Ekologiczna teoria przedsiębiorstwa

Ekologiczna teoria przedsiębiorstwa jest bardzo wszechstronna, łączy w sobie elementy wielu innych teorii. Ilość aspektów, które są przedmiotem rozważań w ramach tej teorii, sprawia, że jest ona mało praktyczna.

Podstawą tej teorii jest umiejętność przetrwania podmiotów w gospodarce, zwiększanie szans przeżycia jest wyznacznikiem granic między nimi.

Teoria ekologiczna postrzega przedsiębiorstwo jako instytucję i organizację zdolną do skupienia oraz maksymalizacji możliwości przeżycia podmiotów w gospodarce. Wynika to z głównego celu przedsiębiorstwa, jakim jest przetrwanie. Na rynku dochodzi do selekcji, które podmioty przetrwają, które nie. Można wyróżnić dwa rodzaje selekcji: pierwsza mówi, że przetrwają najsilniejsi (ujęcie darwinowskie), druga natomiast wskazuje na zdolności adaptacyjne przedsiębiorstwa, dzięki którym przetrwa ich więcej (ujęcie lamarckowskie). Podstawą podziału gospodarki jest charakter branżowy, regionalny przedsiębiorstw. Można wyróżnić cztery rodzaje interakcji, do których dochodzi zarówno między poszczególnymi grupami, jak również w ich obrębie:

• pełna konkurencja,
• częściowa konkurencja (staramy się pokonać konkurenta, on próbuje przetrwać razem z nami),
• grabieżcza konkurencja (chcemy współpracować z konkurentem, on z nami walczy),
• symbioza (wzajemna współpraca aby przetrwać).

Podstawowe obszary, na których koncentruje się ekologiczna teoria przedsiębiorstwa to: jego zakładanie, rozwój i upadek, czyli demografia przedsiębiorstwa.

1. Zakładanie przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo zakłada się w celu zwiększenia szans na przeżycie w gospodarce, co może być rozumiane również jako unikanie bankructwa. Założenie nowego przedsiębiorstwa jest wynikiem funkcjonowania mechanizmu legitymizacji, który działa gdy dany rynek, czy segment rynku jest obsługiwany przez małą liczbę przedsiębiorstw.
2. Rozwój przedsiębiorstwa. Ramy organizacyjne, w jakich funkcjonuje przedsiębiorstwo powinny zapewniać mu najlepsze szanse na przetrwanie. Do przeżycia potrzebny jest: wzrost aktywów, który wzmacnia przedsiębiorstwo, ale również zmniejszenie bezwładności, która jest wynikiem nadmiaru aktywów, ważne jest znalezienie równowagi. Skomplikowane formy organizacyjne i różne metody zarządzania z jednej strony zwiększają możliwości przetrwania przedsiębiorstwa, z drugiej jednak podnoszą koszty ich złożoności, co się przekłada na wzrost ryzyka upadku. W celu zredukowania efektu wzrostu tych kosztów stosuje się reengineering, downsizing oraz outsourcing.
3. Upadek przedsiębiorstwa. Jest on skutkiem mechanizmu konkurencji, który uruchamia się w momencie gdy liczba przedsiębiorstw w danym segmencie rynku wzrasta.

W ekologicznej teorii przedsiębiorstwa cele właścicieli, konsumentów oraz menedżerów są takie same, co prowadzi do podejmowania przez wszystkie te podmioty działań zwiększających możliwości przetrwania przedsiębiorstwa.

Główni przedstawiciele ekologicznej teorii przedsiębiorstwa: Hannan, Baum, Freeman i inni.

Przykładowe przedsiębiorstwa: Johnson&Johnson, Impel, Marriott.

Ekologiczna teoria przedsiębiorstwa — artykuły polecane

Behawioralna teoria przedsiębiorstwa — Korporacja międzynarodowa — Strategia kooperacji — Teoria praw własności — Alokacja zasobów — Teoria internalizacji — Otoczenie bliższe — Efekt synergii — Przedsiębiorstwo globalne

Bibliografia

• Noga A. (2009), Teorie przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Anna Szkamruk