sprzedaż tej nieruchomości przez syndyka masy upadłości, Biuletyn Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych Województwa Wielkopolskiego, nr 2-3
- Cyman D. (2009), Prawo upadłościowe i naprawcze, Wydawnictwo Park Prawo, Warszawa - Bielsko-Biała
- Działocha-Świetlikowska A., Kowalski A., Kućmin B., Talarek U. (2003), Upadłość i likwidacja przedsiębiorstw osób fizycznych i spółek osobowych w aspekcie prawnym i praktyce podatkowej oraz księgowej, Warszawa
- Gurgul S. (2010), Prawo upadłościowe i naprawcze, C.H. Beck Warszawa
- Tokarski A. (2011), Czynności syndyka dotyczące rachunkowości w procesie upadłości przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia, nr 41
- Witosz A., Witosz A.J. (2012), Prawo upadłościowe i naprawcze, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa
- Zedler F. (2003), Prawo upadłościowe i naprawcze, Zakamycze, Kraków
Autor: Jakub Jarosz, Aneta Zaręba
