Matryca logiczna
Matryca logiczna jest metodą planowania, realizacji i oceny projektów, bazuje na zasadach logicznego myślenia i wprowadza szereg narzędzi służących do planowania, tworzenia, wdrażania i zarządzania projektami
Struktura matrycy logicznej została tak zaprojektowana, aby skłonić twórców projektu do przedstawienia logicznego związku między działaniami a celami, których realizacji one służą. Matryca logiczna służy nie tylko do syntetycznego przedstawienia projektu, ale również sama w sobie jest narzędziem podnoszenia jego jakości. Wypełniając matrycę, przyszli beneficjenci zmuszani są do powtórnej analizy swojego pomysłu i do zaplanowania działań w taki sposób, aby związek przyczynowo-skutkowy między działaniami a ich efektami był jak najbardziej oczywisty i prawdopodobny.
TL;DR
Matryca logiczna to metoda planowania, realizacji i oceny projektów. Składa się z tabeli, która ma cztery kolumny i cztery rzędy. Matryca logiczna służy do przedstawienia logicznego związku między działaniami a celami projektu. Jest pomocna w procesie tworzenia projektu i skupia uwagę na jego realizacji. Ma wiele korzyści, ale również wady, takie jak brak możliwości eksperymentowania w czasie realizacji projektu. Matryca logiczna pozwala na zobrazowanie najistotniejszych informacji o projekcie w syntetycznej formie.
Jak ją skonstruować?
Matryca logiczna składa się z tabeli, która ma cztery kolumny i cztery rzędy. Układ pionowy określa, co projekt ma osiągnąć, objaśnia związki przyczynowe i precyzuje ważne założenia i obszary problemowe, które są poza zasięgiem menedżera projektu. Logika pozioma odnosi się do mierzenia efektów projektu i zasobów używanych w trakcie jego trwania, poprzez określenie kluczowych wskaźników pomiaru i za pomocą środków, dzięki którym pomiar będzie weryfikowany. Etapy i zasady tworzenia projektów tą metodą:
- Etap analizowania.
- Etap planowania.
- harmonogram działań,
- wykaz wkładu i kosztów.
Zasady
- istnieje jeden główny problem, który projekt ma rozwiązać,
- problem nie jest tożsamy z zarządzaniem projektem, jest określony czytelnie oraz wszyscy partnerzy zaangażowani w projekt zgadzają się co do tego,
- zarówno cel jak i rezultaty, działania oraz wkład określone są precyzyjnie,
- rezultaty nie są tożsame z rozwiązaniem problemu,
- cel i rezultaty mogą być zweryfikowane przy użyciu wskaźników ilościowych, jakościowych i odnoszących się do czasu.
Korzyści
- jest pomocna w procesie tworzenia szkicu projektu,
- skupia uwagę na realizacji projektu, a zespołowi realizującemu pozwala skupić się na celu i rezultatach projektu,
- identyfikuje obszary ryzyka zewnętrznego i sposoby weryfikacji osiągnięć projektu,
- używa wskaźników,
- określa nadrzędny cel projektu,
- precyzuje do czego dążymy w projekcie,
- określa kluczowe rezultaty projektu i grupuje działania które są niezbędne do ich osiągnięcia.
Wady
- brak możliwości eksperymentowania w czasie realizacji projektu,
- problemy z przystosowaniem się do zmieniających się warunków,
- problemy we wnoszeniu innowacji do projektu w czasie jego realizacji,
- utrudnienia w realizacji projektu kiedy otwarta analiza problemu jest kłopotliwa oraz kiedy poszczególne strony, które mają brać udział w projekcie nie zgadzają się co do charakteru problemu.
Struktura matrycy logicznej projektu
Matryca logiczna pozwala na zobrazowanie najistotniejszych informacji o projekcie w syntetycznej formie. Jej główną zaletą są czytelnie przedstawione związki przyczynowa-skutkowe omawianego projektu. Analizuje ryzyko oraz punkty krytyczne jakie mogą wystąpić. Poniżej zostanie dokładnie omówiona struktura tabeli, która składa się z czterech kolumn i czterech wierszy [Habis A. 2009. s. 20].
Wiersze
- Cele nadrzędne projektu powinny być projekcją głównych założeń programu, w ramach którego są realizowane. Zazwyczaj odwołują się do długoterminowych benefitów dla szerokiego spektrum interesariuszy. Zrealizowanie jednego, omawianego projektu nie pozwoli osiągnąć celów nadrzędnych, ale przyczyni się do ich spełnienia [Cieślak P. 2006. s. 13].
- Cele projektu należy tak sformułować, aby jasno przedstawiały korzyści jakie niosą dla odbiorców projektu.
- Rezultaty opisują bazowe produkty, które zostaną wygenerowane dzięki realizacji projektu.
- Działania służą sprecyzowaniu wszystkich zadań i czynności, które należy zrealizować, aby osiągnąć zdefiniowane wcześniej rezultaty.
Kolumny
- Opis projektu zawiera szczegółową deskrypcję wszystkich celów projektu. Od nadrzędnego celu, który jest fundamentem projektu, aż po szczegółowo rozpisane działania umożliwiające jego realizację.
- Obiektywnie weryfikowalne wskaźniki z założenia, powinny zagwarantować identyczny pomiar niezależnie od osoby, która go dokonuje.
- Źródła weryfikacji są źródłami weryfikacji powyższych wskaźników. W ich skład wchodzą m.in. dokumenty, dowody, raporty dzięki którym możliwa jest ocena osiągalności zaplanowanych wskaźników.
- Założenia opisane w tej kolumnie stanowią fundament projektu. Uwzględniają czynniki zewnętrzne, także ryzyko, które jest nieodzownym elementem realizacji projektu [Monkiewicz W. 2009. s. 25].
| Matryca logiczna — artykuły polecane |
| Zarządzanie projektem — Karta projektu — Plan projektu — Rozpoczynanie projektu — Oszczędność w projekcie — Struktura podziału pracy — Metodyka PCM — Zarządzanie ryzykiem wg PMBOK — Analiza interesariuszy w zarządzaniu projektami |
Bibliografia
- Cieślak P. (2006), Matryca Logiczna jako narzędzie strukturalizacji, Barometr Regionalny, Zamość
- Habis A. (2009), Zarządzanie projektami, w tym finansowanymi z UE, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Warszawa
- Monkiewicz W., Rzeźnik G., Wojda M. (2009), Zarządzanie cyklem projektu, Polski Instytut Demokracji Lokalnej, Warszawa
- Roszkowski H. (2005), Zarządzanie projektem - istota, procedury i ich zastosowanie przy korzystaniu ze środków Unii Europejskiej, Wydawnictwo SGGW, Warszawa
- Sikorska K. Bulzacki T. (2005), Dotacje z Unii Europejskiej. Helion, Gliwice
Autor: Beata Smoleń, Arkadiusz Brzegowy
