Wcześniejsza emerytura: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Dodanie MetaData Description) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
</ul> | </ul> | ||
}} | }} | ||
'''Wcześniejsza [[emerytura]]''' to emerytura w wieku przedemerytalnym. Należy się ona osobom, które spełnią określone wymogi, np. [[praca]] w szczególnych warunkach lub przepracowanie konkretnej liczby lat. | '''Wcześniejsza [[emerytura]]''' to emerytura w wieku przedemerytalnym. Należy się ona osobom, które spełnią określone wymogi, np. [[praca]] w szczególnych warunkach lub przepracowanie konkretnej liczby lat. | ||
| Linia 39: | Linia 37: | ||
# przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze; | # przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze; | ||
# po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze; | # po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze; | ||
# [[stosunek pracy]] z nim został rozwiązany. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 4 </ref> | # [[stosunek pracy]] z nim został rozwiązany. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 4 </ref> | ||
==Emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze== | ==Emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze== | ||
| Linia 65: | Linia 63: | ||
* przy produkcji materiałów wybuchowych, | * przy produkcji materiałów wybuchowych, | ||
* członków zespołów ratownictwa medycznego, | * członków zespołów ratownictwa medycznego, | ||
* nauczycieli i wychowawców. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; zał. 1 i 2 </ref> | * nauczycieli i wychowawców. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; zał. 1 i 2 </ref> | ||
Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach, nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które [[pracownik]] otrzymywał [[wynagrodzenie]] lub świadczenia [[chorobowe]] lub macierzyńskie. | Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach, nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które [[pracownik]] otrzymywał [[wynagrodzenie]] lub świadczenia [[chorobowe]] lub macierzyńskie. | ||
==Wysokość emerytury pomostowej== | ==Wysokość emerytury pomostowej== | ||
Wysokość emerytury pomostowej ustala się w wyniku podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablic średniego trwania życia, obowiązujących w dniu zgłaszania wniosku. Jeżeli pracownik jest członkiem OFE, składki na [[ubezpieczenie]] emerytalne znajdujące się na jego koncie w ZUS, zwiększa sie przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22. Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury oraz podlega ona waloryzacji. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 14 </ref> | Wysokość emerytury pomostowej ustala się w wyniku podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablic średniego trwania życia, obowiązujących w dniu zgłaszania wniosku. Jeżeli pracownik jest członkiem OFE, składki na [[ubezpieczenie]] emerytalne znajdujące się na jego koncie w ZUS, zwiększa sie przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22. Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury oraz podlega ona waloryzacji. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 14 </ref> | ||
==Wcześniejsza emerytura rolnicza== | ==Wcześniejsza emerytura rolnicza== | ||
| Linia 77: | Linia 75: | ||
# podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmnije 30 lat; | # podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmnije 30 lat; | ||
# zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910070024/U/D19910024Lj.pdf ''Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników''] (1990), Dz. U. z 2017 r. poz. 2336, z 2018 r. poz. 650, 858., art. 19 </ref> | # zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910070024/U/D19910024Lj.pdf ''Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników''] (1990), Dz. U. z 2017 r. poz. 2336, z 2018 r. poz. 650, 858., art. 19 </ref> | ||
==Przypisy== | |||
<references /> | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Błędowski P. | <noautolinks> | ||
* Kryńska E. (2006) | * Błędowski P. ''Aktywność zawodowa osób w starszym wieku'', "Rynek pracy wobec zmian demograficznych", s. 53 | ||
* Rzońca A., Wojciechowski W. (2008) | * Kryńska E. (2006) ''Wydłużanie życia zawodowego na polskim rynku pracy'', "Polityka Społeczna", nr 9 | ||
* [ | * Rzońca A., Wojciechowski W. (2008) ''Ile kosztują nas wcześniejsze emerytury?'' | ||
* ''Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19981621118 Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118] | |||
* ''Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20082371656 Dz.U. 2008 nr 237 poz. 1656] | |||
</noautolinks> | |||
[[Kategoria:Prawo pracy]] | [[Kategoria:Prawo pracy]] | ||
{{a|Małgorzata Augustyn}} | {{a|Małgorzata Augustyn}} | ||
Wersja z 19:50, 24 paź 2023
| Wcześniejsza emerytura |
|---|
| Polecane artykuły |
Wcześniejsza emerytura to emerytura w wieku przedemerytalnym. Należy się ona osobom, które spełnią określone wymogi, np. praca w szczególnych warunkach lub przepracowanie konkretnej liczby lat.
Kogo dotyczy?
Według najnowszych przepisów o wcześniejszą emeryturę mogą się starać osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., które spełnią warunki jednego z poniższych rodzajów:
- emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
- emerytura z tytułu wykonywania działalności twórczej lub artystycznej;
- emerytura górnicza;
- emerytura nauczycielska;
- emerytura dla pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki;
- wcześniejsza emerytura obliczona według nowych zasad;
- emerytura pomostowa;
- nauczycielskie świadczenie kompensacyjne;
- emerytura częściowa. [1]
Emerytura pomostowa
Prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia wszystkie poniższe warunki:
- urodził się po 31 grudnia 1948 r.;
- co najmniej 15 lat pracował w szczególnych warunkach;
- osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet lub 60 - dla mężczyzn;
- ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn;
- przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
- po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
- stosunek pracy z nim został rozwiązany. [2]
Emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
Załącznik nr 1 do Ustawy o emeryturach pomostowych zawiera wykaz prac w szczególnych warunkach. Są to między innymi prace:
- pod ziemią,
- przy obróbce metali,
- hutnicze,
- pod wodą,
- ciężkie prace fizyczne,
- na morzu,
- w powietrzu,
- przy obsłudze urządzeń wiertniczych,
- wewnątrz pomieszczeń o bardzo małej kubaturze,
- w niskich temperaturach,
- w kanałach ściekowych i przy wywozie nieczystości.
Załącznik nr 2 do Ustawy o emeryturach pomostowych zawiera wykaz prac o szczególnym charakterze. Są to między innymi prace:
- pilotów statków powietrznych,
- kontrolerów ruchu lotniczego,
- mechaników lotniczych,
- nawigatorów oraz pilotów morskich,
- maszynistów pojazdów trakcyjnych,
- kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów,
- operatorów reaktorów jądrowych,
- przy produkcji materiałów wybuchowych,
- członków zespołów ratownictwa medycznego,
- nauczycieli i wychowawców. [3]
Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach, nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymywał wynagrodzenie lub świadczenia chorobowe lub macierzyńskie.
Wysokość emerytury pomostowej
Wysokość emerytury pomostowej ustala się w wyniku podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablic średniego trwania życia, obowiązujących w dniu zgłaszania wniosku. Jeżeli pracownik jest członkiem OFE, składki na ubezpieczenie emerytalne znajdujące się na jego koncie w ZUS, zwiększa sie przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22. Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury oraz podlega ona waloryzacji. [4]
Wcześniejsza emerytura rolnicza
Wcześniejsza emerytura przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi, jeśli spełnia wszystkie następujące warunki:
- osiągnął wiek 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn;
- podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmnije 30 lat;
- zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. [5]
Przypisy
- ↑ Wcześniejsza emerytura dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. - ZUS
- ↑ Ustawa o emeryturach pomostowych (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 4
- ↑ Ustawa o emeryturach pomostowych (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; zał. 1 i 2
- ↑ Ustawa o emeryturach pomostowych (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 14
- ↑ Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników (1990), Dz. U. z 2017 r. poz. 2336, z 2018 r. poz. 650, 858., art. 19
Bibliografia
- Błędowski P. Aktywność zawodowa osób w starszym wieku, "Rynek pracy wobec zmian demograficznych", s. 53
- Kryńska E. (2006) Wydłużanie życia zawodowego na polskim rynku pracy, "Polityka Społeczna", nr 9
- Rzońca A., Wojciechowski W. (2008) Ile kosztują nas wcześniejsze emerytury?
- Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
- Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych Dz.U. 2008 nr 237 poz. 1656
Autor: Małgorzata Augustyn
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
