Webmaster

Webmaster (od ang. web i master) - szeroki termin w branży IT, stosowany do określenia osoby odpowiedzialnej za tzw. tworzenie i/lub utrzymywanie stron internetowych. Często jest to osoba odpowiedzialna za daną stronę internetową, jej treści, promowanie, zasadę działania i ogólne funkcjonowanie w miejscu, jakim jest internet. Webmasterem może być zarówno osoba, której wiedza na temat narzędzi/programów do tworzenia stron internetowych jest podstawowa, jak również zajmująca się tą tematyką profesjonalnie.

Webmaster amator wykorzystuje na ogół ogólnodostępne rozwiązania informatyczne, które nie wymagają specjalistycznej wiedzy technicznej. Tworzenie lub modernizacja stron w tym wypadku ograniczają się z reguły do uruchomienia wszelkich instalatorów/konfiguratorów, które w prosty sposób "prowadzą użytkownika za rękę", sprowadzając się jedynie do przechodzenia kolejnych kroków instalacji. Z punktu widzenia kreatywności i customizacji webmaster amator jest jednak mocno ograniczony, ponieważ może tworzyć tylko tego typu strony i serwisy, których szkielet został opracowany przez profesjonalistę i udostępniony w formie instalatora lub dodatku (plug-in). Webmaster amator często nie ma pojęcia jak coś jest zrobione, ma natomiast wiedzę jak coś działa i w jaki sposób może to wykorzystać oraz podpiąć do własnego serwisu. Zazwyczaj nie jest w stanie stworzyć lub opracować zupełnie indywidualnego rozwiązania. Przykładem takich rozstrzygnięć są np. Wordpress oraz Joomla.

Profesjonalny webmaster to często grafik, architekt, programista, koder, który tworząc stronę internetową pracuje z reguły z tzw. kodem źródłowym. Często taki webmaster ma również wiedzę na temat podstawowej administracji stron i serwerów www. Potrafi sam od postaw stworzyć stronę www lub prosty serwis internetowy a także, w przypadku gotowych rozwiązań, jest świadomy w jakich technologiach zostały one stworzone. Jest również w stanie zmodyfikować ich działanie wedle własnego uznania lub wymagań osób zlecających.

TL;DR

Webmaster to osoba odpowiedzialna za tworzenie i utrzymywanie stron internetowych. Może być amatorski, korzystając z gotowych rozwiązań, lub profesjonalny, posiadający umiejętności programistyczne i graficzne. Funkcje webmastera mogą być podzielone między webdesignera, front-end developera, back-end developera, administratora baz danych, administratora serwera www, administratora serwisu i pozycjonera SEO. Praca webmastera polega na przyjęciu zlecenia, przygotowaniu projektu, programowaniu strony, tworzeniu nawigacji, umieszczeniu strony na serwerze i jej pozycjonowaniu. Praca webmastera może trwać kilka miesięcy, a także może obejmować utrzymanie, aktualizację i zabezpieczenie strony.

Funkcje

Przy nieco rozbudowanych serwisach i stronach www webmasterzy mogą być odpowiedzialni za funkcję, które w dużych projektach należą do kilku osób:

• Webdesigner - osoba odpowiedzialna za zaprojektowanie od strony graficznej witryny www. Projektowanie graficzne jest praktyką przyjętą ze świata poligrafii. Polega na utworzeniu listy wszystkich części witryny www, pogrupowaniu ich, a następnie wstępnym rozmieszczeniu na makiecie. Gdy taki projekt jest gotowy, za pomocą profesjonalnych narzędzi graficznych takich jak Photoshop, GIMP, Corel webdesigner tworzy projekt graficzny, dobiera kolory, czcionki i wielkości danych elementów wg własnego uznania, opierając się na założeniach z makiety oraz własnym wyczuciu dobrego stylu.
• Koder / Frontend developer - osoba odpowiedzialna za interfejs, czyli tę warstwę strony lub serwisu www, którą użytkownik widzi i z która bezpośrednio się komunikuje. Kodowanie opiera się na zapisie strony www w języku rozumianym przez przeglądarki internetowe. Poszczególne elementy strony są opisywane tzw. znacznikami znajdującymi się w kodzie źródłowym. Frontend developer pracuje czesto z takimi językami jak HTML, CSS czy JavaScript.
• Backend developer - zajmuje się tworzeniem tej części oprogramowania, która nie jest widoczna dla użytkownika, a z którą warstwa frontendu (interfejs) się komunikuje. Często odpowiedzialny jest za opracowanie tzw. logiki biznesowej - określa jak dane podane przez użytkownika powinny zostać przetworzone aby zwrócić pożądany efekt. Na co dzień ma on do czynienia z takimi technologiami jak np. PHP, Python, Java oraz ASP.NET.
• Administrator baz danych - osoba odpowiedzialna za bazę danych - jej strukturę, wydajność, bezpieczeństwo.
• Administrator serwera www - odpowiedzialny za konfigurację serwera www, zapewnia bezpieczeństwo i wydajność środowiska, w którym uruchomiona jest aplikacja lub strona www. Zajmuje się również instalowaniem dodatkowych pakietów wymaganych przez poszczególne funkcje serwisu/witryny www.
• Administrator serwisu - jest osoba odpowiedzialną za utrzymanie serwisu www. Wykorzystując panel administracyjny może w prosty sposób kontrolować treści umieszczane na stronie przez użytkowników, zarządzać użytkownikami (nadając lub zabierając im uprawnienia do przeprowadzania rozmaitych czynności), modyfikować działanie strony poprzez instalacje wtyczek/ komponentów lub konfigurację.
• Pozycjoner SEO - jest osobą zajmującą się optymalizacją strony www by dana wyszukiwarka internetowa zaindeksowała ją a strona osiągnęła maksymalnie najwyższą pozycję.

Technika pracy

Webmaster działając na zlecenie klienta (osoba fizyczna lub firma) ma zapewnić możliwość zaistnienia w sieci klientowi, oraz zadbać o pozycjonowanie strony tak aby miał do niej łatwy dostęp każdy użytkownik internetu.

• Webmaster przyjmuje zlecenie od klienta. Przyjęcie zlecenie nie wymaga osobistego spotkania, bardzo często zlecenia odbywają się przez dostępne środki komunikacji sieciowej i telefon.
• Webmaster przygotowuje projekt w oparciu o zebrane wymagania klienta, jest odpowiedzialny za stronę techniczną zarówno sprzętową (hardware) jak i systemową (software). Klient odpowiada za część merytoryczną informacji na stronie.
• Następnym krokiem pracy webmastera jest wybranie języka programowania strony (javascripts, html, flash, php). Powstaje silnik strony internetowej (baza danych, kod), strona graficzna, dodana zostaje treść, animacje oraz elementy do komunikacji z gościem strony (forum, bramka email).
• Kolejno oprogramowana zostaje nawigacja strony, sprawdzona wydajność i ergonomia. Klient otrzymuje panel do zarządzania treścią.
• Webmaster umieszcza gotową stronę na serwerze WWW uwzględniwszy potrzebną pojemność dyskową oraz pozycjonuje stronę w sieci. Dobrze pozycjonowana strony będzie wyświetlana na wysokich pozycjach w przeglądarkach jak google czy yahoo.

Praca webmastera może trwać nawet do kilku miesięcy w zależności od złożoności i wielkości zleconego projektu. Ważnym czynnikiem determinującym czas wykonania jest również zdecydowanie klienta i utrzymanie przyjętego planu. Zmiany w fazie projektowania wymagają dużo czasu i mogą być kosztowne.

W niektórych przypadkach praca nad utrzymaniem strony przez webmastera ma charakter ciągły, odpowiedzialność w zakresie moderacji, aktualizacji i rozbudowania strony zgodnie z umową z klientem. Webmaster ponosi również odpowiedzialność za bezpieczeństwo strony, do jego obowiązków należy zabezpieczenie przez atakami hackerskimi oraz wirusami.

Webmaster — artykuły polecane

ASP.NET — Microsoft Project — Aktualizacja oprogramowania — User stories — JavaScript — Test driven development — Automatyczna indeksacja — Programowanie strukturalne — HTTP

Bibliografia

• Biedroń W. (2014), Projektowanie WWW - HTML & XHTML, CSS, Wydawnictwo E-bookowo
• Europejski Fundusz Społeczny. (2017) Projektant stron internetowych
• Filipiuk K. (2011), Analiza pozycjonowania witryny internetowej wykonanej w technologii Flash, Zeszyty Naukowe WSInf Vol 10, Nr 1
• Grzesiak P. (2017), Jak zarabiać w Internecie. Poradnik dla przedsiębiorczych webmasterów, Helion. Gliwice
• Gust-Bardon R. (2011), Podział klientów WWW w kontekście przekazywalności aplikacji WWW, Biuletyn instytutu automatyki i robotyki NR 30
• Kasperski M. (2017), Projektowanie stron WWW. Użyteczność w praktyce, Helion, Gliwice
• Robbins J. (2014), Projektowanie stron internetowych, Helion, Gliwice

Autor: Joanna Wardęga, Grzegorz Jaworek