ENPV

ENPV (economic net present value) - ekonomiczna wartość bieżąca projektu. Jest to termin używany w analizie ekonomicznej będącej etapem analizy kosztów i korzyści; jest sumą zdyskontowanych różnic między całkowitymi korzyściami i kosztami, przy czym całkowite koszty obejmują wycenione w wartościach pieniężnych koszty zewnętrzne i wydatki, a całkowite korzyści - wycenione w wartościach pieniężnych korzyści zewnętrzne i wpływy. Podstawowa różnica pomiędzy NPV a ENPV dotyczących bezpośrednich i pośrednich beneficjentów, wyrażona w wartościach pieniężnych, przeliczonych według cen rozrachunkowych. (Definicja wg Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości).

Różnica między ENPV i FNPV

W przewodniku do Analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych napisany przez prof. Massimo Florio oraz dr Silvia Maffii opisują różnicę między ENPV i FNPV. Podstawową różnicą jest, że ENPV wykorzystuje ceny kalkulacyjne lub koszt alternatywny towarów i usług natomiast FNPV stosuje niedoskonałe ceny rynkowe. Kolejną różnicą jest to, że wskaźnik ENPV prowadzi analizę z punktu widzenia społeczeństwa, uwzględniając środowiskowe efekty zewnętrzne, a FNPV tylko z punktu projektodawcy .

Zastosowanie ENPV

Powołując się na artykuły Elżbiety Adamowicz, Przemysława Borkowski, Teresy Kamińska oraz Przemysława Piechoty i Roberta Niemczyka metoda ENPV stosowana jest jako:

• ocena rozłożonych w czasie strumieni przepływów pieniężnych związanych z inwestycją
• ocena korzyści netto dla społeczeństwa związanych z realizacja projektu
• ocena kosztów i korzyści projektów transportowych
• najefektywniejsza metoda badań stosowana w zakresie ekonomiki transportu
• oceną efektywności inwestycji o charakterze komercyjnym
• ocena wpływu przedsięwzięć niekomercyjnych na gospodarkę
• badanie przedsięwzięć, których celem nie jest osiągnięcie bezpośrednich korzyści finansowych, lecz np. wzrost potencjału gospodarczego lub społecznego na danym obszarze
• porównywanie strumieni korzyści i kosztów (nakładów)

Funkcjonowanie w praktyce metody ENPV w inwestycjach transportowych

W swojej pracy naukowej Elżbieta Adamowicz, Przemysław Borkowski, Teresa Kamińska przedstawia praktyczne zastosowanie metody ENPV. Odbywa się w ramach wyceny kosztów i korzyści inwestycji. Wybrane strumienie przepływów pieniężnych tworzone przez projekt porównywane w odniesieniu do długoletnich prognoz. Powszechne strumienie przepływów pieniężnych dotyczą:

• kosztów użytkowania infrastruktury,
• kosztów wypadków, emisji do środowiska
• kosztów czasu

Metoda ENPV jako miernika strumieni pieniężnych oraz kosztów, jak i spodziewanych korzyści projektów dokonuje się w sposób zdefiniowany w sformalizowanych instrukcjach prowadzenia oceny.

Kluczowe problemy związane z wykorzystaniem ENPV

W swojej publikacji Elżbieta Adamowicz, Przemysław Borkowski, Teresa Kamińska wymieniają problemy prowadzenia oceny z użyciem metody ENPV takie jak:

• zakres i sposób włączenia poszczególnych strumieni przepływów pieniężnych reprezentujących poszczególne koszty i korzyœci.
• wydatki związane z wykonaniem inwestycji (nakłady projektowe: przygotowanie placu budowy, wykup gruntu, zakup materiałów)
• zakres uwzględnionych strumieni przepływów pieniężnych
• horyzont czasowy oceny
• trudność w wyliczeniu strumieni przepływów dla wielkości nie wyrażonych bezpośrednio w pieniądzu
• role stopy dyskontowej i metodologie wyceny wartości nie wyrażonych bezpośrednio monetarnie, w tym kosztów

Podkreślając, że mimo wyżej wymienionych elementów, ENPV jest najlepiej funkcjonującą metodą pod względem teoretycznym i praktycznym instrumentem badania efektywności projektów związanych z infrastrukturą transportu.

Zasady obliczania

W swojej publikacji Adam Drobniak opisuję, że metoda ENPV oparta jest na:

• Skorygowanych wartościach nakładów inwestycyjnych (koszty)
• Skorygowanych wartościach kosztów eksploatacyjnych (koszty)
• Zidentyfikowanej wartości kosztów zewnętrznych (koszty)
• Skorygowanych przychodach ze sprzedaży / oszczędności kosztów (korzyści)
• Zidentyfikowanych wartościach korzyści zewnętrznych / dóbr publicznych (korzyści)

Zaktualizowaną ekonomiczną wartość netto (ENPV) można wyliczyć według wzoru:

$\sum _{t=0}^{n}a_{t}S_{t}$

gdzie:

S - salda strumieni ekonomicznych kosztów i korzyści generowanych przez projekt w poszczególnych latach przyjętego horyzontu czasowego analizy

n - horyzont czasowy (liczba lat)

r - przyjęta stopa dyskontowa

a - współczynnik dyskontowy $a={\frac {1}{(1+r)^{t}}}$

Interpretacja

Wskaźnik ENPV służy jako podstawowa zasada decyzyjna o przyjęciu bądź odrzuceniu projektu, dla których:

• ENVP >0, czyli sytuacji w której wartość bieżąca korzyści jest większa niż wartość bieżąca kosztów. Projekt korzystny
• ENVP<0, czyli sytuacji w której wartość bieżąca korzyści jest mniejsza niż wartość bieżąca kosztów. Projekt niekorzystny
• ENVP=0, czyli sytuacji w której wartość bieżąca korzyści jest równa wartości bieżącej kosztów. Decyzja o realizacji należy do inwestora. Projekt nie przynosi ani korzyści ani strat.

W przypadku wielu projektów wykluczających się bądź niezależnych, wybieramy ten, którego wartość wskaźnika ENVP jest najwyższa. Zasady są tu analogiczne jak w zwykłym NPV, opisywanym przeze mnie w poprzedniej pracy.

ENPV — artykuły polecane

ERR — Finansowa ocena projektu — Stopa zwrotu — Analiza wrażliwości — Wewnętrzna stopa zwrotu — VAR — MIRR — Próg rentowności — NPV

Bibliografia

• Adamowicz E., Borkowski P., Kamińska T. (2017), ENPV jako narzędzie oceny kosztów i korzyści w inwestycjach infrastrukturalnych w transporcie, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Ekonomika Transportu i Logistyka
• Drobniak A. (2005), Ocena Projektów Publicznych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice
• Florio M., Maffii S. (2007) Przewodnik do analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych, PARP, Warszawa
• Kołakowski T. (2014), Warunki wdrożenia i społeczna ocena rozwiązań projektowych w obszarze logistyki miejskiej na przykładzie wybranych miast zachodniej Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Piechota P., Niemczyk R. (2014), Uwarunkowania analizy efektywności inwestycji niekomercyjnych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 804, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 67
• Rogowski W. (2004), Rachunek efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych, Oficyna Ekonomiczna, Kraków

Autor: Paulina Dryjańska