Analiza TOWS

Analiza TOWS, jest to metoda analizy strategicznej służąca do badania otoczenia organizacji oraz analizy jej wnętrz. Pojęcie TOWS Analyse jest równoznaczne z pojęciem analizy SWOT Lecz wg H.Weihricha akronim angielskich słów, Threats (zagrożenia w otoczeniu), Opportunities (szanse w otoczeniu), Weaknesses (słabe strony organizacji), Strenghts (mocne strony organizacji), ma być umieszczony w takiej kolejności, żeby zrobić nacisk na sekwencję rozwiązywania problemów w procesach formułowania strategii.

W analizie SWOT rozpoczyna się od oceny wewnętrznych zalet i słabości, pod które następnie poszukuje się możliwości jak najlepszego, najbardziej efektywnego wykorzystania, biorąc pod uwagę otoczenie organizacji, o tyle w analizie TOWS całość rozpoczyna się od znalezienia szans, zagrożeń w otoczeniu organizacji, a które ma przed sobą organizacja. Następnie szanse te i zagrożenia są przeciwstawiane posiadanym uwarunkowaniom do wykorzystywania możliwości, a usuwania bądź niwelowania zagrożeń .

TOWS jest algorytmem procesu analizy strategicznej, propozycją systematycznej i wszechstronnej oceny zewnętrznych i wewnętrznych czynników określających kondycję bieżącą i potencjał rozwojowy firmy.

Analiza TOWS jest oparta na prostym schemacie klasyfikacji: wszystkie czynniki mające wpływ na bieżącą i przyszłą pozycję organizacji dzieli się na:

• zewnętrzne w stosunku do organizacji i mające charakter uwarunkowań wewnętrznych
• wywierające negatywny wpływ na organizację i mające wpływ pozytywny

Ze skrzyżowania tych dwóch podziałów powstają cztery kategorie czynników:

1. Zewnętrzne pozytywne - szanse,
2. Zewnętrzne negatywne - zagrożenia,
3. Wewnętrzne pozytywne - mocne strony,
4. Wewnętrzne negatywne - słabe strony

Analiza TOWS polega na zidentyfikowaniu wymienionych czterech grup czynników, opisaniu ich wpływu na rozwój organizacji, a także możliwości organizacji osłabiania lub wzmacniania siły ich oddziaływania. Zdarzenie ze sobą szans i zagrożeń z mocnymi i słabymi stronami firmy pozwala na określenie jej pozycji strategicznej, a także może być źródłem ciekawych pomysłów strategii (rys. 1).

Rys. 1. Macierz TOWS

TL;DR

Analiza TOWS to metoda analizy strategicznej, która polega na badaniu otoczenia i wnętrza organizacji. W przeciwieństwie do analizy SWOT, zaczyna się od identyfikacji szans i zagrożeń, a następnie przeciwstawia się im mocne i słabe strony organizacji. Etapy analizy TOWS obejmują identyfikację szans i zagrożeń, analizę mocnych i słabych stron, oraz określenie pozycji strategicznej i kierunków rozwoju. Analiza TOWS prowadzi do wyboru strategii, która uwypukla mocne strony organizacji, wykorzystuje szanse i niweluje zagrożenia i słabe strony. Istnieją cztery rodzaje strategii w analizie TOWS, które zależą od przewagi czynników w otoczeniu i wewnątrz firmy.

Etapy analizy TOWS

Do etapów analizy TOWS należą:

• Identyfikacja szans i zagrożeń

Powinno się wybrać najważniejsze cechy, które mają znaczenie strategiczne dla organizacji. W analizie powinno odrzucić się sprawy mające mniejsze znaczenie. Dodatkowo, powinno się oznaczyć kluczowe elementy w funkcjonowaniu organizacji, określając, czy należą one do jej mocnych, czy słabych strony. Koncentracja powinna nastąpić na najważniejsze szanse oraz zagrożenia.

• Identyfikacja i analiza mocnych i słabych stron przedsiębiorstwa

Wykonanie dokładnego opisu wybranych cech pozwoli odpowiednio zaklasyfikować każdą oraz umożliwi sprawniejszą pracę w dalszym etapie analizy.

• Określenie pozycji strategicznej i kierunków rozwoju przedsiębiorstwa

Określenie pozycji strategicznej może zostać poprzedzona kilkoma etapami pracy, chociażby nadaniem odpowiedniej wagi każdej z szans lub zagrożeń uprzednio zidentyfikowanych. Pomoże to w odpowiedzi na kilka kluczowych pytań, które w analizie TOWS są przydatne:

• czy szanse pozwolą uwypuklić mocne strony?
• czy zidentyfikowane zagrożenia wpłyną negatywnie na mocne strony?
• czy znalezione szanse są w stanie unicestwić słabsze strony organizacji?
• czy zidentyfikowane zagrożenia wpłyną na rozwój słabych stron?

Odpowiedzi na powyższe pytania oraz posłużenie się nadaną wagą znalezionym szansom i zagrożeniom pomogą w obraniu skutecznej strategii, jakie organizacja powinna przedsięwziąć w konsekwencji przeprowadzonej analizy TOWS .

Ogólne wytyczne analizy SWOT są proste, choć trudne w realizacji:

• Unikać zagrożeń,
• Wykorzystywać szanse,
• Wzmacniać słabe strony,
• Opierać się na mocnych stronach,

Przeprowadzenie analizy TOWS w organizacji jest rozpoczęciem procesu doboru odpowiedniej strategii, mającej na celu uwypuklenie najmocniejszych cech przedsiębiorstwa. Wybranie strategii po skutecznie przeprowadzonej analizie TOWS jest kluczowym elementem samej analizy, wpływając bezpośrednio na przyszłość przedsiębiorstwa i identyfikując jego mocne strony, posiadane szanse oraz niwelując zagrożenia oraz słabsze strony organizacji. Analiza wywodzi się od istniejących czynników w otoczeniu organizacji, stąd obrane strategie są urzeczywistnione w realiach przedsiębiorstwa i jego codziennym funkcjonowaniu.

Rodzaje strategii w analizie TOWS

H. Weihrich wyróżnił 4 modelowe sytuacje strategiczne przedsiębiorstwa w zależności od przewagi danej grupy czynników (pozytywnych lub negatywnych) w otoczeniu i wewnątrz firmy oraz 4 modelowe typy strategii odpowiadające tym sytuacjom:

Sytuacja SO - strategia maxi-maxi

Sytuacja dotyczy przedsiębiorstwa, wewnątrz którego przeważają mocne strony, w otoczeniu zaś - szanse. Takiej sytuacji odpowiada strategia maxi-maxi: silnej ekspansji i zdywersyfikowanego rozwoju.

Sytuacja WO - strategia mini-maxi

Mamy tu do czynienia z firmą, która ma przewagę słabych stron, ale sprzyja jej układ warunków zewnętrznych. Jej strategia powinna polegać na wykorzystaniu tychże szans przy jednoczesnym zmniejszaniu lub poprawianiu słabych stron wewnątrz organizacji.

Sytuacja ST - strategia maxi-mini

Źródłem trudności rozwojowych firmy jest tutaj niekorzystny dla niej układ warunków zewnętrznych (przewaga zagrożeń). Przedsiębiorstwo może mu przeciwstawić duży potencjał wewnętrzny i próbować przezwyciężać zagrożenia wykorzystując do maksimum swoje mocne strony.

Sytuacja WT - strategia mini-mini

Firma w takiej sytuacji jest pozbawiona szans rozwojowych. Działa w nieprzychylnym otoczeniu, a jej potencjał zmian jest niewielki. Nie posiada istotnych mocnych stron, które mogłaby przeciwstawić zagrożeniom. Strategia mini-mini sprowadza się w wersji pesymistycznej do likwidacji, w wersji optymistycznej - do starań o przetrwanie lub połączenie z inną organizacją.

Analiza TOWS — artykuły polecane

Analiza SWOT — Identyfikacja i ocena zagrożeń i szans — Scenariusze możliwych zdarzeń — Jakościowe techniki oceny zagrożeń i szans — Kluczowe czynniki sukcesu — Analiza scenariuszy — Analiza sytuacji przedsiębiorstwa — Scenariusze procesów otoczenia — Diagnoza w projekcie — Bony podarunkowe

Bibliografia

• Al Salmi M., Hasnan N. (2015), SWOT and TOWS matrix e-Government analysis review on Sultanate of Oman, International Journal of Learning and Development, 5(4)
• Bubacz K. (red.) (2010), Zarządzanie strategiczne. Metody analizy strategicznej z przykładami, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań
• Dylkiewicz R.B., Piocha S. (2007) Teoretyczne i empiryczne implikacje wynikające z zastosowania analiz strategicznych w ocenie wartości przedsiębiorstwa, "Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych Politechniki Koszalińskie"
• Gajdzik B., Jama B. (2010), Analiza strategiczna w procesie zarządzania przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice
• Gierszewska G., Romanowska M. (2017), Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Koźmiński A., Piotrowski W. (red.) (2010), Zarządzanie teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Machaczka J. (2001), Podstawy zarządzania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
• Ravanavar G., Charantimath P. (2012), Strategic Formulation Using TOWS Matrix - A Case Study, International Journal of Research and Development, vol. 1, issue 1
• Watkins M. (2007), From SWOT to TOWS: Answering a Reader’s Strategy Question, Harvard Business Review
• Weihrich H. (1982), Strategic career management—A missing link in management by objectives. Human resource management, 21(2‐3)
• Weihrich H. (1982), The TOWS matrix: a tool for situational analysis, Long Range Planning, 15(2)
• Weihrich H. (1993), Daimler-Benz's move towards the next century with the TOWS matrix, European Business Review, 93(1)
• Yu H., Wu K. (2010), Using a TOWS Matrix in the Achievability-Effectiveness Analysis for Scooter Commuters Interchange to Public Transportation in Kaohsiung, Transportation Journal (American Society of Transportation & Logistics Inc), Vol. 49 Issue 3

Autor: Vira Lysovets, Patrycja Wójs