Kierowanie

Kierowanie to manipulowanie przedmiotem kierowania zgodnie z intencją kierującego. Przedmiotem kierowania mogą być jak rzeczy tak i ludzie. Synonimicznym pojęciem w przypadku kierowania rzeczami jest sterowanie, które polega na nadawaniu przedmiotom kierunku lub oddziaływaniu na mechanizm tak aby ten funkcjonował zgodnie z wolą sterującego (A. Czermiński 1999, s. 32) Kierowanie jest procesem motywacji, przewodzenia i wpływania na działalność podwładnych. Menedżerowie powinni motywować swych pracowników do jak najlepszego wykonywania powierzonych im zadań, przewodzić im w dążeniu do właściwych celów i wpływać na ich podejście do określanych zadań.

Ideą nowoczesnego kierowania jest takie oddziaływanie na pracowników, aby z własnej woli robili dobrze wszystko to, co wynika z ich prawnego i moralnego obowiązku, dążąc do stałej poprawy sytuacji i wyników pracy.

Kierowanie ludźmi to ciągłe rozwiązywanie wielkiego kompleksu problemów występujących w układzie przełożony - podwładny. Ludzkie zachowania, reakcje, odczucia i postawy są niekiedy bardzo zróżnicowane. Jest to konsekwencją zróżnicowania samych ludzi, którzy mają różne poglądy, doświadczenia, oczekiwania i aspiracje, różnie też widzą swoją rolę w organizacji i rolę kierowania w urzeczywistnianiu jej celów.Możliwości zakresu koordynowania grupowego funkcjonowania z wyeksponowaniem roli celu są podstawą do wyróżnienia takich rodzajów kierowania, jak: zarządzanie, administrowanie, rządzenie (R. Krupski 2004, s. 32)

1. zarządzanie instytucjonalne jest działaniem przełożonego (kierownika, mistrza, szefa, zarządcy) powodującym zachowanie się podwładnego zgodnie z ustalonym zamiarem
2. zarządzanie funkcjonalne polega na wykonywaniu określonych czynności niezbędnych do realizacji celów i zadań organizacji. W ujęciu najbardziej ogólnym zarządzanie obejmuje: planowanie, koordynowanie, pobudzanie i kontrolowanie.
3. administrowanie to ogół czynności wykonywanych przez organy państwowe lub samorządowe w zakresie władzy wykonawczej również administrowanie polega na kierowaniu zespołem osób lub zarządzaniu instytucją o określonych funkcjach.
4. rządzenie to kierowanie polegające na spełnianiu funkcji administracyjnych w państwie, województwie, gminie lub organizacji samorządowej.

(A. Czermiński 1999, s 31)

TL;DR

Kierowanie to manipulowanie przedmiotem kierowania zgodnie z intencją kierującego. Może dotyczyć zarówno rzeczy, jak i ludzi. Kierowanie ludźmi polega na motywowaniu, przewodzeniu i wpływaniu na podwładnych w celu osiągnięcia właściwych rezultatów. Istnieją różne style kierowania, takie jak nakazowy, nakłaniający, konsultujący, współuczestniczący i delegujący. Zasady kierowania obejmują m.in. podział pracy, autorytet, dyscyplinę, jedność rozkazodawstwa, jednolitość kierownictwa, podporządkowanie interesu ogółu, sprawiedliwe wynagrodzenie, centralizację, hierarchię, ład, sprawiedliwość, stabilność personelu, inicjatywę i jedność rozkazodawstwa.

Style kierowania

Kierowanie (directing) jest funkcją zarządzania, a więc grupą czynności wykonywanych przez menedżera w strukturze przedsiębiorstwa, co się kojarzy z przywództwem. Przywództwo jest oddziaływaniem na zachowania innych.Pojawia się to wówczas, gdy jedna osoba - przywódca jest zdolna do powodowania pożądanego przez siebie zachowania kogoś innego, takiego zachowania można osiągnąć trzymając się niżej wymienionych stylów kierowania (R. Krupski 2004, s. 100)

Nakazowy (autorytarny) - kierownik sam podejmuje decyzje, wymaga ich wykonania i kontroluje cały proces od początku do końca. Nakłaniający (perswazyjny) - przed podjęciem decyzji kierownik dyskutuje z ograniczona liczbą pracowników, wyjaśnia lub przekonuje podwładnych. Konsultujący (konsultatywny) - kierownik podejmuje decyzje po uzyskaniu oraz udzielaniu wskazówek oraz zasięga opinii podwładnych przed podjęciem końcowej decyzji. ’’Współuczestniczący’’ (partycypacyjny) - kierownik przedstawia zespołowi problem, określa graniczne warunki rozwiązania tego problemu i podejmuje decyzje wspólnie z zespołem. Delegujący (demokratyczny) - kierownik pozwala działać podwładnym w określonych granicach, definiując warunki brzegowe i dostosowania się do wymagań podwładnych. (Zarządzanie Zespołem 2004, s. 8)

Zasady kierowania

Po raz pierwszy szeroko i w sposób kompleksowy sformułował zasady zarządzania francuski teoretyk naukowej organizacji Henryk Fayol w 1916 roku. Praktyka dowiodła, iż są one aktualne po dzień dzisiejszy.

1. Podział pracy umożliwia osiągnięcie lepszych efektów przy tym samym nakładzie pracy.
2. Autorytet to prawo do rozkazywania i zdolność do egzekwowania posłuszeń­stwa wobec siebie. Wynikający z usytuowania w hierarchii służbowej autorytet formalny daje kierownikowi prawo rozkazywania, ale nie zawsze wymusza posłuszeństwo.
3. Dyscyplina w organizacji przejawiać powinna się w przestrzeganiu norm i uzgodnień w niej obowiązujących.
4. Jedność rozkazodawstwa polega na tym, że podwładny powinien otrzymywać polecenia tylko od jednej osoby. Dwoistość rozkazodawstwa dezorganizuje pracę i powoduje zakłócenia w funkcjonowaniu organizacji.
5. Jednolitość kierownictwa. Jeden cel powinien być przedmiotem kierowania jednego kierownika, posługującego się jednym planem, uwzględniając jedność rozkazodawstwa.
6. Podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu.
7. Wynagrodzenie powinno być sprawiedliwe zarówno dla pracowników, jak i pracodawców.
8. Centralizacja. Ograniczanie roli podwładnych w podejmowaniu decyzji oznacza centralizację, zwiększanie zaś ich roli - decentralizację.
9. Hierarchia jest to liniowe uszeregowanie stanowisk kierowniczych na zasadzie podporządkowania, od najwyższego do najniższego szczebla organizacji.
10. Ład. Każda rzecz i każdy człowiek powinny być na właściwym miejscu we właściwym czasie.
11. Sprawiedliwość polega bowiem nie tylko na przestrzeganiu ustalonych przepisów ale i na traktowaniu podwładnych przez kierownictwo w sposób nie tylko sprawiedliwy, ale i przychylny.
12. Stabilność personelu sprzyja sprawności funkcjonowania organizacji. Duża fluktuacja pracowników niekorzystnie tę sprawność obniża.
13. Inicjatywa. Podwładnym powinno się umożliwić uczestniczenie w tworzeniu i realizacji planów działania organizacji, atmosfera twórczej swobody zwiększa zaangażowanie pracowników na wszystkich szczeblach organizacji.
14. “W jedności siła". Zgranie personelu należy budować na podstawie zasady jedności rozkazodawstwa.

(A. Czermiński 1999, s 35)

Kierowanie — artykuły polecane

Kierownik — Lider — Styl kierowania — Role menedżerów personalnego i liniowego — Zasady zarządzania — Zespół projektowy — Metody integracji pracowników — Zarządzanie przez motywację — Humanizacja pracy

Bibliografia

• Czermiński A. (1999).Podstawy organizacji i zarządzania, Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu w Gdyni, Gdynia 1999, s. 31, 32, 35
• Krawczyk S. (2000), Logistyka w zarządzaniu marketingiem, Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu, Wrocław
• Krupski R. (2004), Podstawy Organizacji i Zarządzania, WWSZIP, Wałbrzych
• Nęcki Z. (2009), Komunikacja i negocjacje a współdziałanie interpersonalne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń
• PARP (2004), Zarządzanie Zespołem, Warszawa
• Penc J. (1998), Motywowanie w zarządzaniu, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków

Autor: Maryia Hulevich