Wstrząs podażowy
| Wstrząs podażowy |
|---|
| Polecane artykuły |
Wstrząs podażowy (szok cenowy) przerzuca gospodarkę na inny poziom ceny. Istota szoku cenowego, czyli nagłej zmiany ogólnego poziomu cen, wiąże się z faktem, iż zmiana jednego, ale za to bardzo istotnego składnika - kosztotwórczego, pociąga za sobą znaczącą zmianę innych komponentów konstytuujących koszty w całej gospodarce, w następstwie czego rośnie ogólny poziom kosztów, a tym samym i ceny. Przykładem takiego szoku może być nagły i wysoki wzrost cen kosztotwórczych składników: surowców energetycznych (paliw, ropy naftowej, energii elektrycznej), zbóż a także płac.
Skutki wstrząsu podażowego
Nagły i znaczący wzrost cen tzw. cenotwórczych komponentów prowadzi do tego, że bieżąca równowaga osiągana jest przy niższym niż poprzednio poziomie podaży. Wynika z tego, że szok cenowy wtrącił gospodarkę w stan recesji.
Reakcja gospodarki na taki stan jest taka, że dopóki nie zadziałają siły przeciwstawne do tych, które doprowadziły do wzrostu cen, tak długo będzie trwała recesja. A to może trwać bardzo długo. Spadkowi cen będzie sprzyjać presja bezrobocia (spadek płac), a także wdrażanie innowacji, które obniżają koszty.
W tym samum kierunku oddziałuje niemała ilość bankructw, która nasila się w tym czasie. Upadłość ogłaszają bowiem najczęściej firmy mało efektywne, a ich odejście z rynku oznacza poprawę przeciętnej produktywności. Ceny, drogą obniżki kosztów, ulegają obniżeniu, czemu towarzyszy automatyczny wzrost popytu globalnego: konsumpcji - bezpośrednio przez spadek cen dóbr konsumpcyjnych; inwestycyjnego - pośrednio przez spadek stopy procentowej. Podaż stopniowo rośnie i dzięki temu gospodarka powraca do stanu równowagi w tym samym punkcie z którego została wytrącona przez szok cenowy. Powrót do równowagi dokonał się więc kosztem recesji, której skala i czas trwania zależały od tempa spadku cen.
Bibliografia
- R. E. Hall, J. B. Taylor, Makroekonomia, PWN, Warszawa 2004, s. 229-237
- L. Próchnicki, Zrozumieć gospodarkę. Makroekonomia, Zachodnipomorska Szkoła Biznesu, Szczecin 1997, s. 385-386
- Michael Burda, Charles Wyplosz, Makroekonomia Podręcznik Europejski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2000, str 421- 414
Autor: Marek Iwan
