Dyrektor

Dyrektor to osoba nadzorująca lub kierujący pracą w firmie, organizacji, bądź określonym dziale.

TL;DR

Artykuł omawia różne rodzaje dyrektorów, takie jak dyrektor generalny, dyrektor wykonawczy, dyrektor niewykonawczy i dyrektor niezależny. Opisuje także rolę dyrektora w firmie, obejmującą organizację pracy, planowanie strategiczne, kontrolę budżetu i kreowanie kultury organizacyjnej. Wskazuje na umiejętności skutecznego dyrektora, takie jak obserwowanie firmy z perspektywy klienta i tworzenie właściwej kultury organizacyjnej.

Rodzaje dyrektorów

• Dyrektor generalny (managing director, chief executive) - osoba odpowiedzialna za działalność i wyniki finansowe firmy. Dyrektor generalny także dysponuje ostateczną wykonawczą władzą w przedsiębiorstwie.
• Dyrektor wykonawczy (executive director) - członek tzw. Rady Dyrektorów pełniący funkcji kierownicze w przędsiębiorstwie. (W. Śmid 2012, s. 123)
• Dyrektor niewykonawczy (non-executive director) - członek tzw. Rady Dyrektorów niepełniący funkcji kierowniczych w firmie. Dyrektorzy niezarządzający są najczęściej zatrudniane przez firmy z powodu posiadania niezbędnej fachowej wiedzy lub tytułu naukowego, co może polepszyć wizerunek i reputację przedsiębiorstwa. (J. Black 2008, s. 85)
• Dyrektor niezależny (independent director) - osoba spoza przedsiębiorstwa, która dzięki swoim umiejętnościom lub wiedzie powołana do pomocy kierowania firmą

Rola dyrektora w firmie

Ogólnie obowiązki dyrektora wyglądają następująco:

• Organizacja, nadzorowanie i kontrola pracy w firmie,
• Organizacja efektywnej i płynnej współpracy między działami firmy,
• Planowanie strategicznego rozwoju przedsiębiorstwa i wdrażanie tych planów,
• Udział w tworzeniu budżetu i kontrola wydatków,
• Kreowanie kultury organizacyjnej.

Dyrektor generalny posiada bardzo odpowiedzialną rolę i ma wiele obowiązków, dlatego często dyrektor, aby poradzić sobie ze wszystkimi zadaniami, przekazuje uprawnienia swoim podwładnym. Mianowicie, w każdym przedsiębiorstwie i każdej firmie jest zastępca dyrektora generalnego, który organizuje pracę personelu, a w razie nieprzewidzianych zdarzeń zajmuje rolę dyrektora.(A. Carmeli, A. Tishler, A.C. Edmondson 2012)

Obowiązki dyrektora generalnego mogą się różnić w zależności od struktury organizacyjnej i wielkości firmy. W małych firmach dyrektor często odgrywa wiodącą rolę w działalności firmy, podejmując zróżnicowane decyzji biznesowe, nawet na najniższym poziomie, takich jak zatrudnianie pracowników lub kontrola zadań niższego szczebla. Jednak w dużych firmach CEO często zajmuje się tylko strategią i kierowaniem ogólnego rozwoju firmy, a większość innych zadań deleguje do podwładnych z odpowiednich działów (A. Zakrzewska-Bielawska 2011, s. 66)

Umiejętności skutecznego dyrektora

• Umiejętność obserwować firmę z punktu widzenia klienta.

Kierownik koniecznie musi dbać o interesy klienta i ciągle kontrolować jakość nadawanych usług i produktów. Te czynniki wprost determinują wyniki finansowe oraz wizerunek firmy, o których jest zobowiązany dbać dyrektor generalny. Tak na przykład wyższemu kierownictwu amerykańskiej linii lotniczej Southwestern Airlines przypisano obowiązek spędzać czas w oddziałach bezpośrednio komunikujących z klientami, aby na bieżąco kontrolować jakość nadawanych usług. A Stelios Haji-Ioannou, założyciel i największy akcjonariusz linii lotniczej EasyJet, często korzysta z usług swojej firmy, chociaż oferuje ona tylko loty klasy ekonomicznej. Dyrektor jest w stanie w pełni kontrolować pracę organizacji tylko jeżeli przydziela czas na obserwacje wszystkich poszczególnych szczebli organizacji (N. Kumar 2007, s. 45)

• Umiejętność tworzyć właściwą kulturę organizacyjną w przedsiębiorstwie.

Kultura organizacyjna to jest zbiór systemów wartości i norm społecznych w każdej organizacji. Do elementów kultury zalicza się klimat organizacyjny, sposób zarządzania przez menedżerów, system wzorów działania i myślenia i t.d. Kultura organizacyjna ma wpływ na efektywność współpracy jednostek organizacyjnych i pojedynczych pracowników, no to jak firma jest postrzegana przez otoczenie zewnętrzne (klienci, konkurenci i t.d.) i wewnętrzne (pracownicy). (P. Zbierowski 2010, s. 690)

Zadaniem dyrektora jest ustalenie i kontrola kultury organizacyjnej. Musi ona być ukierunkowana na wysoką efektywność przedsiębiorstwa, tworzenie przyjemnej atmosfery wśród pracowników, która będzie napędzała do zdrowej konkurencji i wspierała dążenie do samorealizacji i samodoskonalenia. Dobra kultura organizacyjna oparta jest na zaufaniu pomiędzy wszystkimi członkami organizacji oraz interesariuszami (E.H. Schein 2010, s. 221)

Dyrektor — artykuły polecane

Relacja menedżer sztabowy - menedżer liniowy — Role menedżerów personalnego i liniowego — Kadra kierownicza — Wymagane kwalifikacje kierownika — Role kierownicze — Controller — Kierownik — Organizacja pracy zespołu akwizytorów — Zadanie, uprawnienie, odpowiedzialność

Bibliografia

• Black J. (red.) (2008), Słownik ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Carmeli A., Tishler A., Edmondson A.C. (2012). CEO relational leadership and strategic decision quality in top management teams: The role of team trust and learning from failure , Strategic Organization, 10(1)
• Kumar N. (2007). Marketing As Strategy: Understanding the CEO's Agenda for Driving Growth and Innovation Hardcover, Harvard Business School Publishing, Boston Massachusetts, s. 45
• Schein E. (2010), Organizational Culture and Leadership, Jossey-Bass, San Francisco, CA
• Smid W. (2012), BOSS Leksykon, Dr Lex, Kraków
• Zakrzewska-Bielawska A. (2013), Relacja między strategią a strukturą organizacyjną, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Nr 1095
• Zbierowski P. (2010), Zarządzanie wiedzą i struktura organizacyjna firm wysokiej efektywności, Konferencja KZZ, Zakopane

Autor: Pavlo Novikov