Teoria wiązki celów
| Teoria wiązki celów |
|---|
| Polecane artykuły |
Głównym celem firmy jest najczęściej utrzymanie stanu równowagi i rozwój, ale występują także cele szczegółowe, które dostosowane są do założeń organizacji oraz zewnętrznej sytuacji, w jakiej ona się znajduje, a dotyczącej takich obszarów funkcjonowania jak prawo, rynek, zasoby ludzkie, lokalizacji itd. Cele strategiczne wskazują obszary konkretnych działań i przedsięwzięć oraz są wypadkową wyników gry interesów, możliwości i ograniczeń.
Definiowanie celów
Cele mogą być określone w sposób przedmiotowy i czynnościowy. Pierwszy z nich odnosi się do osiągnięcia jakiegoś pożądanego stanu rzeczy, na przykład stanu ekonomiczno-technicznego przedsiębiorstwa. Natomiast drugi sposób polega na prowadzeniu określonego rodzaju działalności, na przykład działalności przemysłowej, gospodarczej, administracyjnej i innej.
Cele główne i cele szczegółowe są najczęściej grupowane i klasyfikowane za pomocą metody drzewa celów, które przedstawia w sposób graficzny bądź opisowy podział celu ogólnego na cząstkowe. Z tego względu związki celów ze sobą wydają się oczywiste, jako że cele szczegółowe wywodzą się bezpośrednio z celu głównego i mają służyć jego realizacji. Cele pozostają ze sobą w ścisłej relacji ze względu na konieczność podlegania strategii całego przedsiębiorstwa, nie mogą się wykluczać, być ze sobą sprzeczne, ale dopełniać się tworząc harmonijną całość, aby firma mogła sprawnie funkcjonować. Cele także muszą być formułowane dla poszczególnych jednostek organizacyjnych, tak aby ich działanie korespondowało z celem głównym i zapewniało sprawne funkcjonowanie oraz rozwój.
Wiązka celów
Przedsiębiorstwo to miejsce, w którym koncentrują się różne interesy:
- właścicieli,
- menedżerów,
- pracowników,
- klientów,
- dostawców,
- kooperantów,
- wierzycieli,
- społeczności lokalnej.
Wzajemna koordynacja tych interesów powoduje konieczność określenia wiązki celów, która zależy od konkretnych warunków działania.
Przedsiębiorstwa w praktyce realizują właśnie wiązkę wzajemnie ze sobą powiązanych celów, przy czym ich hierarchia zmienia się zarówno w długim jak i krótkim okresie. Hierarchia celów jest inna w przedsiębiorstwach na różnych etapach rozwoju oraz w zależności od sytuacji rynkowej.
Przykładem wiązki celów, może być następujący układ celów firmy: wzrost poziomu sprzedaży, zdobycie wysokiego udziału w rynku, zapewnienie właściwego poziomu zaopatrzenia, maksymalizacja zysku, wysoka stopa zwrotu z kapitału, zadowalająca płynność finansowa.
Bibliografia
- Stabryła A., Podstawy zarządzania firmą: modele, metody, praktyka, PWN, Kraków - Kluczbork 2001, s. 13 - 21
Autor: Krzysztof Woźniak
