Odpady

Z Encyklopedia Zarządzania
Odpady
Polecane artykuły

Odpadami nazwiemy każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany [1].

Powstawanie odpadów związane jest ze wszystkimi aspektami życia człowieka, dotyczy tak samo sfery produkcyjnej - materialnej, a także intelektualnej - niematerialnej. Biorąc pod uwagę różnice w ilości i rodzaju odpadów, zalicza się je kolejno do odpowiedniej grupy, podgrupy, rodzaju odpadów.

Klasyfikacja odpadów

Obecnie obowiązującym dokumentem odnośnie klasyfikacji jest Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r., które określa katalog odpadów według trzystopniowej skali, wyszczególniając:

  1. grupy,
  2. podgrupy,
  3. rodzaje odpadów.

Ustawodawca podaje 20 grup odpadów [2].:

  • 01 - odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin,
  • 02 - odpady z rolnictwa, ogrodnictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa żywności,
  • 03 - odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury,
  • 04 - odpady z przemysłu skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego,
  • 05 - odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla,
  • 06 - odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej,
  • 07 - odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii organicznej,
  • 08 - odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich,

  • 09 - odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych,
  • 10 - odpady z procesów termicznych,
  • 11 - odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materiałów i z procesów hydrometalurgii metali nieżelaznych,
  • 12 - odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych,
  • 13 - oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19),
  • 14 - odpady z rozpuszczalników organicznych, chłodziw i propelentów (z wyłączeniem grup 07 i 08),
  • 15 - odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nieujęte w innych grupach,
  • 16 - odpady nieujęte w innych grupach,
  • 17 - odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych),
  • 18 - odpady medyczne i weterynaryjne (z wyłączeniem odpadów kuchennych i restauracyjnych niezwiązanych z opieką zdrowotną lub weterynaryjną),
  • 19 - odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych,
  • 20 - odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie.

Ważnym elementem klasyfikacyjnym są kody. Pozwalają one łatwo zidentyfikować dany rodzaj odpadów według podanej w załączeniu Rozporządzenia tabeli[3] określającej grupy, podgrupy i rodzaje odpadów. Ponadto można w niej znaleźć informacje dotyczące identyfikacji odpadów niebezpiecznych.

Postępowanie z odpadami

Zgodnie z Ustawą podstawowym działaniem jakie możemy podjąć w gospodarowaniu odpadami jest:

  • zapobieganie ich powstawaniu - planowanie powstawania odpadów podejmując każdy rodzaj działalności jest kluczowym działaniem pozwalającym w pierwszej kolejności ograniczyć wytwarzanie odpadów,
  • przygotowanie do ponownego użycia - w sytuacji w której nie można uniknąć powstania odpadów należy poddać je procesowi odzysku,
  • recykling - jest najbardziej pożądaną formą odzysku odpadów,
  • pozostałe procesy odzysku,
  • unieszkodliwianie - ostateczna forma postępowania z odpadami, w przypadku braku możliwości ich odzysku.

Ważną uwagą jest to, że powyższe działania przedstawione są w chronologicznym porządku stosowania.

Przypisy

  1. Ustawa o odpadach, 2012, s. 4.
  2. Rozporządzenie Ministra Klimatu w sprawie katalogu odpadów, 2020, s.1-2.
  3. Rozporządzenie Ministra Klimatu w sprawie katalogu odpadów, 2020, s.3-46.

Bibliografia


Autor: Joanna Golema