Harmonogram Adamieckiego

Harmonogram to wykres planowanego przebiegu czynności, robót, produkcji w ciągu pewnego czasu.

Harmonogram Adamieckiego jest graficzną metodą analizy i planowania, a więc ma coś wspólnego z wykresem Gantta, który to z kolei jest graficznym sposobem planowania i kontroli.

Sposób budowy

Harmonogramy Adamieckiego tworzymy w układzie współrzędnych, a poszczególne osie opisujemy w następujący sposób:

• Na osi poziomej obieramy jednostkę czasu, a na osi pionowej zaznaczamy odpowiednie działania lub czynności wykonywane przez konkretne jednostki.
• Po opisaniu układu współrzędnych nadchodzi pora na zaznaczenie długości trwania poszczególnych działań, które będą odcinkami o odpowiedniej długości położonymi równolegle do skali czasu (proste przerywane, położone w sposób prostopadły lub ukośny do osi odciętych zobrazują przejścia międzystanowiskowe).
• Aby stworzyć harmonogram wybranego procesu pracy należy zacząć od podziału danego procesu na czynności, a także trzeba określić zależności przedmiotowe jak i ustalić czas niezbędny do realizacji poszczególnych czynności.
• Po zakończeniu tych czynności można dopiero przystąpić do kreślenia przebiegu danego działania zespołowego w formie harmonogramu.

Historia metody

Historia powstania owych harmonogramów jest dość ciekawa. 29 letni Karol zatrudniony na stanowisku asystenta szefa walcowni w Hucie Bankowej, irytowany zarzutami pod kątem polskich pracowników, którzy to rzekomo charakteryzowali się opieszałością w pracy, postanowił dociec prawdziwej przyczyny ich niskiej wydajności. Nieoficjalne badania, które prowadził, zmusiły go do niejawnej i dyskretnej obserwacji robotników. Po dwóch latach wytężonej pracy Adamiecki dysponował wystarczającymi danymi aby stwierdzić przyczynę strat czasu. Był nią brak harmonii między poszczególnymi operacjami. Lekarstwem na ówczesny stan miały być harmonogramy obnażające marnotrawstwo czasu a także wspomagające projektowanie systemu pracy z jak najmniejszymi przestojami i oczekiwaniami. Debatując na temat reengineeringu, grzechem byłoby usunięcie Adamieckiego z listy prekursorów współczesnych nauk o zarządzaniu. Usprawniając proces walcowania, Adamiecki nie zabrnął w banalne usprawnienia, ale dokonał znacznie więcej - radykalnie zrekonstruował cały proces, co zapewniło mu miejsce pośród klasyków polskiej myśli organizatorskiej.

Zalety stosowania harmonogramów Adamieckiego

Stosowanie harmonogramów Adamieckiego posiada wiele zalet, które przyczyniają się do skutecznego planowania działań i zasobów w różnych dziedzinach zarządzania. Pierwszą z nich jest możliwość monitorowania postępów i terminowości. Dzięki harmonogramowi możliwe jest śledzenie kolejnych etapów projektu lub produkcji, co umożliwia szybkie reagowanie na ewentualne opóźnienia i podejmowanie odpowiednich działań naprawczych.

Następną zaletą jest efektywne koordynowanie pracy zespołu. Harmonogram Adamieckiego pozwala na precyzyjne określenie zadań, terminów oraz odpowiedzialności poszczególnych członków zespołu. Dzięki temu możliwe jest skuteczne zarządzanie pracą grupy, unikanie dublowania zadań oraz zapewnienie płynności procesów. Kolejną korzyścią wynikającą ze stosowania harmonogramów Adamieckiego jest poprawa efektywności i wydajności procesów. Dzięki precyzyjnemu zaplanowaniu działań i zasobów możliwe jest optymalne wykorzystanie czasu oraz unikanie zbędnych opóźnień. To z kolei przekłada się na zwiększenie produktywności i osiąganie zamierzonych celów w wyznaczonym czasie.

Ostatnią, ale nie mniej istotną zaletą jest zwiększenie kontroli nad projektem lub produkcją. Harmonogram Adamieckiego pozwala na lepsze zarządzanie czasem, zadaniami i zasobami, co umożliwia ścisłą kontrolę nad postępami prac oraz identyfikację potencjalnych problemów lub ryzyk. Dzięki temu menedżerowie mogą podejmować odpowiednie decyzje w celu minimalizacji ryzyka i osiągnięcia zamierzonych rezultatów.

Krytyczne spojrzenie na harmonogramy Adamieckiego

Mimo licznych zalet, harmonogramy Adamieckiego mają również pewne wady i ograniczenia, które warto wziąć pod uwagę. Pierwszym z tych ograniczeń jest brak elastyczności w przypadku zmian i nieprzewidzianych sytuacji. Gdy wystąpią zmiany w projekcie lub produkcji, konieczna jest aktualizacja harmonogramu, co może wymagać dodatkowego czasu i wysiłku. Ponadto, brak możliwości uwzględnienia elastyczności może prowadzić do problemów w przypadku nieprzewidzianych opóźnień lub zmian w priorytetach.

Kolejnym krytycznym aspektem jest trudność w uwzględnieniu zależności między zadaniami. Często zadania w projekcie lub produkcji są ze sobą powiązane i wymagają określonej kolejności. Harmonogramy Adamieckiego nie zawsze uwzględniają te zależności, co może prowadzić do nieefektywnego rozłożenia pracy i opóźnień.

Innym problemem jest możliwość przeciążenia zasobów lub niewłaściwego rozłożenia pracy. Harmonogramy Adamieckiego często zakładają, że zasoby są niewyczerpalne i równo rozłożone, co nie zawsze odzwierciedla rzeczywistość. Może to prowadzić do przeciążenia pracowników lub niewłaściwego wykorzystania zasobów, co z kolei może wpływać na jakość pracy i terminowość.

Konieczność aktualizacji harmonogramu w przypadku opóźnień lub zmian może być również wyzwaniem. Aktualizacja harmonogramu wymaga czasu i dokładności, aby zachować spójność i terminowość. Brak regularnej aktualizacji może prowadzić do błędnych informacji i utraty kontroli nad projektem lub produkcją.

Ostatnim, ale nie mniej istotnym aspektem jest konieczność umiejętnego zarządzania czasem i priorytetami. Harmonogramy Adamieckiego wymagają skutecznego zarządzania czasem, aby uniknąć przeciążenia i utrzymania terminowości. Wymaga to umiejętności planowania, delegowania zadań i priorytetyzowania, co nie zawsze jest łatwe w praktyce.

Harmonogram Adamieckiego — artykuły polecane

Tayloryzm — Wykresy sieciowe — SMED — Karol Adamiecki — Henry Laurence Gantt — Zarządzanie naukowe — Clarence Bertrand Thompson — Hoshin kanri — Sterowanie jakością

Bibliografia

• Kopaliński W. (2014), Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa
• Martyniak Z. (1996), Organizacja i zarządzanie - 60 problemów teorii i praktyki, Antykwa, Kluczbork
• Martyniak Z. (2002), Historia myśli organizatorskiej, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków
• Stabryła A., Trzcieniecki J. (red.) (1986), Organizacja i zarządzanie. Zarys problematyki, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków

Autor: Sławomir Gawron