Rachunek kosztów zmiennych

Rachunek kosztów zmiennych
Polecane artykuły
Rachunek kosztów pełnych Koszty wytwarzania Koszt Rachunek kosztów rzeczywistych Rachunek kosztów Koszty bezpośrednie Optymalizacja struktury asortymentowej produkcji Koszt rzeczywisty Rachunek kosztów standardowych

Rachunek kosztów zmiennych, nazywany również częściowym rachunkiem kosztów jest systemem, który bazuje na podziale kosztów na koszty stałe i koszty zmienne. Przyjmuje się, że koszty zmienne wytworzenia są proporcjonalne do wielkości produkcji. Z kolei koszty stałe mają charakter bezwzględnie stały w danym okresie. Częściowy rachunek kosztów jest często stosowany, ponieważ dostarcza przydatne informacje w zarządzaniu krótkookresowym.

Budowa rachunku zysków i strat przy wykorzystaniu systemu rachunku kosztów zmiennych

Zasady wyceny zapasów oraz ustalania wyniku na sprzedaży przedstawia poniższy schemat:

1. Przychody ze sprzedaży
2. - Zmienne koszty wytworzenia produktów (3+4)
3. - Koszty bezpośrednie
4. - Koszty pośrednie zmienne
5. Zapas początkowy
6. Zapas końcowy
7. Zmienne koszty wytworzenia sprzedanych produktów (2+5-6)
8. Koszty okresu (9+10+11)
9. -Stałe koszty pośrednie wytworzenia
10. -Koszty sprzedaży
11. -Koszty zarządu
12. Wynik ze sprzedaży (1-7-8)

(M.Trentowska 2015, s. 184)

Koszty w modelu rachunku kosztów zmiennych

Rachunek kosztów zmiennych bazuje na podziale kosztów na koszty produkcyjne i koszty nieprodukcyjne. Koszty produkcyjne dzielą się na koszty bezpośrednie oraz pośrednie. Do kosztów bezpośrednich zaliczamy m.in.: materiały i płace. Z kolei pośrednimi kosztami produkcyjnymi są koszty wydziałowe, zarówno stałe, jak i zmienne. Koszty nieprodukcyjne, czyli takie które nie są bezpośrednio związane z produkcją to koszty zarządu i sprzedaży.

Koszty w rachunku kosztów zmiennych przedstawiono na rysunku nr 1.

Rys. 1 Koszty w modelu rachunku kosztów zmiennych

Cechy rachunku kosztów zmiennych

• nie jest zgodny z wymogami ustawy o rachunkowości
• podstawową kategorią kosztów są koszty stałe i koszty zmienne
• zapas produktów wyceniany jest w zmiennym koszcie wytworzenia
• odzwierciedla krótkookresowy wynik finansowy
• przydatny przy podejmowaniu decyzji krótkookresowych (P.Szczypa, 2014)
• koszty reagują na wahania wielkości produkcji
• prowadzony jest na wewnętrzne potrzeby przedsiębiorstwa.

Bibliografia

• Czubakowska K., Gabrusiewicz W., Nowak E. (2014). Rachunkowość zarządcza. Metody i zastosowania, PWE, Warszawa
• Dobija D., Kucharczyk M. (2014). Rachunkowość zarządcza. Analiza i interpretacja, Oficyna, Warszawa
• Kowalczyk M. 2013. Budżet zadaniowy - zasady kalkulacji kosztów wykonywanych zadań, vol.1, no.4, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
• Nowak E. (2015). Rachunek kosztów a zarządzanie kosztami. Rozważania o relacjach , Studia Ekonomiczne tom 245, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach
• Nowak E. (2011). Rachunkowość zarządcza w przedsiębiorstwie, CeDeWu.pl, Warszawa
• Sojak S. (2015). Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów. Tom I, wyd. Dom Organizatora, Toruń
• Sojak S. (2015). Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów. Tom III, wyd. Dom Organizatora, Toruń
• Szczypa P. (2014). Rachunkowość zarządcza- klucz do sukcesu, CeDeWu.pl, Warszawa

Autor: Małgorzata Szczerba