Informatyczny system zarządzania

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 22:21, 11 lis 2023 autorstwa Zybex (dyskusja | edycje) (cleanup bibliografii i rotten links)
Informatyczny system zarządzania
Polecane artykuły

Obecnie istnieje wiele różnych systemów informacyjnych zarządzania. Można tu wyróżnić: Systemy informacyjne zarządzania (MIS - Management Information Systems), systemy wspomagania decyzji (Decision Support Systems -DSS), systemy informacyjne kierownictwa (Executive Information Systems - EIS), systemy wspomagania kierownictwa (Executive Support Systems - ESS) czy systemy eksperckie (Expert Systems - ES), i systemy oparte o bazy wiedzy (Knowledge Based Systems). Dodatkowo można także wyróżnić biurowe systemy informacyjne (Office Information Systems - OIS, lub Office Automation Systems - OAS).

Charakteryzując opisane wyżej systemy informatyczne należy odnieść się do ich cech mających znaczenie dla kierownictwa różnych szczebli. Wyróżnić można tutaj następujące cechy szczególne:

  • rodzaj - forma - zasobów informacyjnych,
  • wykorzystywane modele i procedury,
  • środki techniczne,
  • rodzaje wspomaganych decyzji.

Klasyfikacja

Wyróżnić można następujące typy informatycznych systemów zarządzania:

Ze względu na obszar zastosowań:

  • systemy zarządzania produkcją,
  • systemy zarządzania zasobami materialnymi,
  • systemy zarządzania logistyką i dystrybucją,
  • systemy zarządzania zasobami niematerialnymi,
  • systemy zarządzania finansami

Ze względu na generację systemu:

  • systemy transakcyjne (ewidencyjno-sprawozdawcze),
  • systemy informacyjno-decyzyjne,
  • systemy wspomagania decyzyjnego (doradcze, ekspertowe).

Ze względu na szczebel zarządzania:

  • systemy zarządzania operacyjnego,
  • systemy zarządzania taktycznego,
  • systemy zarządzania strategicznego.

Ze względu na poziom kompleksowości:

  • systemy proste (jednodziedzinowe i/lub jednofunkcyjne),
  • systemy wielodziedzinowe i/lub wielofunkcyjne,
  • systemy kompleksowe.

Ze względu na stopień integracji:

  • systemy autonomiczne,
  • systemy częściowo zintegrowane,
  • systemy zintegrowane.

Ze względu na uniwersalność:

  • systemy oparte na komputerowych pakietach narzędziowych,
  • systemy indywidualne,
  • systemy powielarne,
  • systemy typowe i standardowe

Hurtownia danych (Data Warehouse)

Termin wprowadzony w latach osiemdziesiątych, który można określić jako zbiór wszystkich baz danych całego przedsiębiorstwa pozostające niezmiennie w hurtowni danych. Ma na celu wspomaganie decyzji i pozyskiwanie niezbędnych informacji. Dane dzielone są oczyszczane i dzielone według określonych kryteriów. Hurtownie danych w organizacji są tworzone w celu:

  • Szybkiego pozyskania informacji przez przeszukanie danych (data-drilling), wyróżnić można operacje wgłębną data-down, scalającą data-up, analizę wieloprzekrojowa slicing&dicing
  • uzyskanie wiedzy z danych data-mining, korzysta się w tym wypadku z modeli sieci neuronowych, algorytmów genetycznych, technik statystycznych

Informacje magazynowane w hurtowni można podzielić na:

  • informacje faktyczne (fakty) - to określone wydarzenia w przedsiębiorstwie dotyczące operacji gospodarczych wewnątrz lub na zewnątrz. Fakty poddawane są analizie, dlatego są przedstawione za pomocą liczb, np. liczba zwrotów, wartość sprzedaży
  • informacje referencyjne (opisy) - są to opisy kategorii według których analizuje się dane faktyczne, wyrażają takie aspekty działania firmy, jak klient, region geograficzny czy zasoby ludzkie oraz pokazują, gdzie należy sumować dane faktyczne
  • informacje zbiorcze (agregaty faktów) - przechowywane są tutaj dane dla dłuższego okresu czasu, np. liczba awarii w ciągu kwartału
  • metadane - służą opisaniu danych, ich znaczenia, wskazują ich położenie, sposób pozyskania, przetwarzania i użycia

Rodzaje hurtowni danych:

  1. jedna hurtownia - zaspokajająca wszystkich decydentów
  2. minihurtownie tematyczne - zaspokajające określone potrzeby informacyjne (w dziedzinie np. finansów, logistyki)
  3. centralna hurtownia danych (EDW - Entreprise Data Warehouse) - służąca uzupełnianiu mini hurtowni, nie wykonuje bezpośrednich analiz
  4. hurtownie oddziałowe (DDW - Departamental Data Warehouse) - każdy oddział posiada swoją wielotematyczną hurtownię danych
  5. hurtownia centralna (CDW - Corporate Data Warehouse) - hurtownia danych, która posiada dane z całego przedsiębiorstwa, stanowi główne źródło danych archiwalnych

Bibliografia

  • Januszewski A., Funkcjonalność informatycznych systemów zarządzania, Tom II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012
  • Kisielnicki J. (2013), Systemy informatyczne zarządzania, Placet, Warszawa
  • Kuraś M., System informacyjny - system informatyczny, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
  • Niedzielska E. (red.) (1993), Projektowanie systemów informatycznych, PWE, Warszawa
  • Woźniak K. (2005), System informacji menedżerskiej jako instrument zarządzania strategicznego w firmie, praca doktorska, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków
  • Żółtowski M. (2011), Komputerowe wspomaganie zarządzania systemem eksploatacji w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Zintegrowane zarządzanie. Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją, Opole


Autor: Krzysztof Woźniak, Julia Czerwiec