System otwarty
| System otwarty |
|---|
| Polecane artykuły |
System otwarty - system wchodzący w interakcję z otoczeniem. Wszelkie organizacje są systemami otwartymi. (Oleksiuk A. Problemy organizacji Materiały do studiowania, Wydawnictwo Key Text, 2007, Warszawa s. 147) Bez względu na to, czy jest to układ otwarty czy zamknięty stanowi on zestaw elementów ściśle ze sobą powiązanych, stanowiących spójną całość. (Oleksiuk A. 2007, s. 147)
Kluczowe cztery elementy
Organizacja jako całość składa się z czterech elementów:
- 1) nakłady z otoczenia:
- - rzeczowe,
- - ludzkie,
- - finansowe,
- - informacyjne,
- 2) procesy techniczne i kierownicze;
- 3) wyniki:
- - produkty/usługi,
- - zyski/straty,
- - zachowanie pracownicze,
- - informacje;
- 4) sprzężenie zwrotne. (Oleksiuk A. Problemy organizacji Materiały do studiowania, Wydawnictwo Key Text, 2007, Warszawa s. 147)
Dlaczego otoczenie jest tak ważne?
Otoczenie (w skład którego wchodzą między innymi dostawcy, odbiorcy czy konkurenci) jest bardzo ważnym aspektem dla organizacji, gdyż bez niego nie jest w stanie istnieć, a tym bardziej się rozwijać. Organizacja musi ciągle obserwować zmiany zachodzące w otoczeniu, aby odpowiednio się do nich dostosowywać. Niektóre zmiany są korzystne, mogą stanowić szansę organizacji na poprawę jej pozycji na rynku, inne wręcz przeciwnie. Każda organizacja musi być więc bardzo czujna na zmiany. Łatwo jest zauważyć istniejącą zależność między organizacją a jej zewnętrznym otoczeniem. Oboje wywierają na siebie duży wpływ, dlatego tak ważne są stosunki występujące pomiędzy nimi. Organizacja jako system otwarty czerpie z otoczenia niezbędne elementy, takie jak na przykład zasób ludzki, który jest najistotniejszym elementem systemu. W zamian organizacje udzielają swoich produktów czy usług. (Zakrzewska-Bielawska A. (red.) 2012, s. 8)
Dzięki takiemu podejściu dostrzegamy, iż o skuteczności organizacji decydują nie tylko jej elementy wewnętrzne (ludzie, technika, cele, struktura wewnętrzna), ale również interesariusze zewnętrzni (klienci, dostawcy, konkurenci, władze, społeczności lokalne) – ich liczba, potrzeby, charakter i rodzaj łączących ich z organizacją relacji. (Zakrzewska-Bielawska A. (red.) (2012), Podstawy zarządzania, Oficyna a Wolters Kluwer business, 2012, Warszawa, s. 8)
Główne aspekty podkreślające system otwarty w organizacjach w ujęciach M. Bielskiego i L. Krzyżanowskiego
M. Bielskiego: Są wyodrębnione z otoczenia, a równocześnie otwarte. Czerpią z otoczenia: ludzi, materię i energię, informacje i wartości, a przekazują doń: dobra, usługi, informacje oraz wartości.
L. Krzyżanowskiego: Współdziałają z otoczeniem, prowadząc z nim wymianę dóbr materialnych, energii, informacji i środków pieniężnych, dlatego są to systemy otwarte. (Zakrzewska-Bielawska A. (red.) Podstawy zarządzania, Oficyna a Wolters Kluwer business, 2012, Warszawa, s. 11)
Podejście systemowe
Podejście systemowe odegrało ważną rolę w sposobie postrzegania organizacji, którą zaczęto traktować jako całokształt, uwzględniając wszystkie jej elementy. Właśnie tutaj kluczową rolę odegrała koncepcja systemu otwartego, która dodatkowo nakazywała uwzględnić otoczenie, a więc jej wpływ na działającą organizację. Podejście systemowe zwróciło uwagę, iż nie zawsze badanie poszczególnych elementów z osobna jest prawidłowe. (Klincewicz, K. (red.) 2016 s. 206)
Bibliografia
- Klincewicz, K. (red.) (2016) Zarządzanie, organizacje i organizowanie – przegląd perspektyw teoretycznych, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa
- Oleksiuk A. (2007) Problemy organizacji. Materiały do studiowania, Wydawnictwo Key Text, Warszawa
- Piotrowski W. (red.) (2009) Zarządzanie: Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Wirkus M. (2011) Podnoszenie skuteczności procesu produkcyjnego w warunkach rosnącej indywidualizacji produktów, Politechnika Gdańska, Gdańsk
- Zakrzewska-Bielawska A. (red.) (2012), Podstawy zarządzania, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa
Autor: Anna Myrta
