Przedsiębiorstwo międzynarodowe
| Przedsiębiorstwo międzynarodowe |
|---|
| Polecane artykuły |
Przedsiębiorstwo międzynarodowe jest to przedsiębiorstwo, które swą siedzibę ma głównie w kraju macierzystym, lecz znaczną część swoich dochodów pozyskuje z innych krajów poprzez rozszerzenie swoich struktur organizacyjnych.
Główne cechy charakteryzujące przedsiębiorstwo międzynarodowe:
- przedsiębiorstwo dokładnie wybiera kraj, w który inwestuje (gdzie ryzyko niestabilności politycznej jest małe oraz przewidywania co do przyszłego zysku są pozytywne)
- prowadzenie działalności poza granicami kraju pochodzenia
- międzynarodowy charakter
Rodzaje
Podział przedsiębiorstw międzynarodowych: (Jarczewska - Romaniuk A. 2004)
- Ze względu na zasięg działania:
- lokalno - sąsiedzkie (pomiędzy krajem macierzystym a sąsiadującymi z nim)
- regionalne (ograniczające się do danego regionu, np. tylko w ramach UE)
- globalne (działające prawie we wszystkich krajach na świecie)
- Ze względu na przedmiotowy charakter prowadzonej działalności:
- o charakterze produkcyjnym
- o charakterze usługowym
- o różnorodnej działalności
- Ze względu na stopień umiędzynarodowienia działalności:
- o wysokim wskaźniku umiędzynarodowienia działalności (przedsiębiorstwa, które większą część swoich działań prowadzą w innym kraju niż macierzysty)
- o niskim wskaźniku umiędzynarodowienia (działalność skupiona głównie w kraju macierzystym)
- Ze względu na formy własności kapitałowej:
- o charakterze prywatnym
- o charakterze państwowym
- mieszane
- Ze względu na strukturę własności aktywów spółek zależnych:
- o strukturze jednorodnej (aktywa spółki należą wyłącznie do przedsiębiorstwa macierzystego)
- o strukturze mieszanej (tzw. joint - ventures)
- Ze względu na zróżnicowanie form prawnych zagranicznej struktury przedsiębiorstw:
- przedsiębiorstwa, których zagraniczne jednostki zorganizowane są w formie jednostek stowarzyszonych (10 - 50% akcji lub zasobów pod kontrolą przedsiębiorstwa macierzystego
- przedsiębiorstwa, których zagraniczne jednostki zorganizowane są w formie jednostek zależnych (ponad 50% w rękach p.macierzystego)
- przedsiębiorstwa, których zagraniczne jednostki zorganizowane są w formie oddziałów lub filii (pod całkowitą kontrolą p.macierzystego)
- formy mieszane
- Ze względu na strukturę organizacyjną i modele zarządzania:
Funkcje przedsiębiorstwa międzynarodowego
- funkcje ekonomiczne (rozwój gospodarczy państw i gospodarki światowej)
- funkcje społeczne (próba likwidacji różnic społecznych oraz integracja społeczeństw)
- funkcje polityczne (umacnianie pozycji państw i stabilizacja środowiska międzynarodowego)
Największe przedsiębiorstwa międzynarodowe na świecie – Global 500
- "Global 500” to coroczny, najbardziej prestiżowy ranking w jakim może znaleźć się przedsiębiorstwo, publikowany przez amerykański magazyn "Fortune”, w którym znajduje się 500 największych przedsiębiorstw na świecie pod względem przychodów.
Ich przychody w sumie wyniosły w 2016 roku 27,7 bilionów dolarów. Zatrudniają one blisko w sumie 67 milionów ludzi na całym świecie, a ich placówki są zlokalizowane w 34 różnych krajach. Wszystkie przedsiębiorstwa brane pod uwagę do rankingu, muszą publikować pełne sprawozdania finansowe, które później zostają przeanalizowane przez zespół ekspertów.
- Pierwsza 10 największych przedsiębiorstw międzynarodowych w rankingu 2017:
- Walmart (485,8 mld dol.) – branża handlowa
- State Grid (315,2 mld dol.) – branża energetyczna
- Sinopec Group (267,5 mld dol.) – branża petrochemiczna
- China National Petroleum (262,5 mld dol.)
- Toyota (254,6 mld dol.) – branża motoryzacyjna
- Volkswagen (240,2 mld dol.) - branża motoryzacyjna
- Royal Dutch Shell (240 mld dol.) – branża petrochemiczna
- Berkshire Hathaway (223,6 mld dol.) - holding
- Apple (215,6 mld dol.) – branża elektroniczna
- Exxon Mobil (205 mld dol.) – branża petrochemiczna
Walmart jest jedyną firmą, która w rankingu "Fortune" ma przychody wynoszące ponad 400 mld dolarów rocznie. Co ciekawe, najdłużej zaś na liście - zarówno amerykańskich 500. firm, jak i globalnych - utrzymuje się General Motors, które notowane było już w pierwszej edycji rankingu z 1955 roku. Obecnie znajduje się na 18. pozycji z 9,4 mld dolarów przychodów. Global 500 jest jednym z wielu publikowanych rankingów przez branżowe magazyny. W poszczególnych rankingach, brane są pod uwagę inne wytyczne.
- Polskie przedsiębiorstwa w rankingu Global 500
Do światowego rankingu zakwalifikowała się tylko jedna polska firma – PKN Orlen. W 2017 roku przedsiębiorstwo to znalazło się na 454 miejscu (co oznacza spory spadek z rokiem 2016, gdzie była notowana na 353 miejscu).
Bibliografia
- Jarczewska-Romaniuk A. (2004), Przedsiębiorstwa międzynarodowe, Oficyna Wydawnicza, Bydgoszcz.
- Rosińska-Bukowska M. (2011), Najpotężniejsze korporacje współczesnego świata, Łódź.
- Ranking Global 500, Magazyn Fortune.
Autor: Natalia Obszańska, Alicja Sobczyk
