Koszt postulowany
Rachunek kosztów obejmuje ogół czynności zmierzających do ustalenia kosztów potrzebnych do kontroli gospodarności. Rachunek kosztów powinien umożliwić oszczędne gospodarowanie polegające na uzyskaniu jak najniższych kosztów. W ramach rachunku kosztów mogą być zastosowane różne jego rozwiązania. Jednym z takich rozwiązań jest tradycyjny rachunek kosztów, który polega na:
- wyznaczania zadań kosztowych w postaci kosztów planowanych
- ustaleniu kosztów rzeczywistych
- ocenie kosztów rzeczywistych poprzez porównanie ich z wielkościami postulowanymi (wyznaczonymi). Różne wielkości mogą spełniać rolę kosztu postulowanego. Określają one zadania jednostki gospodarczej w zakresie poziomu i struktury kosztów jednostkowych. Koszt postulowany zależy od zadań i od uwzględniania w nich aktualnych warunków w dziedzinie konstrukcji, technologii i organizacji produkcji, wyposażenia technicznego, wskaźników zużycia, cen, taryf i płac. W takiej klasyfikacji kosztami postulowanymi mogą być:
- koszty planowane przeciętne dla okresu
- Rocznego
- Kwartalnego
- Planu operatywnego
- koszty normatywne (standardowe) wynikające z norm
- Obowiązujących na początek roku (kwartału)
- Docelowych
- Aktualnie obowiązujących
Koszt postulowany jest niezależny od kosztów poniesionych w przeszłości i jest ustalany jako koszt dla okresu przyszłego. Podstawową zasadą kosztu postulowanego jest postulowanie (oszacowanie) zużycia czynników produkcji oraz ceny tych czynników dla okresów przyszłych. Koszt postulowany uwzględnia jedynie koszty wynikające z użycia zasobów i dają się kalkulować z kosztami bezpośrednimi i zmiennymi wytworzonych wyrobów. Koszt postulowany dokonuje również pomiaru kosztu rzeczywistego, pozwala wyeliminować wady i niedociągnięcia tradycyjnego rachunku kosztów - pozwalają na prawidłową analizę i kontrolę kształtowania się kosztów z uwzględnieniem przyczyn i miejsca ich powstawania, stanowi on wzorzec dla warunków produkcyjnych i technicznych. Istotą kosztów postulowanych jest ustalenie kosztów niezbędnych w indywidualnych warunkach jednostki i na podziale kosztów rzeczywistych na dwie części:
- część zgodną z określonymi wzorcami
- część stanowiącą odchylenie od ustalonych wzorców i którą należy zbadać
Aby określić odchylenia od ustalonych wzorców stosujemy wariant rozliczeń (badanie miesięcznego stanu produkcji nie zakończonej wraz z wyceną) lub wariant dyspozycyjny rachunku kosztów postulowanych (badanie kosztów bezpośrednich w danym okresie przez zastosowanie specjalnej dokumentacji). Koszt postulowany jest nie tylko modyfikacją tradycyjnego rachunku kosztów, lecz staje się operatywnym narzędziem pracy kierownictwa w przedsiębiorstwie produkcyjnym, stanowi on podstawę do rozwiązań organizacyjnych umożliwiających oddziaływanie poziom kosztów w poszczególnych etapach ich kształtowania oraz obejmuje przygotowanie produkcji, nadzór nad jej przebiegiem i analizę kosztów rzeczywistych. Zastosowanie kosztu postulowanego w przedsiębiorstwie daje szereg korzyści takich jak: usprawnienie techniki i organizacji, ułatwienie technicznego przygotowania produkcja|produkcji, wzmożenie dyscypliny konstrukcyjno - technologicznej, itp.
| Koszt postulowany — artykuły polecane |
| Koszt jednostkowy — Normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych — Rytmiczność produkcji — Metody rozliczania kosztów — Centrum kosztów i jego kontrola — Koszt planowany — Budżet projektu — Gospodarka magazynowa — Rachunek kosztów standardowych |
Bibliografia
- Matuszewicz, Jan (2001), Rachunek kosztów, Finanse - Serwis, Warszawa, s. 191-196
- Sobańska I. (2006), Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa
Autor: Damian Tosnowiec
