Inspekcja weterynaryjna
Inspekcja weterynaryjna - to jednostka wyodrębniona w ramach działalności Głównego Inspektoratu Weterynarii. Inspekcją weterynaryjną kieruje Główny Lekarz Weterynarii, który należy do centralnych organów administracji rządowej podległych ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa.
TL;DR
Inspekcja Weterynaryjna to jednostka w ramach Głównego Inspektoratu Weterynarii, która ma za zadanie zapewnienie zdrowia publicznego w zakresie ochrony zdrowia zwierząt, bezpieczeństwa produktów zwierzęcych i żywności. Inspekcja sprawuje nadzór nad różnymi obszarami, takimi jak transport zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego, oraz kontroluje przestrzeganie przepisów dotyczących ochrony zwierząt. Niespełnienie odpowiednich wymagań podlega karze grzywny lub aresztu.
Organy Inspekcji Weterynaryjnej
- Główny Lekarz Weterynarii - jest centralnym organem administracji rządowej. Podlega ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa i na jego wniosek jest powoływany przez Prezesa Rady Ministrów. Zastępców Lekarza Głównego powołuje na jego wniosek minister właściwy do spraw rolnictwa.
- Wojewódzki lekarz weterynarii - jest kierownikiem wojewódzkiego inspektoratu weterynarii i przy jego pomocy realizuje swoje zadania. Wojewódzka inspekcja weterynaryjna wchodzi w skład zespolonej administracji wojewódzkiej. Wojewódzki lekarz weterynarii podlega w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa sanitarno - epizootycznego Głównemu Lekarzowi Weterynarii.
- Powiatowy lekarz weterynarii - jest kierownikiem powiatowego inspektoratu weterynarii i przy jego pomocy realizuje powierzone mu zadania i obowiązki. Powiatowa inspekcja weterynaryjna wchodzi w skład niezespolonej administracji rządowej. Powiatowy lekarz weterynarii podlega wojewódzkiemu lekarzowi weterynarii.
- Graniczny lekarz weterynarii - w strukturze organizacyjnej lekarz graniczny weterynarii podlega bezpośrednio Głównemu Lekarzowi Weterynarii (Ustawa o Inspekcji Weterynaryjnej, art. 5, 6, 8)
Dodatkowo na terenach podległych Ministrowi Obrony Narodowej i przez niego nadzorowanych oraz jednostek wojsk obcych przebywających na tych terenach zadania w celu zapewnienia ochrony zdrowia publicznego, wykonuje Szef Służby Weterynaryjnej - Inspektor Weterynaryjny Wojska Polskiego. (Ustawa o Inspekcji Weterynaryjnej, art. 3 ust. 4)
Zadania Inspekcji Weterynaryjnej
Inspekcja realizuje zadania w celu zapewnienia zdrowia publicznego z zakresu:
- ochrony zdrowia zwierząt
- bezpieczeństwa produktów mających pochodzenie zwierzęce
- bezpieczeństwa żywności znajdującej się w rolniczym handlu detalicznym (Ustawa o Inspekcji Weterynaryjnej, art. 3, pkt. 1)
Do głównych zadań Inspekcji Weterynaryjnej należą m.in.:
- zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt i prowadzenie badań kontrolnych
- badanie zwierząt rzeźnych, produktów pochodzenia zwierzęcego i żywności
- przeprowadzanie różnego rodzaju kontroli takich jak: weterynaryjna kontrola graniczna, kontrola w handlu i wywozie zwierząt, kontrola administracyjna, kontrola wyrobów do diagnostyki in vitro, kontrola działalności hodowcy, dostawcy i użytkownika
- sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem produktów pochodzenia zwierzęcego
- obrotem produktów leczniczych weterynaryjnych
- przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt
- prowadzenie wymiany informacji zgodnie z przepisami Unii Europejskiej (Ustawa o Inspekcji Weterynaryjnej, art. 3, pkt.2)
- monitorowanie substancji niedozwolonych, pozostałości chemicznych i biologicznych, produktów leczniczych u zwierząt i we wszystkich obszarach z nimi związanymi, takimi jak: pasze i woda dla zwierząt, produkty żywnościowe pochodzenia zwierzęcego (M. K. Piskuła i in., 2011, s. 83)
- współpraca z Inspekcją Jakości Handlowej przy nadzorze nad jednostkami certyfikującymi oraz nad produkcją ekologiczną (ustawowy obowiązek współpracy) (S. Prutis, 2013, s. 51)
- nadzór nad ekologiczną hodowlą zwierząt, ich zdrowiem oraz nad ekologicznymi produktami pochodzenia zwierzęcego, w takim samym zakresie w jakim pełni kontrolę nad żywnością konwencjonalną (inną niż ekologiczna) (H. Gertig, 2010, s. 411)
- kontrola w zakładach zajmujących się produkcją, obrotem oraz przetwarzaniem artykułów spożywczych, wraz z innymi organami takimi jak: Inspekcja Handlowa, Inspekcja Sanitarna, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Jest to tzw. kontrola zewnętrzna (A. Pałkowska, 2013, s. 47-48)
Rola Inspekcji Weterynaryjnej w transporcie
Dużą rolę pośród obowiązków Inspekcji Weterynaryjnej odgrywa kontrolowanie obszaru transportu: zarówno zwierząt, jak również produktów pochodzenia zwierzęcego. Sprawdzane są środki transportu, w tym okręty i statki powietrzne wykorzystywane do przewozu zwierząt i produktów. W przypadku kontroli granicznych środków transportu, w prowadzonej przez organy inspekcji może uczestniczyć Inspektor Weterynaryjny Wojska Polskiego lub osoba przez niego upoważniona. Taka sama sytuacja będzie miała miejsce w przypadku kontroli przedsiębiorstw zaopatrujących Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej w produkty pochodzenia zwierzęcego (Ustawa o Inspekcji Weterynaryjnej, art. 3, ust. 6)
Wybrane zasady ogólne dotyczące środków transportu:
- używany pojazd, zaprojektowany musi być w taki sposób aby nie powodował obrażeń i okaleczeń u transportowanych zwierząt
- obecność wentylacji grawitacyjnej, pozwalającej na swobodną wymianę powietrza podczas ruchu pojazdu
- zapewnienie ściółki na podłodze oraz wystarczającej liczby miejsca w stosunku do ilości przewożonych zwierząt
- mycie i dezynfekcja pojazdu po każdym transporcie
Wybrane wymogi dotyczące dokumentacji przewozowej:
- odpis z rejestru KRS lub EDG, poświadczający o wpisie do ewidencji producentów rolnych
- dokument poświadczający posiadanie odpowiedniej ilości sprzętu i personelu
- oświadczenie o niekaralności za naruszenie przepisów o ochronie zwierząt w ciągu trzech lat poprzedzających złożenie wniosku o założenie działalności transportowej w zakresie przewozu zwierząt
- licencje dla kierowców
- świadectwa zatwierdzenia środków transportu - decyzji administracyjnej powiatowego lekarza weterynarii
Niespełnienie odpowiednich wymagań jest wykroczeniem i podlega karze grzywny lub aresztu. Szczególnie problematyczne są braki dokumentacji zwierząt zaświadczających ich pochodzenie oraz braki zatwierdzeń środków transportu i zezwoleń dla przewoźnika (A. Nieoczym, 2014, s. 923-924, 927-928)
| Inspekcja weterynaryjna — artykuły polecane |
| SANEPID — Służba celna — Polskie Centrum Akredytacji — Prawo lotnicze — Państwowa Inspekcja Handlowa — Rzecznik konsumentów — Kancelaria tajna — Przegląd techniczny — Ochrona informacji niejawnych |
Bibliografia
- Gertig H. (2010). O bezpieczeństwie żywności ekologicznej, "Bromatologia i Chemia Toksykologiczna", nr 3
- Nieoczym A. (2014). Transport zwierząt - wymagania prawne i kontrola, "Logistyka", nr 4
- Pałkowska A. (2013). Wpływ kontroli monitorowania warunków przechowywania i dostaw na optymalizację jakości mikrobiologicznej mięsa, "Zeszyty naukowe Akademii Morskiej w Gdyni", nr 80
- Piskuła M.K. (red.) (2011). Charakterystyka czynników decydujących o bezpieczeństwie konsumentów i jakości prozdrowotnej żywności, " Polish Journal of Agronomy", nr.7
- Prutis S. (2013). Regulacje prawne produkcji ekologicznej w rolnictwie polskim, "Studia Iuridica Agraria", vol. 11
- Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej Dz.U. 2004 nr 33 poz. 287
Autor: Izabela Stypuła
