Krzywa obojętności

Krzywa obojętności
Polecane artykuły
Krańcowa stopa substytucji Użyteczność krańcowa Funkcja użyteczności Linia ograniczenia budżetowego Krzywa popytu Prawo malejącego popytu Prawo Gossena Teoria gier Użyteczność całkowita

Krzywa obojętności przedstawia wszystkie kombinacje dwóch dóbr dające konsumentowi taką samą całkowitą użyteczność, ponieważ w każdej z tych kombinacji jakiekolwiek zmniejszenie ilości jednego dobra zostaje zrekompensowane odpowiednim zwiększeniem ilości drugiego dobra (B.Oyrzanowski 1995, s. 64).

Istnieje pewne podobieństwo pomiędzy linią budżetową a krzywą obojętności. Podobnie jak linia budżetowa łączy punkty odpowiadające koszykom o równej dostępności dla konsumenta przy założonym dochodzie i cenach dóbr, tak krzywa obojętności łączy punkty odpowiadające koszykom dóbr o takiej samej użyteczności dla konsumenta. Użyteczność koszyków na krzywej obojętności jest taka sama dla każdego z nich, to konsumentowi jest obojętne który nich będzie konsumował - przy każdym z nich poziom jego satysfakcji jest taki sam (D.Begg 1997, s. 147).

Zbiór krzywych obojętności, ukazujące funkcję użyteczności konsumenta, gdzie każda z krzywych obojętności obrazuje inny poziom całkowitej użyteczności, nazywamy mapą krzywych obojętności. (P. Krugman, R. Wells, 2012, s. 487)

Teoria krzywych obojętności

Ekonomista Vilfredo Pareto oraz ekonomiści Roy G. D. Allen i John Richard Hicks opracowali teorię krzywych obojętności. Jest to bardziej precyzyjna teoria wartości, która ukazuje więcej zależności. Opiera się ona na 3 założeniach:

• wszyscy konsumenci są świadomi, które sytuacje oceniają jako lepsze dla siebie samych, i wiedzą, która z przedstawionych alternatyw jest dla nich najbardziej korzystna,
• teoria ta bazuje na tzw. transywitywności, czyli jeżeli A jest większe niż B, zaś B jest większe niż C, to wówczas A jest większe od C,
• większa ilość danego dobra stwarza lepszą sytuację niż mniejsza jego ilość(B.Oyrzanowski 1995, s. 63).

Właściwości krzywych obojętności

Rys. 1 Krzywa obojętności

• im krzywa obojętności leży dalej od początku układu współrzędnych, tym wyższy poziom użyteczności reprezentuje, gdy zakładamy, im więcej, tym lepiej,
• mają nachylenie ujemne, ponieważ aby zwiększyć ilość jednego dobra, należy zredukować ilość drugiego,
• mają kształt paraboli wygiętej w stronę układu współrzędnych, własność ta, jest wywołana malejącą użytecznością krańcową, czyli za każdą dodatkową jednostkę wyrobu X, jesteśmy gotowi oddać mniej wyrobu Y,
• krzywe obojętności nie mogą się przecinać, ponieważ koszyki konsumpcyjne odpowiadają wyłącznie jednemu poziomowi użyteczności (P. Krugman, R. Wells, 2012, s. 489)

Jednostka użyteczności - utyle

Mapa krzywych obojętności dostarcza nam wystarczających informacji, aby wybrać odpowiedni koszyk konsumpcyjny. Ważne jest, że krzywa obojętności UC₃ ma wyższą użyteczność od UC₂, ale nie ma znaczenia jaka jest różnica w poziomach użyteczności. Nie musimy stosować utyli jako miary użyteczności, aby zrozumieć wybór konsumenta. Jednak znacznie łatwiej można zrozumieć podstawy racjonalnego wyboru, gdy używamy tej właśnie miary. (P. krugman, R. Wells, 2012, s. 487)

Bibliografia

• Begg D., Fischer S., Dornbusch R., (1997), Ekonomia - Mikroekonomia. Wyd. PWN, Warszawa
• Berg E., (2012), Optymalizacja produkcji w zależności od stanu natury w warunkach niepewności. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, Nr 2
• dr Pollok A., (2007), Teoria wyboru, a decyzje ekonomiczne. Nowe życie gospodarcze, Nr 20
• Hall R., Taylor J., (1997), Makroekonomia - teoria, funkcje i polityka. Wyd. PWN, Warszawa
• Krugman P., Wells R., (2012), mikro EKONOMIA. Wyd. naukowe PWN, Warszawa
• Oyrzanowski B., (1995), Mikroekonomia. Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków
• Red. Nauk. Milewski R., Kwiatkowski E., (2013), Podstawy ekonomii. Wyd. naukowe PWN, Warszawa
• Szubska-Włodarczyk N., (2014), Analiza popytu na produkty Sprawiedliwego Handlu. Konsumpcja i Rozwój, Nr 4(9)

Autor: Iza Bilińska, Andrzej Juraszek