Analiza dyskryminacyjna

Analiza dyskryminacyjna
Polecane artykuły
Wskaźnik Altmana System wczesnego ostrzegania W. H. Beavera System wczesnego ostrzegania Analiza finansowa System wczesnego ostrzegania R. Van. Frederikslusta System wczesnego ostrzegania E. I. Altmana Analiza sytuacji ekonomicznej System wczesnego ostrzegania D. Hadasik Metody analizy strategicznej

Charakterystyka

Analiza dyskryminacji jest metodą oceny sytuacji ekonomiczno - finansowej, wykorzystywaną zarówno we własnej firmie, jak i w celach porównawczych pomiędzy przedsiębiorstwami. Ma ona duże znaczenie przy wyborze partnerów do współpracy - dostawców i usługodawców, jest także stosowana przez banki w zakresie kredytowania i wyłaniania kredytobiorców o dobrej i złej kondycji finansowej. W odróżnieniu od innych, licznych wskaźników służących do oceny kondycji przedsiębiorstwa, które nie informują o występujących związkach przyczynowo - skutkowych i przez to utrudniają precyzyjną i obiektywną ocenę, analiza dyskryminacji jest łatwym i szybkim sposobem na identyfikację ewentualnych zagrożeń i barier rozwoju firmy. Z tego powodu jest ona wykorzystywana jako system wczesnego ostrzegania przedsiębiorstwa, tak by odpowiednio wcześnie dysponować informacjami o zagrożeniach efektywnego funkcjonowania firmy. Wczesne ostrzeganie jest niezbędne do podejmowania racjonalnych, zarówno bieżących, jak i długookresowych decyzji.

Metoda analizy dyskryminacji została wypracowana poprzez szereg badań przeprowadzonych w przedsiębiorstwach o różnej branży, począwszy od tych o bardzo dobrej kondycji, do tych zagrożonych upadłością. Na ich podstawie określono typowe poziomy wskaźników dla przedsiębiorstw o dobrej i złej sytuacji ekonomicznej.

Uproszczona analiza dyskryminacji stosowana jest głownie w krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej, przede wszystkim w krajach Europy Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych.

W metodzie tej znajduje zastosowanie funkcja (W), będąca sumą sześciu wskaźników. Są to:

1. relacja nadwyżek pieniężnych (zysku brutto Wb i amortyzacji Am, tj.net cash - flow) do zobowiązań krótko- i długo terminowych (kapitału obcego Kob)
2. stosunek sumy bilansowej (aktywa A) do zobowiązań krótko- i długoterminowych Kob
3. relacja wyniku finansowego brutto Wb do majątku A (zyskowność brutto majątku)
4. relacja wyniku finansowego brutto Wb do sprzedaży O (rentowność brutto obrotów)
5. relacja zapasów Zap do obrotów O
6. relacja sprzedaży O do aktywów A (rotacja aktywów)

Poszczególnym wskaźnikom zostały przyporządkowane wagi, określone z uwzględnieniem znaczenia wskaźników dla ogólnej kondycji przedsiębiorstwa. Jednak największe znaczenie mają wskaźniki zyskowności aktywów i obrotów, dlatego to one mają największe wagi.

Formuły wskaźników oraz ich wagi przedstawiono w tabeli.

Tab.1 Wskaźniki i odpowiadające im wagi

Wskaźnik	Waga
1. $Rnp={\frac {(Wb+Am)}{Kob}}$	1,50
2. $Ra={\frac {A}{Kob}}$	0,08
3. $Zm={\frac {Wb}{A}}$	10,00
4. $Rb={\frac {Wb}{0}}$	5,00
5. $Rz={\frac {Zap}{O}}$	0,30
6. $Roa={\frac {O}{A}}$	0,10

Obliczone na podstawie sprawozdań finansowych wskaźniki mnoży się przez wagi, a następnie sumuje. Suma sześciu wskaźników ważonych (W) wyznacza ocenę przedsiębiorstwa. Skala ocen kondycji przedsiębiorstwa przedstawia się następująco:

W < 0 przedsiębiorstwo zagrożone upadłością W = 0 przedsiębiorstwo bardzo słabe 0 < W < 1 przedsiębiorstwo średnie (o słabym wyniku) 1 < W < 2 przedsiębiorstwo o dobrej kondycji finansowej W ≥ 2 przedsiębiorstwo o bardzo dobrej kondycji

Analiza dyskryminacji, jak wynika z powyższego opisu, jest więc łatwą i niezbyt pracochłonną metodą na uzyskanie szybkiej informacji na temat sytuacji finansowej przedsiębiorstwa oraz pozwalającą na wyciągnięcie właściwych wniosków i w konsekwencji na uniknięcie nietrafnych decyzji.

W Polsce metoda ta nie jest jeszcze zbyt szeroko stosowana, aczkolwiek badania przeprowadzone na grupie 52 polskich przedsiębiorstw z różnych branż potwierdziły jej niezaprzeczalną użyteczność.

Bibliografia

• Mączyńska E.: Ocena kondycji przedsiębiorstwa, "Życie Gospodarcze" 1994, nr 38
• Rolbiecki R.: Analiza dyskryminacji w ocenie sytuacji finansowej przedsiębiorstw, "Ekonomika i organizacja przedsiębiorstwa" 2000, nr 9
• Sidorowicz A.: Uproszczone metody oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa, "Gospodarka Materiałowa i Logistyka" 1998, nr 7-8
• Mączyńska, E., & Zawadzki, M. (2006). Dyskryminacyjne modele predykcji bankructwa przedsiębiorstw. Discriminant models of prediction of corporate bankruptcy, Ekonomista, 2.

Autor: Katarzyna Morąg