Odpady przemysłowe

Z Encyklopedia Zarządzania

Odpady przemysłowe - są to odpady powstające w trakcie działalności gospodarczej. Częściowo są nie do uniknięcia.

Odpady przemysłowe są nie tylko wytwarzane przez fabryki, ale także przez:

  • szpitale
  • magazyny
  • warsztaty samochodowe
  • zakłady budowlane[1].

W Polsce odpady przemysłowe stanowią ponad 90% całkowitej ilości wytwarzanych odpadów. "W 1999 roku ilość wytworzonych odpadów przemysłowych wynosiła 126, 3 mln Mg, z czego odpady górnicze z kopalń i zakładów przeróbczych stanowiły ok. 50 mln Mg".

W Polsce ponad 80% ilości odpadów przemysłowych wytwarzanych jest przez:

  • przemysł wydobywczy - głównie górniczy
  • przemysł energetyczny
  • przemysł hutniczy.

Największa ilość odpadów wytwarzana jest w województwach: śląskim, dolnośląskim, a także małopolskim[2].

TL;DR

Odpady przemysłowe stanowią ponad 90% wszystkich odpadów w Polsce. Najwięcej odpadów wytwarza przemysł wydobywczy, energetyczny i hutniczy. Odpady są klasyfikowane według katalogu odpadów, który zawiera również listę niebezpiecznych odpadów. Odpady przemysłowe stanowią zagrożenie dla środowiska i są regulowane przez ustawę o odpadach. Unia Europejska również wprowadza przepisy dotyczące gospodarki odpadami. Odpady przemysłowe mogą być wykorzystane w rolnictwie.

Podział odpadów przemysłowych

Odpady przemysłowe można podzielić na:

  • płynne, np. ciecze chemiczne, zanieczyszczona woda, farby, osad ściekowy, itp.
  • stałe, np.drewno, kartony, złom, plastik, itp[3].

Zasady dotyczące klasyfikacji odpadów

Katalog odpadów określa:

  • grupy
  • podgrupy
  • rodzaje odpadów oraz ich kody.

W katalogu znajduje się również lista odpadów, które są niebezpieczne. Listę tą utworzono poprzez oznakowanie niebezpiecznych odpadów indeksem górnym w postaci gwiazdki: "*", która znajduje się przy kodzie rodzaju odpadów. Każdy rodzaj odpadu posiada sześciocyfrowy kod. Pierwsze dwie cyfry oznaczają grupę, następne dwie - podgrupę, a ostatnie sześć cyfr - rodzaj odpadu[4].

Klasyfikacja odpadu:

  1. "Krok pierwszy: odpad klasyfikujemy według źródła powstawania w grupach 01 do 12 lub 17 do 20, przypisując mu odpowiedni kod sześciocyfrowy określający rodzaj odpadu (wyłączając kody kończące się na 99). Wyjątkiem od tej zasady jest klasyfikowanie odpadów ze specyficznych gałęzi przemysłu. Odpady takie klasyfikuje się w kilku grupach, w szczególności odpady powstające przy produkcji samochodów klasyfikuje się w grupie 12 - odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych; 11 - odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materiałów i z procesów hydrometalurgii metali nieżelaznych; 08 - odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich, w zależności od etapu produkcji. Ponadto należy pamiętać, że odpady opakowaniowe będące odpadami komunalnymi, jeśli są zbierane selektywnie lub występują jako zmieszane odpady opakowaniowe, klasyfikuje się w podgrupie 15 01, a nie w 20 01.
  2. Krok drugi: w przypadku nieodnalezienia odpowiedniej pozycji w grupach 01 do 12 lub 17 do 20, odpady klasyfikuje się w grupach 13, 14 i 15.
  3. Krok trzeci: w przypadku nieodnalezienia odpowiedniej pozycji w grupach 13, 14 i 15, odpady klasyfikuje się w grupie 16, zawierającej odpady nieujęte w innych grupach.
  4. Krok czwarty: w przypadku nieodnalezienia odpowiedniej pozycji w grupie 16, odpady klasyfikuje się w grupie według źródła powstawania, przypisując im kod kończący się na 99 (inne niewymienione odpady)[5]".

Zagrożenia

Odpady przemysłowe stanowią bardzo duże zagrożenie dla komponentów środowiska, hydrosfery, biosfery i atmosfery. "Zagrożenia te zasadniczo występują we wszystkich fazach gospodarki odpadami, tj. w czasie ich wytwarzania i gromadzenia, ich transportu, utylizacji i unieszkodliwiania, jak również w czasie ich składowania[6]".

Ustawa o odpadach

Ustawa została przyjęta dnia 27 kwietnia 2001 roku (dz. U. Z dnia 20 czerwca 2001 r.). Jest ona ważnym etapem do całkowitego uporządkowania problemu zarządzania i gospodarowania odpadami. Wprowadziła ona klasyfikację odpadów, która oparta jest na Europejskim Katalogu Odpadów.

Gospodarka odpadami w Unii Europejskiej

Pierwsze dokumenty na temat gospodarki odpadami pojawiły się już w 1975 roku. Wprowadzono wtedy Dyrektywę 74/442/EWG, która określała strategię wspólnoty w sprawie odpadów. Na dzień dzisiejszy gospodarkę odpadami reguluję Dyrektywa Parlamentu Europejskiego oraz Rady 2008/98/WE w sprawie odpadów, a także uchylająca wybrane dyrektywy[7].

"Unia Europejska reguluje również inne aspekty związane z postępowaniem odpadami i ich klasyfikacją. Do podstawowych przepisów prawnych, stanowiących przedłużenie podstawowej dyrektywy o odpadach, można zaliczyć między innymi:

  • przepisy definiujące odpady niebezpieczne i sposoby postępowania z nimi (Dyrektywa Rady Nr91/689/EWG w sprawie odpadów niebezpiecznych, zmieniona Dyrektywą Rady 94/31/WE),
  • rozporządzenie w sprawie transportu odpadów (Rozporządzenie (WE) Nr 1013/2006),
  • przepisy dotyczące postępowania z frakcjami odpadów, takich jak opakowania i odpady opakowaniowe (Dyrektywa 94/62/WE z późniejszymi zmianami), zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (Dyrektywa 2002/96/WE z późniejszymi zmianami), baterie i akumulatory (Dyrektywa 2006/66/WE) i pojazdy wycofane z eksploatacji (Dyrektywa 2000/53/WE),
  • przepisy regulujące technologie utylizacji odpadów (Dyrektywa 2000/76/WE w sprawie spalania odpadów, Dyrektywa 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów)[8]".

Wykorzystanie odpadów przemysłowych

Odpady przemysłowe posiadają pewne ilości niezbędnych dla rolnictwa składników pokarmowych roślin. Głównie jest nim fosfor. "Wykorzystanie w rolnictwie, w szczególności do rekultywacji terenów zdegradowanych, wszelkich nadających się do tego celu odpadów jest zadaniem niezwykle ważnym z punktu widzenia środowiska i ekonomii". Odpady te mogą być wykorzystywane w nawozach mineralno-organicznych, natomiast wymaga to przeprowadzenia wielu badań do oceny składu i przydatności danych odpadów, a następnie opracowania składu nawozu pod konkretne uprawy[9].


Odpady przemysłoweartykuły polecane
Kody odpadówOdpadySelektywna zbiórka odpadówZanieczyszczenie wodyMetale ziem rzadkichSkład produktuGrupy żywnościGospodarka odpadamiElektrośmieci

Przypisy

  1. Odpady przemysłowe - odbiór i utylizacja, "epak"
  2. Odpady przemysłowe
  3. Odpady przemysłowe - odbiór i utylizacja
  4. Teodorowicz H. (2010), s. 16
  5. Teodorowicz H. (2010), s. 16
  6. Odpady przemysłowe
  7. Kostecka J., Koc-Jurczyk K., Brudzisz K. (2014), s. 1, 2
  8. Kostecka J., Koc-Jurczyk K., Brudzisz K. (2014), s. 1, 2
  9. Hoffman J., Hoffman K., Borowiec M., Huculak M., Drwięga J. (2009), s. 462

Bibliografia

  • AGH (2020), Odpady przemysłowe, materiały dydaktyczne, AGH
  • Hoffman J., Hoffman K., Borowiec M., Huculak M., Drwięga J. (2009), Badania nad możliwościami wykorzystania w nawozach mineralno-organicznych odpadów z zakładu związków fosforowych, Proceedings of ECOpole, vol.3, No.2
  • Korban Z. (2012), Gospodarka odpadami przemysłowymi w KWK X -wybrane problemy, Górnictwo i geologia, Tom 1, Zeszyt 7
  • Kostecka J., Koc-Jurczyk K., Brudzisz K. (2014), Waste management in Poland and European Union, Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
  • Strona internetowa: Odpady przemysłowe - odbiór i utylizacja, epak
  • Teodorowicz H. (2010), Gospodarka odpadami w przedsiębiorstwie - praktyczny poradnik, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa


Autor: Jakub Maniara