Model wyceny bilansowej oparty na wartości przeszacowanej

Model wyceny bilansowej oparty na wartości przeszacowanej - pozycje rzeczowych składników trwałych, których można wiarygodnie ustalić wartość godziwą, należy wykazać w wartości przeszacowanej, stanowiącej jej wartość godziwą na dzień przeszacowania. Przeszacowania dokonuje się na tyle regularnie, aby wartość bilansowa istotnie nie różniła się od wartości ustalonej przy zastosowaniu wartości godziwej na dzień bilansowy.

Wartość godziwa

Wartość godziwa jest kwotą, która można uzyskać za dany składnik aktywów poprzez wymianę w warunkach transakcji rynkowych pomiędzy zainteresowanymi, niepowiązanymi i dobrze poinformowanymi stronami.

Przykład

• wartość godziwa gruntów i budynków - ustalana jest zazwyczaj w drodze oszacowania przez profesjonalnego rzeczoznawcę.
• wartość godziwa maszyn i urządzeń - jest to wartość rynkowa lub w przypadku braku dowodów na jej wysokość, jednostka ustala wartość godziwą przy pomocy metody dochodowej lub metody kosztu odtworzenia.

Częstotliwość przeszacowań jest uzależniona od częstotliwości zmian wartości godziwej przeszacowywanych składników aktywów trwałych, wynikających z istotnych różnic przeszacowywanych składników od wartości bilansowej. Corocznych przeszacowań należy dokonywać w przypadku znacznych i nieregularnych zmian wartości godziwej. W przypadku mało istotnych zmian wartości godziwej przeszacowań dokonuje się co 3 lub 5 lat. Jeżeli chociaż jeden składnik rzeczeowych aktywów trwałych jest przeszacowywany, to również cała grupa, do której składnik należy musi zostać przeszacowana.

Metody przeszacowania wartości bilansowej składników trwałych

Metoda porównawcza jest jedną z najczęściej stosowanych metod wyceny składników trwałych. Polega ona na porównaniu wartości przeszacowanej danego składnika z wartościami podobnych składników na rynku. Proces porównywania obejmuje analizę różnych czynników, takich jak lokalizacja, stan techniczny, wiek czy potencjał generowania dochodów. Metoda porównawcza umożliwia bardziej precyzyjne oszacowanie wartości bilansowej składników trwałych, uwzględniając ich rzeczywistą wartość rynkową.

Metoda porównawcza ma wiele zalet. Po pierwsze, jest ona oparta na rzeczywistych wartościach rynkowych, co daje bardziej obiektywne wyniki. Po drugie, umożliwia uwzględnienie różnych czynników, które mogą wpływać na wartość składników trwałych. Po trzecie, dzięki analizie podobnych składników na rynku, można łatwiej zidentyfikować ewentualne ograniczenia czy potencjalne korzyści związane z danym składnikiem.

Metoda porównawcza ma jednak także pewne ograniczenia. Po pierwsze, może być trudno znaleźć dokładne odpowiedniki danego składnika na rynku. Po drugie, wyniki mogą być zniekształcone przez czynniki, takie jak lokalne warunki rynkowe czy zmienność cen. Ponadto, metoda porównawcza może nie uwzględniać specyficznych cech danego składnika, które mogą mieć wpływ na jego wartość.

Przykłady zastosowania metody porównawczej w praktyce są liczne. Na przykład, przy wycenie nieruchomości, można porównać wartość przeszacowaną danej nieruchomości z wartościami podobnych nieruchomości na rynku. Podobnie, przy wycenie maszyn i urządzeń, można porównać wartość przeszacowaną danej maszyny z wartościami podobnych maszyn dostępnych na rynku.

Metoda kosztu odtworzenia jest kolejną metodą wyceny opartą na kosztach potrzebnych do odtworzenia danego składnika. Polega ona na oszacowaniu kosztów związanych z odtworzeniem danego składnika, uwzględniając zarówno koszty zakupu, jak i koszty związane z montażem, instalacją czy dostosowaniem do indywidualnych potrzeb przedsiębiorstwa. Metoda kosztu odtworzenia jest szczególnie przydatna przy wycenie składników trwałych, które mają unikalne cechy lub są trudno dostępne na rynku.

Rola przeszacowań w zarządzaniu ryzykiem

Regularne przeszacowania wartości bilansowej składników trwałych mają kluczowe znaczenie w identyfikowaniu i zarządzaniu ryzykiem związanym z wartością godziwą tych składników. Przeszacowania pozwalają na monitorowanie zmian w wartościach składników trwałych i odpowiednie reagowanie na ewentualne zagrożenia lub możliwości. Dzięki temu przedsiębiorstwo może lepiej ocenić ryzyko inwestycyjne i podejmować bardziej świadome decyzje dotyczące nowych inwestycji.

Przeszacowania mają istotny wpływ na analizę rentowności i możliwości inwestycyjne przedsiębiorstwa. Poprzez aktualizację wartości bilansowych składników trwałych, przeszacowania umożliwiają bardziej precyzyjne obliczanie wskaźników rentowności, takich jak ROS (Return on Sales) czy ROE (Return on Equity). Ponadto, przeszacowania pozwalają na ocenę wpływu zmian wartości bilansowych na zdolność przedsiębiorstwa do generowania zysków i ewentualne potrzeby kapitałowe.

W zarządzaniu ryzykiem przeszacowania wspierane są przez różne narzędzia i techniki. Na przykład, analiza scenariuszowa może pomóc w określeniu różnych możliwych scenariuszy zmian wartości bilansowych i ich wpływu na wyniki przedsiębiorstwa. Ponadto, analiza wrażliwości może pomóc w identyfikowaniu kluczowych czynników wpływających na wartość składników trwałych i ocenie ich ryzyka.

Przykłady zastosowania przeszacowań w praktyce są liczne. Na przykład, przedsiębiorstwo farmaceutyczne regularnie przeszacowuje wartość swojego portfela patentowego, uwzględniając zmiany w otoczeniu prawnym czy konkurencyjnym. Podobnie, przedsiębiorstwo transportowe przeszacowuje wartość swojego taboru, uwzględniając zmiany w stanie technicznym czy regulacjach dotyczących emisji.

Wpływ przeszacowań na wyniki finansowe i wskaźniki finansowe

Przeszacowania wartości bilansowej składników trwałych mają istotny wpływ na wyniki finansowe przedsiębiorstwa. Aktualizacja wartości bilansowych składników trwałych może wpływać na zysk netto i kapitał własny przedsiębiorstwa. Na przykład, jeśli wartość bilansowa składników trwałych zostanie przeszacowana w górę, to zysk netto przedsiębiorstwa może wzrosnąć, co może wpływać na kapitał własny.

Przeszacowania mają również wpływ na wskaźniki rentowności. Poprzez uwzględnienie aktualnych wartości bilansowych, wskaźniki rentowności, takie jak ROS czy ROE, mogą być bardziej precyzyjnie obliczane. Wpływ przeszacowań na wskaźniki zadłużenia, takie jak D/E czy Gearing, również jest istotny. Aktualizacja wartości bilansowych składników trwałych może wpływać na proporcje długu do kapitału własnego, co ma znaczenie dla oceny zdolności przedsiębiorstwa do spłaty zobowiązań.

Prezentacja informacji o wartościach przeszacowanych w sprawozdaniach finansowych ma istotne znaczenie dla czytelności i wiarygodności tych sprawozdań. Przeszacowania powinny być przedstawiane w sposób przejrzysty i zrozumiały dla użytkowników sprawozdań finansowych. Ponadto, informacje o przeszacowaniach powinny być uzupełnione o odpowiednie objaśnienia i kontekst, aby użytkownicy mogli dokładnie zrozumieć ich wpływ na wyniki i wskaźniki finansowe przedsiębiorstwa.

Przeszacowania wartości bilansowej składników trwałych są nieodłącznym elementem zarządzania przedsiębiorstwem. Metody przeszacowania, takie jak metoda porównawcza czy metoda kosztu odtworzenia, umożliwiają bardziej precyzyjne oszacowanie wartości składników trwałych. Regularne przeszacowania pozwalają na identyfikację i zarządzanie ryzykiem związanym z wartością godziwą składników trwałych. Przeszacowania mają również wpływ na wyniki finansowe i wskaźniki finansowe przedsiębiorstwa, dlatego ich prezentacja w sprawozdaniach finansowych jest istotna dla czytelności i wiarygodności tych sprawozdań.

Model wyceny bilansowej oparty na wartości przeszacowanej — artykuły polecane

Wartość godziwa — Inne inwestycje krótkoterminowe — Wycena zagranicznych środków pieniężnych — Różnice kursowe — Wycena bilansowa — Metoda LIFO — Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego — Wycena rzeczowych składników majątku obrotowego — Wycena składników bilansu

Bibliografia

• P. Fil, A. Michalczyk, Problemy wyceny aktywów i pasywów według MSR/MSSF i ustawy o rachunkowości, Wydawnictwo ODDK, Gdańsk 2007
• Walińska E. (2005), Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, Wydawnictwo Oficyna Ekonomiczna, Kraków

Autor: Agnieszka Bryja